Διεθνὲς συνέδριο
γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ
τῶν Γλυπτῶν τοῦ
Παρθενῶνα
..Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο Σίδνεϊ τον ερχόμενο Νοέμβριο…
Επιστήμονες από όλο τον κόσμο αλλά και ακτιβιστές πρόκειται να λάβουν μέρος στο
δεύτερο παγκόσμιο συνέδριο για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, το οποίο
θα γίνει στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ της Αυστραλίας στις 16 και 17 Νομεβρίου. Η εκπαίδευση,
ο ακτιβισμός, η οικονομία και τα νομικά – δικαστικά. θέματα είναι οι επιμέρους ενότητες του
συνεδρίου, που έχει τίτλο «Parthenon, an Icon of Global Citizenship» και οργανώνεται από την
Αυστραλιανή Επιτροπή για την επιστροφή των Γλυπτών.
Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην κατανόηση της σημασίας του Παρθενώνα για την παγκόσμια
κοινότητα και ο ρόλος του μουσείου ως εκπαιδευτικού εργαλείου στον τομέα αυτό είναι τα
θέματα που θα συζητηθούν στο πρώτο μέρος του συνεδρίου. Στην δεύτερη ενότητα, που
έχει σχέση με τον ακτιβισμό θα εξετασθούν οι τρόποι _ εργαλεία και μέθοδοι_ για καλύτερα
αποτελέσματα των δράσεων που γίνονται ανά τον κόσμο για την επιστροφή των Γλυπτών
στην Αθήνα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ενότητα της οικονομίας, καθώς σ΄αυτήν πρόκειται να εξετασθεί
ο Παρθενώνας και άλλες αρχαιότητες στο πλαίσιο των εμπορικά προσανατολισμένων,
σημερινών κοινωνιών. Δηλαδή ποια θα μπορούσε να είναι τα οφέλη της επιστροφής των
Γλυπτών για τα εμπλεκόμενα μέρη καθώς, παρά την προφανή ήττα της Βρετανίας σε μία τέτοια
περίπτωση, θα μπορούσε να αποδειχθεί τελικά ότι μπορεί να έχει και εκείνη θετικά αποτελέσματα.
Ο ρόλος της δικαιοσύνης τέλος, στην εκστρατεία της επανένωσης των Γλυπτών στον φυσικό τους
χώρο είναι ένα επίσης σοβαρό ζήτημα, με την διερεύνηση των στοιχείων, τα οποία θα μπορούσε
να χρησιμοποιηθούν ως επιχειρήματα σε μία διεκδίκηση μέσω της νομικής οδού.
Συντονιστής του συνεδρίου, ο ελληνικής καταγωγής κ. Ντένης Τριτάρης με επαγγελματική
ενασχόληση, εκτός των άλλων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ και της Αθήνας δήλωσε
εξάλλου στον «Νέο Κόσμο» της ομογένειας, ότι πέρα από την συμμετοχή επιστημόνων θα δοθεί
η ευκαιρία σε κάθε συμμετέχοντα να εκφράσει τη γνώμη του.
Στο συνέδριο μετέχουν και οι άλλες δύο επιτροπές για την Επιστροφή των Γλυπτών,
η Βρετανική και η Αμερικανική ενώ έχει δημιουργηθεί μία ειδική ιστοσελίδα για την
ενημέρωση του κοινού.
Shortlink ἄρθρου: http://wp.me/p2VN9U-
Επιστήμονες από όλο τον κόσμο αλλά και ακτιβιστές πρόκειται να λάβουν μέρος στο
δεύτερο παγκόσμιο συνέδριο για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, το οποίο
θα γίνει στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ της Αυστραλίας στις 16 και 17 Νομεβρίου. Η εκπαίδευση,
ο ακτιβισμός, η οικονομία και τα νομικά – δικαστικά. θέματα είναι οι επιμέρους ενότητες του
συνεδρίου, που έχει τίτλο «Parthenon, an Icon of Global Citizenship» και οργανώνεται από την
Αυστραλιανή Επιτροπή για την επιστροφή των Γλυπτών.
Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην κατανόηση της σημασίας του Παρθενώνα για την παγκόσμια
κοινότητα και ο ρόλος του μουσείου ως εκπαιδευτικού εργαλείου στον τομέα αυτό είναι τα
θέματα που θα συζητηθούν στο πρώτο μέρος του συνεδρίου. Στην δεύτερη ενότητα, που
έχει σχέση με τον ακτιβισμό θα εξετασθούν οι τρόποι _ εργαλεία και μέθοδοι_ για καλύτερα
αποτελέσματα των δράσεων που γίνονται ανά τον κόσμο για την επιστροφή των Γλυπτών
στην Αθήνα.
κοινότητα και ο ρόλος του μουσείου ως εκπαιδευτικού εργαλείου στον τομέα αυτό είναι τα
θέματα που θα συζητηθούν στο πρώτο μέρος του συνεδρίου. Στην δεύτερη ενότητα, που
έχει σχέση με τον ακτιβισμό θα εξετασθούν οι τρόποι _ εργαλεία και μέθοδοι_ για καλύτερα
αποτελέσματα των δράσεων που γίνονται ανά τον κόσμο για την επιστροφή των Γλυπτών
στην Αθήνα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ενότητα της οικονομίας, καθώς σ΄αυτήν πρόκειται να εξετασθεί
ο Παρθενώνας και άλλες αρχαιότητες στο πλαίσιο των εμπορικά προσανατολισμένων,
σημερινών κοινωνιών. Δηλαδή ποια θα μπορούσε να είναι τα οφέλη της επιστροφής των
Γλυπτών για τα εμπλεκόμενα μέρη καθώς, παρά την προφανή ήττα της Βρετανίας σε μία τέτοια
περίπτωση, θα μπορούσε να αποδειχθεί τελικά ότι μπορεί να έχει και εκείνη θετικά αποτελέσματα.
Ο ρόλος της δικαιοσύνης τέλος, στην εκστρατεία της επανένωσης των Γλυπτών στον φυσικό τους
χώρο είναι ένα επίσης σοβαρό ζήτημα, με την διερεύνηση των στοιχείων, τα οποία θα μπορούσε
να χρησιμοποιηθούν ως επιχειρήματα σε μία διεκδίκηση μέσω της νομικής οδού.
Συντονιστής του συνεδρίου, ο ελληνικής καταγωγής κ. Ντένης Τριτάρης με επαγγελματική
ενασχόληση, εκτός των άλλων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ και της Αθήνας δήλωσε
εξάλλου στον «Νέο Κόσμο» της ομογένειας, ότι πέρα από την συμμετοχή επιστημόνων θα δοθεί
η ευκαιρία σε κάθε συμμετέχοντα να εκφράσει τη γνώμη του.
ο Παρθενώνας και άλλες αρχαιότητες στο πλαίσιο των εμπορικά προσανατολισμένων,
σημερινών κοινωνιών. Δηλαδή ποια θα μπορούσε να είναι τα οφέλη της επιστροφής των
Γλυπτών για τα εμπλεκόμενα μέρη καθώς, παρά την προφανή ήττα της Βρετανίας σε μία τέτοια
περίπτωση, θα μπορούσε να αποδειχθεί τελικά ότι μπορεί να έχει και εκείνη θετικά αποτελέσματα.
Ο ρόλος της δικαιοσύνης τέλος, στην εκστρατεία της επανένωσης των Γλυπτών στον φυσικό τους
χώρο είναι ένα επίσης σοβαρό ζήτημα, με την διερεύνηση των στοιχείων, τα οποία θα μπορούσε
να χρησιμοποιηθούν ως επιχειρήματα σε μία διεκδίκηση μέσω της νομικής οδού.
Συντονιστής του συνεδρίου, ο ελληνικής καταγωγής κ. Ντένης Τριτάρης με επαγγελματική
ενασχόληση, εκτός των άλλων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ και της Αθήνας δήλωσε
εξάλλου στον «Νέο Κόσμο» της ομογένειας, ότι πέρα από την συμμετοχή επιστημόνων θα δοθεί
η ευκαιρία σε κάθε συμμετέχοντα να εκφράσει τη γνώμη του.
Στο συνέδριο μετέχουν και οι άλλες δύο επιτροπές για την Επιστροφή των Γλυπτών,
η Βρετανική και η Αμερικανική ενώ έχει δημιουργηθεί μία ειδική ιστοσελίδα για την
ενημέρωση του κοινού.
η Βρετανική και η Αμερικανική ενώ έχει δημιουργηθεί μία ειδική ιστοσελίδα για την
ενημέρωση του κοινού.
Shortlink ἄρθρου: http://wp.me/p2VN9U-
Παρθενώνας
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Παρθενώνας, ναός χτισμένος προς τιμήν της Αθηνάς, προστάτιδας της πόλης της
Αθήνας, υπήρξε το αποτέλεσμα της συνεργασίας σημαντικών αρχιτεκτόνων και
γλυπτών στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα. Η εποχή της κατασκευής του συνταυτίζεται
με τα φιλόδοξα επεκτατικά σχέδια της Αθήνας και της πολιτικής κύρους που ακολούθησε
έναντι των συμμάχων της κατά την περίοδο της αθηναϊκής ηγεμονίας.
Το μνημείο
Ο Παρθενώνας αποτελεί το λαμπρότερο μνημείο της Αθηναϊκής πολιτείας και τον
κολοφώνα του δωρικού ρυθμού. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 448/7 π.Χ. και
τα εγκαίνια έγιναν το 438 π.Χ. στα Μεγάλα Παναθήναια, ενώ ο γλυπτός διάκοσμος
περατώθηκε το 433/2 π.Χ. Σύμφωνα με τις πηγές, οι αρχιτέκτονες που εργάστηκαν
γλυπτού διάκοσμου. Είναι ένας από τους λίγους ολομάρμαρους ελληνικούς ναούς και
ο μόνος δωρικός με ανάγλυφες όλες του τις μετόπες. Πολλά τμήματα του γλυπτού
διακόσμου, του επιστυλίου και των φατνωμάτων της οροφής έφεραν γραπτό διάκοσμο
με κόκκινο, μπλε και χρυσό χρώμα. Χρησιμοποιήθηκε πεντελικό μάρμαρο, εκτός από
το στυλοβάτη που κατασκευάστηκε από ασβεστόλιθο...
Το πτερό είχε 8 κίονες κατά πλάτος και 17 κατά μήκος. Η τοποθέτηση των κιόνων
είναι ασυνήθιστα πυκνή με αναλογία διαμέτρου κίονα και μετακιόνιου διαστήματος
1:2,25 (πρβλ. την αναλογία 1: 2,32 στο ναό του Δία στην Ολυμπία και 1:2,65 στο
ναό της Αφαίας στην Αίγινα). Στις στενές πλευρές υπήρχε και δεύτερη σειρά 6 κιόνων
που δημιουργούσε την ψευδαίσθηση δίπτερου ναού. Μια άλλη ιδιομορφία ήταν
η ύπαρξη ζωφόρου που περιέτρεχε το σηκό σε όλο του το μήκος και αποτελεί ίσως την
πιο φανερή από τις ιωνικές επιδράσεις. Οι μετόπες της ανατολικής πλευράς
απεικονίζουν τη Γιγαντομαχία. Στην δυτική παριστάνεται Αμαζονομαχία, στη νότια
Κενταυρομαχία και στη βόρεια σκηνές από τον Τρωικό πόλεμο.
Η ζωφόρος απεικονίζει την πομπή των Παναθηναίων, την πιο μεγάλη θρησκευτική
γιορτή των Αθηνών. Είχε 160 μέτρα μήκος και σχεδόν ένα μέτρο πλάτος. Υπάρχουν
ενδείξεις πως η ζωφόρος ολοκληρώθηκε αφού οι λίθοι που την αποτελούσαν είχαν
υψωθεί στο κτίριο. Αν και η ζωφόρος λαξεύθηκε από ένα μεγάλο αριθμό τεχνιτών, το
συνολικό σχέδιο είχε εκπονηθεί από ένα μόνο καλλιτέχνη. Το όνομα αυτό δεν είναι
γνωστό αλλά υποθέτουμε πως είναι ο Φειδίας ή ένας από τους μαθητές του.
Το θέμα της ζωφόρου είναι πρωτοποριακό, γιατί δεν διηγείται ένα μυθολογικό αλλά
ένα πραγματικό γεγονός. Είναι η στιγμή της πομπής και της παράδοσης του πέπλου
από τον λαό της Αθήνας στη προστάτιδα θεά Αθηνά. Στη δυτική πλευρά της ζωφόρου
φαίνεται η ετοιμασία στον Κεραμεικό. Στην ανατολική πλευρά, όπου ήταν και η είσοδος
του ναού παριστάνονταν η Αθηνά, ο Ζευς, η Ήρα και άλλοι θεοί, που ήρθαν να πάρουν
μέρος στην πομπή και ανάμεσά τους εμφανίζεται παιδί που παραδίνει στον ιερέα τον
πέπλο. Την σύνταξη, την πορεία και το τέρμα εκπροσωπούν 400 μορφές ανθρώπων
και θεών, 200 μορφές ζώων, όπως πρόβατα, βόδια και άλογα. Η μεγάλη ποικιλία των
παρισταμένων, η θελκτική σεμνότητα των παρθένων, η ελεύθερη και αβίαστη στάση των
συνδιαλεγομένων ανδρών, η ζωηρότητα των αλόγων, η δύναμη των δυστροπούντων
βοδιών και τέλος η χάρη όλων των μορφών και των κινήσεων καθιστούν τη ζωφόρο, όχι
μόνο αυθεντική ταινία της θρησκευτικής πομπής των Παναθηναίων και διαρκές μνημείο
της δόξας των Αθηνών αλλά και αριστουργηματικό έργο του μεγάλου καλλιτέχνη του
Παρθενώνα. Στη δυτική πλευρά της ζωφόρου, που απεικονίζονται οι σκηνές προετοιμασίας,
υπάρχει μία πλάκα, στην οποία υπάρχει μόνο ένας άνθρωπος και ένα άλογο.
Τα χαρακτηριστικά τους είναι εξαιρετικά λεπτομερή και πιστεύεται ότι η πλάκα
αυτή είναι έργο του ίδιου του Φειδία. Στη βόρεια πλευρά παρουσιάζονται μορφές
όπως οι αποβάτες, οι μουσικοί, οι σκαφηφόροι, οι θαλλοφόροι, οι κανηφόροι και οι υδριαφόροι.
υπάρχει μία πλάκα, στην οποία υπάρχει μόνο ένας άνθρωπος και ένα άλογο.
Τα χαρακτηριστικά τους είναι εξαιρετικά λεπτομερή και πιστεύεται ότι η πλάκα
αυτή είναι έργο του ίδιου του Φειδία. Στη βόρεια πλευρά παρουσιάζονται μορφές
όπως οι αποβάτες, οι μουσικοί, οι σκαφηφόροι, οι θαλλοφόροι, οι κανηφόροι και οι υδριαφόροι.
Στο ανατολικό αέτωμα, πάνω από την είσοδο, παρουσιάζονταν η γέννηση της Αθηνάς.
Στο δυτικό αέτωμα, αυτό που ήταν ορατό από τα Προπύλαια, βρισκόταν η διαμάχη
Αθηνάς και Ποσειδώνα για την κατοχή της αττικής γης. Η Αθηνά πρόσφερε το
δέντρο της ελιάς και ο Ποσειδώνας έκανε να αναβλύσει θαλασσινό νερό από τον βράχο.
Άνθρωποι και θεοί αποφάσισαν πως η Αθηνά είχε κάνει το καλύτερο δώρο και έτσι
έγινε αυτή η προστάτιδα θεά της πόλης.
Στο εσωτερικό υπήρχε δίτονη (διώροφη) δωρική κιονοστοιχία σχήματος «Π»,
που δημιουργούσε ένα υπερώο, από το οποίο οι επισκέπτες μπορούσαν να θαυμάσουν
από διάφορα σημεία το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Στον οπισθόδομο
φυλασσόταν ο θησαυρός, δηλαδή τα πολύτιμα αφιερώματα της Αθηνάς. Η οροφή
του στηριζόταν σε τέσσερις ιωνικούς κίονες. Η στέγη ολόκληρου του ναού, μαζί
με τους στρωτήρες, τους καλυπτήρες και τα ακροκέραμα, ήταν μαρμάρινη, αλλά
στηριζόταν σε μεγάλες ξύλινες δοκούς.
που δημιουργούσε ένα υπερώο, από το οποίο οι επισκέπτες μπορούσαν να θαυμάσουν
από διάφορα σημεία το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Στον οπισθόδομο
φυλασσόταν ο θησαυρός, δηλαδή τα πολύτιμα αφιερώματα της Αθηνάς. Η οροφή
του στηριζόταν σε τέσσερις ιωνικούς κίονες. Η στέγη ολόκληρου του ναού, μαζί
με τους στρωτήρες, τους καλυπτήρες και τα ακροκέραμα, ήταν μαρμάρινη, αλλά
στηριζόταν σε μεγάλες ξύλινες δοκούς.
Ο Παρθενώνας παρουσιάζει τέλεια αρμονικές αναλογίες μέχρι την
παραμικρή του λεπτομέρεια· μολονότι ο ναός αυτός ήταν μεγαλύτερος από
τους άλλους δωρικούς ναούς της εποχής του (με 8x17 κίονες, αντί για 6x13 που
συνηθίζονταν τον 5ο αι. π.Χ.), οι αναλογίες του ήταν τόσο αρμονικές, ώστε να του προσδίδουν
εκπληκτική ομοιογένεια μορφής, μνημειώδη μεγαλοπρέπεια και πρωτοφανή
χάρη σε σύγκριση με τους πιο βαρείς δωρικούς προκατόχους του.
παραμικρή του λεπτομέρεια· μολονότι ο ναός αυτός ήταν μεγαλύτερος από
τους άλλους δωρικούς ναούς της εποχής του (με 8x17 κίονες, αντί για 6x13 που
συνηθίζονταν τον 5ο αι. π.Χ.), οι αναλογίες του ήταν τόσο αρμονικές, ώστε να του προσδίδουν
εκπληκτική ομοιογένεια μορφής, μνημειώδη μεγαλοπρέπεια και πρωτοφανή
χάρη σε σύγκριση με τους πιο βαρείς δωρικούς προκατόχους του.
Στη φήμη του ναού συνέτειναν και οι ασύλληπτες εκλεπτύνσεις, οι αδιόρατες
αποκλίσεις από την κατακόρυφο και την οριζόντια κατεύθυνση και οι αρμονικές
αναλογίες. Ο στυλοβάτης παρουσίαζε ελαφρά τυμπανοειδή καμπύλωση, οι ραδινοί
κίονες απέκλιναν από την κατακόρυφο προς το κέντρο του ναού και η συνολική
σχεδίαση ήταν πυραμιδοειδής. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχανόταν μία κίνηση
προς τα μέσα και προς τα πάνω που μετέτρεπε τον Παρθενώνα σε ένα παλλόμενο
οργανικό σύνολο. Η ένταση των κιόνων (ένα ανεπαίσθητο «φούσκωμα» στο μεσαίο
τμήμα τους) απέδιδε οπτικά το γεγονός ότι οι κίονες σήκωναν μεγάλο βάρος.
Οι αναρίθμητες αυτές λεπτότητες σχεδιάστηκαν με μεγαλοφυή τρόπο και εκτελέστηκαν
με απαράμιλλη μαθηματική ακρίβεια.
αποκλίσεις από την κατακόρυφο και την οριζόντια κατεύθυνση και οι αρμονικές
αναλογίες. Ο στυλοβάτης παρουσίαζε ελαφρά τυμπανοειδή καμπύλωση, οι ραδινοί
κίονες απέκλιναν από την κατακόρυφο προς το κέντρο του ναού και η συνολική
σχεδίαση ήταν πυραμιδοειδής. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχανόταν μία κίνηση
προς τα μέσα και προς τα πάνω που μετέτρεπε τον Παρθενώνα σε ένα παλλόμενο
οργανικό σύνολο. Η ένταση των κιόνων (ένα ανεπαίσθητο «φούσκωμα» στο μεσαίο
τμήμα τους) απέδιδε οπτικά το γεγονός ότι οι κίονες σήκωναν μεγάλο βάρος.
Οι αναρίθμητες αυτές λεπτότητες σχεδιάστηκαν με μεγαλοφυή τρόπο και εκτελέστηκαν
με απαράμιλλη μαθηματική ακρίβεια.
Ο Παρθενώνας στην ιστορία
Λίγο-πολύ η ιστορική πορεία του Παρθενώνα ακολουθεί εκείνη της Ακρόπολης ως σύνολο, αν
και οι περισσότερες μαρτυρίες επικεντρώνεται στο επιβλητικό κεντρικό μνημείο. Ναός της Αθηνάς
πάνω στην Ακρόπολη αναφέρεται ήδη από τον Όμηρο τον 8ο αι. π.Χ.
Ο παλιότερος αρχαιολογικά βεβαιωμένος ναός είναι ένας πώρινος ναός της Αθηνάς Πολιάδος,
του οποίου τα θεμέλια βρέθηκαν ανάμεσα στο Ερέχθειο και το μεταγενέστερο Παρθενώνα
και είναι σήμερα σκεπασμένα. Αυτός ο ναός χρονολογείται το αργότερο γύρω στο 525 π.Χ.
Υπάρχει όμως και η άποψη ότι τότε επισκευάστηκε μόνο η ανωδομή του και ότι τα ίδια
τα θεμέλια ανήκουν σε πρωιμότερη φάση, γύρω στο 570 π.Χ. Αυτός ο ναός
καταστράφηκε το 480 π.Χ. από τους Πέρσες. Το 454 π.Χ. μας πληροφορούν όμως οι πηγές ότι
μεταφέρθηκε στο σηκό αυτού του ναού το ταμείο της Αθηναϊκής Συμμαχίας από τη Δήλο, άρα θα
πρέπει να ήταν επισκευασμένος και να λειτουργούσε. Το οριστικό τέλος αυτού του ναού δεν
είναι γνωστό. Αναφορές στις πηγές ερμηνεύονται ως ενδείξεις ότι ήταν ακόμα σε χρήση
το 406/5 π.Χ.
Ο Παυσανίας πάντως δεν τον αναφέρει στην περιγραφή του της Ακρόπολης το 2ο αι. μ.Χ.
Σύμφωνα με μια αμφισβητούμενη θεωρία, ένας ναός της Αθηνάς Παρθένου στη θέση του
κλασικού Παρθενώνα συνυπήρχε με το ναό της Αθηνάς Πολιάδος ήδη από το 560 π.Χ.
περίπου (ο λεγόμενος εκατόμπεδος ή Urparthenon). Σε κάθε περίπτωση,αμέσως μετά τη
μάχη του Μαραθώνα αρχίζει να χτίζεται ο Παρθενώνας (Προπαρθενών Ι) το 490 π.Χ.,
έμεινε όμως ημιτελής, μέχρι το ύψος μερικών σπονδύλων των κιόνων του. Το 480-479 π.Χ.
καταστρέφεται από τους Πέρσες μαζί με τα άλλα μνημεία της Ακρόπολης. Μετά την
επιστροφή των Αθηναίων στην πόλη οι σπόνδυλοι του κατεστραμμένου ναού
χρησιμοποιήθηκαν ως οικοδομικό υλικό στο βόρειο τείχος της Ακρόπολης, όπου
είναι μέχρι σήμερα ορατοί για τον επισκέπτη που κοιτάζει το βράχο από την πλευρά
της οδού Αθηνάς και το Μοναστηράκι.
κλασικού Παρθενώνα συνυπήρχε με το ναό της Αθηνάς Πολιάδος ήδη από το 560 π.Χ.
περίπου (ο λεγόμενος εκατόμπεδος ή Urparthenon). Σε κάθε περίπτωση,αμέσως μετά τη
μάχη του Μαραθώνα αρχίζει να χτίζεται ο Παρθενώνας (Προπαρθενών Ι) το 490 π.Χ.,
έμεινε όμως ημιτελής, μέχρι το ύψος μερικών σπονδύλων των κιόνων του. Το 480-479 π.Χ.
καταστρέφεται από τους Πέρσες μαζί με τα άλλα μνημεία της Ακρόπολης. Μετά την
επιστροφή των Αθηναίων στην πόλη οι σπόνδυλοι του κατεστραμμένου ναού
χρησιμοποιήθηκαν ως οικοδομικό υλικό στο βόρειο τείχος της Ακρόπολης, όπου
είναι μέχρι σήμερα ορατοί για τον επισκέπτη που κοιτάζει το βράχο από την πλευρά
της οδού Αθηνάς και το Μοναστηράκι.
Αμέσως μετά ο Κίμων ανέθεσε την κατασκευή ενός δεύτερου Παρθενώνα στον αρχιτέκτονα
Καλλικράτη
(Προπαρθενών ΙΙ). Και αυτό το εγχείρημα όμως έμεινε ημιτελές με το θάνατο του
Κίμωνα το 450 π.Χ. Το 447/6 π.Χ. αρχίζει σύμφωνα με τις πηγές η λατόμευση
μαρμάρου για ένα νέο, μεγαλύτερο Παρθενώνα, αυτόν που θα ολοκληρωθεί
τελικά στα πλαίσια του οικοδομικού προγράμματος του Περικλή για την Αθήνα.
Καλλικράτη
(Προπαρθενών ΙΙ). Και αυτό το εγχείρημα όμως έμεινε ημιτελές με το θάνατο του
Κίμωνα το 450 π.Χ. Το 447/6 π.Χ. αρχίζει σύμφωνα με τις πηγές η λατόμευση
μαρμάρου για ένα νέο, μεγαλύτερο Παρθενώνα, αυτόν που θα ολοκληρωθεί
τελικά στα πλαίσια του οικοδομικού προγράμματος του Περικλή για την Αθήνα.
Ο Παρθενώνας διατηρήθηκε άθικτος έως και τους Μακεδονικούς χρόνους. Αντίθετα,
μάλιστα, μετά τον Γρανικό, στον Παρθενώνα αναρτήθηκαν ως τρόπαια χρυσές ασπίδες,
λάφυρα της νίκης του Αλέξανδρου. Οι πρώτες καταστροφές έγιναν επί Λάχαρη, τον οποίο
όρισε τύραννο των Αθηνών ο Κάσσανδρος, σύμφωνα με την αφήγηση του Παυσανία.
Αυτός απέσπασε τις ασπίδες από τον Παρθενώνα, το χρυσάφι και τα κοσμήματα από
το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Καταστροφές υπέστη και ο οπισθόδομος του ναού
όταν τον χρησιμοποίησε ως προσωπικό του κατάλυμμα ο Δημήτριος ο Πολιορκητής.
Στους Ρωμαϊκούς χρόνους δεν καταγράφονται αλλαγές στον Παρθενώνα, που συνεχίζει να
διατηρεί αναλλοίωτη τη φυσιογνωμία και την αίγλη του ακόμη και στους μεταχριστιανικούς αιώνες,
παρόλο που επί εποχής Ιουστινιανού η πομπή των Παναθηναίων δεν ανέβαινε πια στον
Παρθενώνα και είχε χαθεί πλέον κάθε λατρεία δημόσια ή ιδιωτική σύμφωνα με το Λατίνο
ρήτορα Κλαύδιο Μαμερτίνο του 4ου αιώνα.
διατηρεί αναλλοίωτη τη φυσιογνωμία και την αίγλη του ακόμη και στους μεταχριστιανικούς αιώνες,
παρόλο που επί εποχής Ιουστινιανού η πομπή των Παναθηναίων δεν ανέβαινε πια στον
Παρθενώνα και είχε χαθεί πλέον κάθε λατρεία δημόσια ή ιδιωτική σύμφωνα με το Λατίνο
ρήτορα Κλαύδιο Μαμερτίνο του 4ου αιώνα.
Στους Βυζαντινούς χρόνους -αν και γλύτωσε ο Παρθενώνας την καταστροφή από τα
διατάγματα του Θεοδόσιου Β'- έγινε η πρώτη μετατροπή του ναού σε χριστιανική
εκκλησία της Αγίας Σοφίας, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού.
Στον πρόναο προστέθηκε η αψίδα του ιερού. Από αυτές τις μετατροπές αυτές το 1877-
σύμφωνα με τον Burnouf- δεν είχαν μείνει παρά λείψανα τοιχογραφιών και λιγοστά
επιγραφικά χαράγματα στους τοίχους και τους κίονες.
διατάγματα του Θεοδόσιου Β'- έγινε η πρώτη μετατροπή του ναού σε χριστιανική
εκκλησία της Αγίας Σοφίας, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού.
Στον πρόναο προστέθηκε η αψίδα του ιερού. Από αυτές τις μετατροπές αυτές το 1877-
σύμφωνα με τον Burnouf- δεν είχαν μείνει παρά λείψανα τοιχογραφιών και λιγοστά
επιγραφικά χαράγματα στους τοίχους και τους κίονες.
Επί Φραγκοκρατίας ο περί τον Παρθενώνα χώρος γίνεται τόπος ενδιαίτησης του πρώτου
Φράγκου άρχοντα των Αθηνών, Όθωνα Ντελαρός, ενώ η Ακρόπολη γίνεται η έδρα της
φραγκικής βαρωνίας και το κέντρο του ιστορικού βίου της πόλης, σε σημείο που η Αθήνα
είναι γνωστή πλέον ως Castellum Athenarum. Ο Παρθενώνας αποδίδεται στη
Ρωμαϊκή εκκλησία και γίνεται ναός Λατινικός, τιμώμενος στο όνομα της Θεοτόκου.
Στη Νοτιοδυτική γωνία προστέθηκε ένα κωδωνοστάσιο, που επί Τουρκοκρατίας
έγινε μιναρές. Επί Ενετοκρατίας δεν παρατηρήθηκαν και δεν καταγράφτηκαν
αλλαγές στο μνημείο.
Φράγκου άρχοντα των Αθηνών, Όθωνα Ντελαρός, ενώ η Ακρόπολη γίνεται η έδρα της
φραγκικής βαρωνίας και το κέντρο του ιστορικού βίου της πόλης, σε σημείο που η Αθήνα
είναι γνωστή πλέον ως Castellum Athenarum. Ο Παρθενώνας αποδίδεται στη
Ρωμαϊκή εκκλησία και γίνεται ναός Λατινικός, τιμώμενος στο όνομα της Θεοτόκου.
Στη Νοτιοδυτική γωνία προστέθηκε ένα κωδωνοστάσιο, που επί Τουρκοκρατίας
έγινε μιναρές. Επί Ενετοκρατίας δεν παρατηρήθηκαν και δεν καταγράφτηκαν
αλλαγές στο μνημείο.
Από τις αφηγήσεις μεταγενέστερων περιηγητών, όπως ο Ιταλός νοτάριος Νικόλαος
Μαρτόνης που επισκέφθηκε την Ακρόπολη το 1395 ή ο Κυριακός ο Αγκωνίτης
που ταξίδεψε το1436 στην Αθήνα, έχουμε δύο περιγραφές του χριστιανικού Παρθενώνα.
Ο πρώτος εκφραστής της μεσαιωνικής ιδεολογίας απορεί πως είναι δυνατόν
να έχει χτιστεί ένα τόσο μεγάλο κτήριο ενώ ο δεύτερος, εκπρόσωπος της Ιταλικής
Αναγέννησης, επικεντρώνεται στην ομορφιά των αρχαίων μνημείων.
Μαρτόνης που επισκέφθηκε την Ακρόπολη το 1395 ή ο Κυριακός ο Αγκωνίτης
που ταξίδεψε το1436 στην Αθήνα, έχουμε δύο περιγραφές του χριστιανικού Παρθενώνα.
Ο πρώτος εκφραστής της μεσαιωνικής ιδεολογίας απορεί πως είναι δυνατόν
να έχει χτιστεί ένα τόσο μεγάλο κτήριο ενώ ο δεύτερος, εκπρόσωπος της Ιταλικής
Αναγέννησης, επικεντρώνεται στην ομορφιά των αρχαίων μνημείων.
Επί Τουρκοκρατίας η Ακρόπολη έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1458, οπότε και την
επισκέφθηκε ο Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής. Ο ιερός βράχος έμεινε πλέον γνωστός
με το όνομαΑτίνα Καλεσί, δηλαδή φρούριο των Αθηνών. Κατά τον 17ο αιώνα
ο Παρθενώνας είναι πλέον τζαμί και έχει μιναρέ, που καταστράφηκε το 1687. Τζαμί,
ωστόσο που δεν πληρούσε τις προδιαγραφές της ισλαμικής θρησκείας και για αυτό
δεν έγινε ποτέ λατρευτικό τέμενος των Μωαμεθανών.
επισκέφθηκε ο Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής. Ο ιερός βράχος έμεινε πλέον γνωστός
με το όνομαΑτίνα Καλεσί, δηλαδή φρούριο των Αθηνών. Κατά τον 17ο αιώνα
ο Παρθενώνας είναι πλέον τζαμί και έχει μιναρέ, που καταστράφηκε το 1687. Τζαμί,
ωστόσο που δεν πληρούσε τις προδιαγραφές της ισλαμικής θρησκείας και για αυτό
δεν έγινε ποτέ λατρευτικό τέμενος των Μωαμεθανών.
Κατά την εκστρατεία του Φραγκίσκου Μοροζίνη κατά των Αθηνών το 1687
, ο Παρθενώνας υπέστη και το μεγαλύτερο πλήγμα το βράδυ της 16ης Σεπτεμβρίου,
όταν οβίδα τίναξε την πυριτιδαποθήκη που είχε εγκαταστήσει ο Αλή αγάς, διοικητής
του φρουρίου στον ναό. Το μεγαλύτερο τμήμα του ναού προς την ανατολική του
πλευρά κατέρρευσε. Έκτοτε και μέχρι να παραδοθεί το μνημείο στην αρχαιολογία
λεηλατήθηκε συστηματικά κυρίως από τον Λόρδο Έλγιν, ενώ υπέστη σημαντικές
καταστροφές κατά την περίοδο της ελληνικής επανάστασης του 1821 και την
πολιορκία του βράχου από τον Κιουταχή Μπέη.
, ο Παρθενώνας υπέστη και το μεγαλύτερο πλήγμα το βράδυ της 16ης Σεπτεμβρίου,
όταν οβίδα τίναξε την πυριτιδαποθήκη που είχε εγκαταστήσει ο Αλή αγάς, διοικητής
του φρουρίου στον ναό. Το μεγαλύτερο τμήμα του ναού προς την ανατολική του
πλευρά κατέρρευσε. Έκτοτε και μέχρι να παραδοθεί το μνημείο στην αρχαιολογία
λεηλατήθηκε συστηματικά κυρίως από τον Λόρδο Έλγιν, ενώ υπέστη σημαντικές
καταστροφές κατά την περίοδο της ελληνικής επανάστασης του 1821 και την
πολιορκία του βράχου από τον Κιουταχή Μπέη.
Η παγκοσμιότητα του μνημείου]
..
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου