Της Ιωάννας Κόκλα
( ποιήτρια -Συγγραφέας )
Σην ημερίδα της Ομοσπονδίας Λευκαδιτών Συλλόγων προς τιμήν της Λευκαδίτισσας Αγρότισσας.
Λαζαράτα Καλοκαίρι 2003
Κυρίες και κύριοι, καλησπέρα σας.
Είναι μεγάλη η χαρά και η τιμή να βρίσκομαι
εδώ μαζί σας απόψε, μα πιστέψτε με πολύ
μεγαλύτερη είναι η συγκίνηση που νιώθω,
γιατί είμαι και 'γω συνέχειας παιδί της
Λευκάδας γης και με τις ρίζες μου βαθειά στο χώμα.
Η γενιά μου είναι αγροτική και είμαι διπλά
υπερήφανη και γι' αυτό.
Κυρίες και κύριοι,
αγαπητοί συμπατριώτες και συμπατριώτισσες,
όπως ένα δέντρο για να κρατηθεί στη ζωή πρέπει
να αντλεί, να ρουφάει απ' τις ρίζες του χώμα και νερό,
έτσι και μια κοινωνία, ένα έθνος για να ζήσει και
να καρποφορήσει πρέπει να αντλεί, να ρουφάει
απ' τις προγονικές ρίζες και τις παραδόσεις
ιστορικές αλήθειες, αξίες και γνώσεις.
Ευτυχώς για μας η δικιά μας τοπική
κοινωνία, το δικό μας έθνος έχουν πλούσιες
και βαθιές τις ρίζες, τις ιστορικές αλήθειες
και αξίες, έστω και αν στις μέρες μας δεν
μας είναι ξεκάθαρες πολλές φορές.
Μια κρούστα, μια αχλή αιώνων, τις σκεπάζει
και εδώ χρειάζεται υπομονή και επιμονή
να ξύσουμε την επικαθήμενη σκουριά,
να αναταράξουμε τις στάχτες του παρόντος
για να ανακαλύψουμε αυτές τις γνώσεις - αλήθειες
και να τις κοινωνήσουμε. Γιατί "έναςλαός και ΄΄
ενας τόπος μπορεί να προσβλέπει σ ένα λαμπρό
μέλλον μόνον όταν γνωρίζει καλά το παρελθόν του".
Και εμείς απόψε στο λιγότερο χρόνο που μας
επιτρέπεται να επικοινωνήσουμε,
Θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε μαζί
κάποιες από αυτές τις σοφές αλήθειες
και πρώτα απ' όλα την πανανθρώπινη
οικουμενικότητα και σημαντικότητα των εννοιών,
των λέξεων Μάννα Γη.
Η κάθε μια Ελληνική λέξη ξεχωριστά,
είναι φορτωμένη ιστορία, δεν είναι συμβατική,
αλλά νοηματική, σημαίνουσα και συμπαντική.
Η κάθε μια λέξη έρχεται από πολύ μακριά,
μεγάλο το ταξίδι, ασύλληπτο, όπως ακριβώς
και η γενιά του καθενός μας,
μα συγχρόνως τόσο κοντινό και γνώριμο
αυτό το ταξίδι για όλους εμάς, που την
"μητρτκήν γλώσσαν μας έδωσαν Ελληντκήν".
Γιατί οι λέξεις, οι ιερότερες λέξεις Μάννα Γη
γονιμοποίησαν, μορ-φοποίησαν, έθρεψαν και
έδωσαν φωνή και ψυχή στα φωνήματα όλων
των ανθρώπων της γης. Το μπόλιασμα της
Ελληνιδός φωνής και της ψυχής αχνοφέγγει
στα χείλη και τις καρδιές των ανθρώπων
της γης, αντιφεγγίζει στα ονόματα
που ρέουν με ορμή. στο
διάβα της ιστορίας, σκορπίζεται
στις απέραντες Θάλασσες που πλανάται ο νους,
Θρέφοντας τις ξεγυμνωμένες ρίζες .των δέντρων
της σκέψης ιδια και απαράλλαχτα όπως το
χορταστικό, πυρόξανθο στάρι στα χέρια
του γεωργού Τριπτόλεμου κάποτε, στις
απαρχές του πολιτισμού.
Η μυθολογία μας είναι κωδικοποιημένη η ιστορία μας,
όπως λεπτομερώς ανα-φέρω στο βιβλίο μου
"Ελευσίς - Ορτάστον, Ονοματολογία - Ετυμολογία".
Η μυθολογία μας απηχεί, μας διασώζει
ιστορικά γεγονότα και πραγματικότητες.
Οι μύθοι είναι φορτωμένοι ιστορία για το
παρελθόν μας. Οδηγημένοι λοιπόν και εμείς
απ' τις αρχέγονες πρωτοελληνικές λέξεις Μάννα Γη,
προσδιορίζοντας το "έτυμον", την αλήθεια, α - λήθη
(όχι λησμονιά) Θα κοινωνήσουμε την γνώση
απ' την ιδια της την ρίζα. "Φύσει τα ονόματα
είναι τοις πράγμασι" Πλάτων Κρατύλος.
Τα ονόμα-τα συμφωνούν με την φύση των πραγμά-των.
Το πρώτο και τελευταίο φώνημα, έναρθρο ανθρώπινο
φώνημα στο διάβα της ζωής όλων των θνητών
σ' όλες τις γλώσσες τον πλανήτη, δεν είναι άλλο
από το Μα. Μαμά, Μάννα, Μάτερ, Μητέρα.
Λατινικά mater, αγγλικά mother, ιταλικά madre,
Ισπανικά madri, ρωσικά mat, περσικά mataz κ.λ.π.
Σύμφωνα με την επι-στήμη της ψυχολογίας,
την Μάννα, την Θρέπτειρα μητέρα τροφό και
προστάτιδα, βαθειά στο υποσυνείδητό τους
οι άνθρωποι πάντοτε την αναζητούσαν
και πάντοτε Θα την αναζητούν, προκειμένου
να πληρώσουν την μοναδική - αποκλειστική σχέση
Μάννας - παιδιού.
Η θηλυκή αρχή, η Μάννα, η τροφός
αναντικατάστατος και αμόλυντος,
διαφεντεύει τις καρδιές και το νου όλων μας
σ' όποια ηλικία και αν βρισκόμαστε.
Τότε ήταν η Γη -μητέρα Γη - μήτρα — > Δήμητρα,
η πονεμένη προστάτιδα τροφός Μάννα
με την αναστημένη της κόρη Φερσέφασσα
(την φέρουσα το φως), σήμερα είναι η πονεμένη,
συντρέχουσα υπεραγία Παναγία μας,
μητέρα όλων μας με τον αναστημένο της υιό.
Ο κατά φύσιν άνθρωπος και δη ο πανάρχαιος
προσπάππος Πελασγός
είχε συγκινηθεί βαθύτατα από το θείο
μυστήριο της γέννας, της βλάστησης
και προσπαθούσε με τις αισθήσεις και
το πνεύμα τον να δώσει εξήγηση για την
ζωή και τον Θάνατο.
Στην ευρύστερνο
(πλατύστηθη - τι καταπληκτική λέξη)
αγκαλιά της γης, έβλεπε με έκπληξη
να τελείται η πιο μυστηριώδης
διεργασία της κυοφορίας.
Μια ανεξάντλητη εναλλαγή γέννας,
φθοράς και Θανάτου.
'Εβλεπε τη γη Θηλυκή, στρογγυλή να ανοίγει
την άνοιξη και κατόπιν να εναγκαλίζεται
την φθορά, να φθίνει το Φθινόπωρο
(εποχή που φθίνουν οι οπώρες).
Το θείο μεγαλείο τής φύσης, το Θαύμα της ζωής,
το τέλος και η αρχή μαζί.
Για τούτο την έκανε Μητέρα του,
Γη μήτρα, που γεννά και Θρέφει τα πάντα.
Την Θεοποίησε, Θεοποιώντας την Θηλυκή
της φύση, την Θήλεια αρχή, την Θεία
ενότη-τα αρχής (σύμφωνα και με τον
Α. Σικε-λιανό). Και σ' όλες τις γλώσσες
του κόσμού εξακολουθεί να είναι γένους θηλυκού.
Γη, γαία, ανταία, χθών, άρουρα, ερα, Δαερα
(Δάειρα), terra, tellus,1α terre κ.λ.π.).
Στις Βάκχες του ο Ευριπίδης (στ. 275 - 6) λέγει:
"Νέε μου, δύο είναι ταμεγαλύτε-ρα στους
ανθρώπους αγαθά. Η Θεά Δήμητρα το πρώτο.
Είναι η Γη κατ κάλει την με όποιο όνομα Θέλεις "
. Η στρογγυλή Γη ομοιάζει με την μητρική κοιλία.
Κυοφορούν και οι δύο το σπέρμα, για να
βλαστήσει στην συνέχεια η ζωή
"Οπου καρποί της γης και παίδες τίθενται
παράλληλα ως όμοια ", μας λέγει πάλι ο Ευριπίδης.
Η λέξη βλαστάρι, που χρησιμοποιούμε και
εμείς σήμερα, αυτό δεν σημαίνει;
Το προϊόν της μητρικής κοιλίας
ταυτίζεται με τους καρπούς της γης και
λέγεται καρπός και αυτό, οι δε καρποί
της γης οι δημητριακοί,
γεννήματα τα λένε οι αγρότες μας.
Τα πανέμορφα γυναικεία ειδώλια
, ευρήματα ακόμα και της παλαιολιθικής
εποχής, που έρχονται στο φως μετά από
αρχαιολογικές ανασκαφές, απεικονίζουν
γυμνές γυναικείες μορφές με τονισμένα
τα Θηλυκά χαρακτηριστικά τους.
Οι στρουμπουλές Αφροδίτες με τα μεγάλα στήθη και τους υπερτραφείς μηρούς σε κατάσταση εγκυμοσύνης μας εντυπωσιάζουν ακόμα είτε είναι από πηλό, πέτρα, ή οστό. Αλλά η γη δεν υπήρξε μόνο η μήτρα των πάντων, "η μητέρα Θνητών τε αθανάτων" σύμφωνα και με τον 'Ομηρο, αλλά συγχρόνως και ο τάφος τους. "Τους νεκρούς Αθηναίοι δημητρείους ωνόμαζον το παλατόν", μας ιστορεί ο Πλούταρχος. Στην γη έπρεπε να αποδοθούν οι άνθρωποι μετά Θάνατον δια της ταφής, διότι μόνο τότε "επανερχομένον του σώματος εις την μητέρα γη, εύρισκε ησυχία". Και ως χθονία την λάτρευαν, τελούσαν δε εορτές, εορτάζοντας την ιδια μέρα τα "γενέσια" και τα "νεκύσια". (Νέκυς = ο νεκρός, νεκροταφείον κ.λ.π.). Προσφέροντας δε εναγίσματα (είδος Θυσιών) και χοές (είδος σπονδών). 'Εχυναν δηλαδή επί του εδάφους των τάφων, λάδι, κρασί, γάλα και μέλι με νερό. Μήπως το ίδιο δεν κάνουμε και εμείς σήμερα; Τα σπήλαια, τα άδυτα, οι Θολωτοί τάφοι, υπήρξαν οι λατρευτικοί χώροι της γης, παραπέμποντάς μας στην εικόνα της Θήλειας μήτρας. 'Ετσι λοιπόν απ' την αυγή της ανθρώ-πινης έλλογης παρουσίας, η θηλυκή φύση και αρχή θεοποιήθηκε στο πρόσωπο της Μάωας Γης. Θεοποιήθηκε στο πρόσωπο της Μάννας Γης. Θεοποίησαν στη συνέχεια και τις ιδιότητες και τα γεννήματά της. Τη φύση, τη βλάστηση, τον Πλούτο των γεωργικών αγαθών (και τότε πλούτος λογίζονταν μόνον αυτός), τη χλόη, τα ποτάμια, τις πηγές και τα δάση της. Νηρηίδες, Νεράιδες, Δρυίδες, νύμφες και πότνιες Θεές τα ψύχωναν, τα προστάτευαν, έστηναν χορούς, ερωτεύονταν στα σκιερά δάση και στις νεροπηγές της Θεοί και Θνητοί.
Επίσης η γη μας, η Δήμητρα, λατρεύτηκε και με την μέγιστη ιδιότητα μεταξύ των άλλων, της Οεσμοφόρου, της νομοΘέτιδος, δηλαδή, της προστάτιδος των Θεσμών του γάμου - τεκνοποιίας μαζί δε και της γεωργίας. Η γεωργία και ο γάμος - η οικογένεια, είναι οι σημαδιακοί κοινωνικοί και ηθι-κοί Θεσμοί, που οδήγησαν και οδηγούν τον άνθρωπο από την ημιάγρια κατάσταση, στον πολιτισμό. Η καλή διάταξη των κοινωνιών και η σωστή λειτουργική τους διεργασία είναι συνέπεια της ανάπτυξης και υπάρξεως αυτών των Θεσμών. Ο καθορισμός των αστικών νόμων ανάγεται, όχι τυχαία, στη Θεσμοφόρο Δήμητρα. "Οι Θείοι νόμοι" σύμφωνα με τα αρχαία μας κείμενα, ο μέγας Θεσμός της Μητρότητας (ο Θεσμός του γάμου και της τεκνοποιίας δηλαδή) μαζί με τον άλλο μέγα Θεσμό της γεωργικής τέχνης στήριξαν και στηρίζουν ολόκληρο το ανθρώπινο επί γης οικοδόμημα. Εσείς οι Αγρότισσες, οι γυναίκες της Λευκάδος Γης, οι ευλογημένες Μάωες μας, είστε το ολοζώντανο παράδειγμα και η εφαρμογή των Θείων αυτών νόμων. Στα σεπτά σας ιερά χέρια και στην καρδιά σας στηρίζεται η ζωή και η συνέχειά της. "Τους Θείους νόμους" και πάλι όχι τυχαία βεβαίως, παρέλαβαν οι άνθρωποι από τα χέρια τον πρωτοευλογημένου γεωργού Τριπτολέμου (ο τριες φορές αρώσας την γην) κατόπιν εντολής της Θεάς Δήμητρας.
Ο Τριπτόλεμος έγραψε περί γεωργίας και δίδασκε με το γραπτό και τον προφορικό του λόγο, περιηγούμενος τον κόσμο "περιερχόμενος την οικουμένη, εναερiω επί αμάξης„ 'Ετσι η γη μητέρα γεννώσα, έγινε η πρόξενος των μεγίστων αγαθών, δέχθηκε τις λαμπρότερες τιμές και γιορτές. Σύμφωνα με τον ιστορικό μας Διόδωρο Σικελιώτη [Σ? 67, 3] "Μεγίστων γάρ αγαθών ανθρώποις αττίαν γενομένην επιφανεστάτην τυχειν τιμών κατ Θυσιών ... ου παρ' Ελλησοι μόνον, αλλά κατ παρά πασι σχεδόν τοις βαρβάροις, οσοι της τροφης εκοινώνησαν".
Συνεχίζοντας όμως τα ετυμολογικά μας ταξίδια, ας γευτούμε λίγο το μεγαλείο και την πρωτογένεια της λεξης Γη.
Κατά την επικρατέστερη ετυμολογική προσέγγιση
η λέξη Γη προέρχεται εκ του αρχαϊκού ρήματος 'γω, το οποίον σημαίνει χωρώ, αλλά και γεννώ. 'Ετστ η γη ονομάστηκε έτσι, επειδή τα πάντα χωρούσαν επ' αυτής ή επειδή τα πάντα γεωώνται εξ' αυτής. Παρήχθησαν δε χιλιάδες παράγωγες λέξεις οικουμενικές και πανανθρώπινες. Γηγενής, Γεωργός (γη + έργον), γεωρ-γία, γεωπονία, γεωγραφία, γεωπέδιον -> γήπεδον, γεώμηλον κ.λ.π. Ας σταθούμε όμως στο κάλλιστον έργον της γεωρ-γίας, δηλ. καλλιέργεια της γης. Σκεφτείτε άραγε είναι τυχαία η ονο-ματοθεσία της λέξης καλλιέργεια; Το κάλλιστον έργον, δεν είναι άλλο από την γεωργία. Η γεωργία, γιατί περί της υψίστης τέχνης μιλάμε, διαφυλάχθηκε και Θα πρέπει να διαφυλάσσεται "ως κόρη οφθαλμού" ως Θησαυρός αναντικατάστατος από γενιά σε γενιά. Η αντλούμενη εμπειρία του μακρινού περιβάλλοντος αναδεικνύει την παράδοση της γεωργικής τέχνης, ολοζώντανο βιβλίο στα αδρά, λιοψημένα χέρια των αγροτών ανθρώπων της γης.
Στην Ελλάδα εδώ και χιλιετίες η γεωργία έγινε επιστήμη. "Πασών επιστημών μήτηρ Γεωργία εστί" μας λέγει ο Αριστοτέλης. Ο Γεωργός - ποιητής Ησίοδος είναι εκείνος που πρώτος έγραψε τα περί της γεωργίας στο διδακτικό του έπος. "Έργα και Ημέραι". Το άροτρο (αλέτρι) τον Ησίοδου εξακολουθεί και σήμερα να είναι πρότυπον γεωργικόν εργαλείον μετά 300 αιώνες χρήσεως τουλάχιστον. Πατέρας της γεωργικής επιστήμης θεωρείται ο μαθητής του Σωκράτους, Ξενοφών. Ωραιότατον είναι το εγκώμιον της γεωργίας στο οποίο φέρεται να λέγει ο Σωκράτης εις τον "Οικονομικόν". "Ουδέ σι ευτυχέστεροι ημπορούν απέχουν από την γεωργίαν" ... κατ καταλήγει στο κείμενο "καλώς δε κ' ακεινος είπεν ος εφη την γεωργιαν των αλλων τεχνων μητέρα και τροφόν είναι. Ευ μεν γαρ φερομένης της γεωργίας αίρονται και αι αλλαι τέχναι απασαι, όπου δ' αν αναγκασθη η γη χερσεύετν αποσβέννηται κατ αι αλλαι τέχναι σχεδόν τε κατά γην
και κατά Θάλατταν".
Η τέχνη της γεωργίας είχε μεγάλη τιμή και υπόληψη και στα Ομηρικά έπη. Τα πλούσια καρποφόρα κτήματα και γεωργικά ζώα εθεωρούντο ως ο πραγματικός πλούτος και την τέχνη της γεωργίας, την καλλιέργεια, με τιμή εξασκούσαν και οι ίδιοι οι βασιλείς. Ο ιδιος ο Οδυσσέας, προκαλώντας έναν εκ των μνηστήρων, λέγει "αν Θερίσουμε αδιακόπως ... και οργώσουμε συναγωνιζόμενοι ... τότε Θα δεις πόσο εγώ Θα σε ξεπερ&ιω". Ο Πλούτος (ο γεωργικός πλούτος, όπως σας προανέφερα) όχι τυχαία στην μυθολογία μας αναφέρεται ως ο γυιός της γης και του Ιασίωνα, όπου μάλιστα η σύλληψη του από την Θεά Δήμητρα έγινε σε τρεις φορές οργωμένο χωράφι. Η αλληγορία τον μύθου τούτου είναι πρόδηλη. Η καλλιεργημένη γη σε αντιδιαστολή με τα υπόλοιπα ονόματά της, ονομάζονταν άρουρα από την ρίζα αρ. Εμείς δε την λέμε άρουρα πλέον, αλλά λέμε αρουραίος, αρακάς, άργιλος, αρόω = οργώνω, άροτρο, άρτος, άρτος και αγρός, αγρότης, αλλά και πλήθος ονομάτων χωρών όπως Αρκαδία, Αραβία, Αρμενία, Βουλγαρία, Άριος, Ουγγαρία, κ.λ.π. Αγρός, λοιπόν, αγρότης, αγρότισσα. Η αγρότισσα βγαίνει ολοζώντανη και ακέραια απ' την άρουρα γη, καλλιεργημένη γη. Αγρότη και σα Αγρότισσα, κατέχετε στα χέρια σας έναν άγραφο Θησαυρό γνώσεων, παραδομένο από γενιά σε γενιά αιώ-νες επί αιώνων. Ο πλούτος της τέχνης σας είναι ανεκτίμητος, δίνει απλόχερα το δώρο της ζωής, τρέφει και ανασταίνει κάθε γέννημα. Και συ Αγρότισσα, αφέντρα της γης και της ζωής, έχεις το χάρισμα της γέννας και της θρέψης, κονροτρόφος, πλοντοδότειρα. Και ειδικά εσύ, πάνσεπτη Λευκαδίτισσα Αγρότισσα, σωστή δωρική κολόνα αρχαίου ναού, σκλάβα της τοπικής μας κοινωνίας, ιδια κιστοφόρος Ελενσιανιακού
Ιερού, γεωώσα, τρέφουσα και συντρέχουσα.
Λεβεντόκορμη με ξάστερο το βλέμμα, ποτέ κακόμοιρη και αξιολύπητη, με το λόγο το γλυκό στο στόμα. "Καμάρι μου, Ψυχή μου". Λες και το χρώμα τ' ορίζοντα γαληνεύει την καρδιά σου και την κάνει ν' απλώνεται σ' όλους περίσσια, σαν την θάλασσα που τριγυρίζει τη ματιά σου. Η συμμετρία των άστρων αποτυπώνε-ται στης τέχνης την αλήθεια, στον αργαλειό, στο κέντημα, στο Λευκαδίτικο κέντημα. Χρυσές οι κλωστές, ακτινωτά τα σχήματα, σημαδεύουν το χρόνο και δίνουν διαστάσεις στη νόηση. Γυναίκα της Λευκάδος Γης, Μητέρα, ακάματη Κυρά, ολόιδια όπως και η Φύση. Εσείς οι Λευκαδίτισσες Θειές με τ' άξα χέρια της δουλειάς, οι Αγρότισσες Λευκαδίτισσες Μάωες, υπηρετείτε όσο κανένας άλλος τους Θεσμούς της ζωντανής συνέχειας των πανάρχαιων πανανθρώπινων αξιών και παραδόσεων της αγνής και καθάριας ζωής. Με το σταρένιο ψωμί των χεριών σας και την ορμήνια των λόγων σας ψυχοπιάνεται και βλασταίνει ο σπόρος της ζήσης, τρυφερά προφυλαγμένος στα φυλλοκάρδια της ψυχής σας, μέχρι να γενεί ήλιος λαμπρός, αντλώντας τις ηλιαχτιδες του απ' το φως των ματιών σας. Και τα γεννήματά σας, σάρκα από την σάρκα σας, μοοχόβολοίrv το πάλεμα της αργασμένης καρδιά σας, μπολιάζοντας την ζωή με τ' άρωμα τ' Απρίλη. Ευλογημένες νάστε όλες εσείς, Γυναίκες, Κόρες, Μάωες της Λευκάδος γης, σας προσκυνώ και 'γω συνέχειας παιδί ... Ο Μέγας και τελευταίος Μύστης, προφήτης, ο Λευκαδίτης ποιητής μας Α. Σικελιανός προειδε την συμπαντικότητα του σσμβολιομού της θήλυας ενότητας αρχής. Και ύμνησε με τους προφητικούς τον λόγους όσο κανένας άλλος, την Μητρότητα και τον Αγροτιομό. "Γιατί η Μητρότητα κατ ο αγροττομός απ' τα πανάρχαια χρόνια έκλειναν μέσα τους τον ίδιο ζωτικό καθολικό προορισμό" μας λέγει και για την Γη - ύπαιθρο επισημαίνει. "Η Γη δεν είναι μονάχα τοβάθρο αυτής της ηθικής κατ της πνευματικής εξελίξεως μας μέσα στο παγκόσμιο περιβάλλον ... η γη είναι ο άνθρωπος ο ίδιος. Περιττό είναι να ζητούμε έξω απ αυτή τον Ουρανό ή τον Άδη αν δεν τα βρούμε απάνω της ακέρια .Για εκείνους που περιφρονήσανε τη Γη κατ θεωρήσανε ταπεινωμένο τον εαυτό τους επειδή ήταν πλάσματά της, Θάπρεπε να υπενθυμίζεται διαρκώς πως η πνευματική κατ ψυχική ζωή τους, ως την ώρα που κλείσανε ταμάττα, καθορίζονταν αδιάκοπα από εκείνη ". Και συνεχίζει στις ομιλίες της ημιτελούς Ελευσίνιας Διαθήκης, αποτν-νώμενος στον γεωργό. "Γεωργέ, μην αφήνεις τα παιδιά σου να αυτομολούνε προς τα κέντρα, που η ζωή είναι σφραγισμένη απ' άκρη σ' άκρη απ' την σφραγίδα της πολιτικής κατ της ηθικής υπερδουλείας, της δουλείας που ακριβώς καλείσαι σήμερα ο αδρότερος που υπάρχει μέσα στον κόσμο. Η ζωντανή αποστολή σον είναι η ουσιαστικότερη που υπάρχει σήμε-ρα στη ζωή Λόγια σοφά και προφητικά, ειπωμένα πριν 70 χρόνους περίπού, τότε που το αγροτικό ζήτημα και η ερήμωση της υπαί-θρου, δεν είχε ακόμα τις διαστάσεις που έχει σήμερα. Σήμερα δυστυχώς, όσο ποτέ άλλοτε, ο αγρότης, η αγρότισσα, ο "αδρότερος που υπάρχει στον κόσμο" χλευάζεται πολλές φορές απ' τους ανίδεους, ασεβείς και ανιστόρητους γραφειοκράτες των ανήλιαγων πόλεων και οι χαρακτηρισμοί άξεστος, χωριάτης, βλάχος, επαρχιώτης είναι σε ημερήσια διάταξη. Το αγροτικό ετήσιο εισόδημα ολοένα και συρρικνώνεται και οι επιταγές της επίση-μης πολιτείας επιβάλλουν το συνεχή περιορισμό του αριθμού των αγροτών μας. Ο αγρότης 'Ελληνας, αυτός ο πραγμα-τικός άχροντας, γιατί όποιος κατέχει γη είναι άρχοντας, ο ελεύθερος και ο αδέ-σμευτος απ' την δουλεία της εξάρτησης της μισθωτής εργασίας του μεροκάματου, αναγκάζεται να εγκαταλείπει το βιός του, τον πλούτο του και να φεύγει μετανάστης, κιrvηγώντας μια καλύτερη μοίρα και από παραγωγικός, καταντάει μη πα-ραγωγικός, ουραγός και ψωμοζύτης. 'Ετσι δια του αστικού υπερσνγκεντρω-τισμού, ερημώνεται η ύπαιθρος και εμείς εδώ στην ορεινή Λευκάδα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες το ζήσαμε και το ζούμε πολύ έντονα το πρόβλημα και έτσι λοι-πόν ο στυλοβάτης παραγωγός γεωργός και κτηνοτρόφος γίνεται κι αυτός με τη σειρά του
υπερκαταναλωτής των πολυεθνικών, πολυδιαφημισμένων εισαγομένων προϊόντων της μιας χρήσης. Τα μεταλλαγμένα δημητριακά, το κον-σερβαρισμένο γάλα και το κρέας των τρελ-λαμένων ζώων, γεμίζουν τα ράφια της πολυεθνικής αλυσίδας και του πιο απο-μεμακρυσμένου ερημωμένου χωριού μας δυστυχώς. Η άλλοτε ιερότητα και ο σεβασμός που αντιμετωπίζονταν οι δουλευτές της γης και η ιδια η Μάννα Γη, μας περίσσεψαν. Ο πλούτος της Μάννας Γης μεταλλάσσεται καθημερινώς και μαζί μ' αυτόν οι παραδόσεις μας, οι αξίες μας, τ' όνειρά μας. Η Γη μας η ευρύστερνος, ξεψυχάει απ' την μόλυνση, απ' την εγκατάλειψη, η Θάλασσα, ο αέρας, το έδαφος, το υπέδαφός της ολοένα και πιο πολύ μολύνεται. Παραπλανημένοι μεν, συνυπεύθυνοι δε, γιατί τους αφήνουμε να μας αλώ-νουν κάθε μέρα και πιο πολύ, καταντήσαμε να μην επιτρέπεται να τρυπώσουμε στην αγκαλιά της -πού χωράει το ευρύστερνος αλήθεια; - τόσο τοις %ο τοξικά, ραδιενέργεια, υδρογονάνθρακες, ράδιο, πλουτώνιο, υπεριώδης ακτινοβολία και τόσα άλλα συναφή. 'Ηδη από τον καθημερινό και ανελέητο βιασμό της Φύσης έχουμε αλλαγή του κλίματος, ραγδαία αύξηση καρκινογενέοεων. Ξεχάσαμε ή μάλλον μας προέτρεψαν να ξεχάσουμε ότι είμαστε γεννήματα, παιδιά της Γης, ξεπουλήσαμε και ξεπουλάμε την ευρωστία μας, την υγεία μας, τα αισθήματά μας, την ιδια μας τη φωνή και καταντήσαμε ξεκομμένοι και μοναχικοί, αμπαρωμένοι γεμάτοι φόβους και ανασφάλειες, να ζούμε στις ρυπασμένες πόλεις,
δίχως τον ήλιο και τη βροχή να ραντίζουν φως και ελπίδα τα πρόσωπα μας. Εμείς οι σημερινοί ένοικοι, κατοικού-ντες τη Μάννα Ι η, τρεφόμενοι και ζώντες απ' αυτή, πόσο την σεβόμαστε; Πόσο την σεβόμαστε, την προστατεύουμε, για να προστατέψούμε την ιδια μας τη ζωή σε τελευταία ανάλυση; 'Ισως η ανθρωπότη-τα και η γη μας να μην έχει βρεθεί ποτέ άλλοτε σε τέτοια κατάσταση μόλυνσης του περιβάλλοντος. Πού χωράνε να ζήσουν άραγε οι Νη-ρηίδες, οι Δρυίδες, οι νεράιδες, οι πότνιες Θεές; Σε ποια καθάρια νερά θε να λουστούν και σε ποια πυκνόφυλλα δάση Οε να κρυφτούν γεμάτες χάρη, φως και έρωτα; Αν δεν νιώσουμε σάρκα, κομμάτι αυτής της Γης, της Φύσης που μας περιβάλλει, αν έστω και αργά δεν αντισταθούμε στούς αχόρταγους αλαζονικούς καπηλευτές της γης μας, θα καταστραφούμε. Η μωρία, ο σκοταδισμός, τα πρόσκαιρα υλικά συμφέροντά τους πρέπει να ξεσκεπα-στούν και οι πανάρχαιες Ελληνικές λέξεις αντίστοιχα να αποκτήσουν την αληθινή τους διάσταση, το αληθινό τους νόημα της γνώσης και της υγιούς σκέψης, για να οδηγηθούμε κάποτε στην ανάπαυση της ψυ-χής μας, στην αγκαλιά της Μάωας Γης. Η ζωντανή αποστολή σου Αγρότισσα και αγρότη είναι η ουσιαστικότερη που υπάρχει σήμερα στη ζωή, λέμε και εμείς με την σειρά μας. Λευκαδίτισσα Αγρότισσα, με το καθά-ριο σου πρόσωπο ανταμωμένο με τ' αργα-σμένα χεροδάκτυλα σου ας γίνεις φωτεινό ορόσημο στις μέρες μας.
Γιατί είσαι ολόιδια η Μάννα Γη.
( ποιήτρια -Συγγραφέας )
Σην ημερίδα της Ομοσπονδίας Λευκαδιτών Συλλόγων προς τιμήν της Λευκαδίτισσας Αγρότισσας.
Λαζαράτα Καλοκαίρι 2003
Κυρίες και κύριοι, καλησπέρα σας.
Είναι μεγάλη η χαρά και η τιμή να βρίσκομαι
εδώ μαζί σας απόψε, μα πιστέψτε με πολύ
μεγαλύτερη είναι η συγκίνηση που νιώθω,
γιατί είμαι και 'γω συνέχειας παιδί της
Λευκάδας γης και με τις ρίζες μου βαθειά στο χώμα.
Η γενιά μου είναι αγροτική και είμαι διπλά
υπερήφανη και γι' αυτό.
Κυρίες και κύριοι,
αγαπητοί συμπατριώτες και συμπατριώτισσες,
όπως ένα δέντρο για να κρατηθεί στη ζωή πρέπει
να αντλεί, να ρουφάει απ' τις ρίζες του χώμα και νερό,
έτσι και μια κοινωνία, ένα έθνος για να ζήσει και
να καρποφορήσει πρέπει να αντλεί, να ρουφάει
απ' τις προγονικές ρίζες και τις παραδόσεις
ιστορικές αλήθειες, αξίες και γνώσεις.
Ευτυχώς για μας η δικιά μας τοπική
κοινωνία, το δικό μας έθνος έχουν πλούσιες
και βαθιές τις ρίζες, τις ιστορικές αλήθειες
και αξίες, έστω και αν στις μέρες μας δεν
μας είναι ξεκάθαρες πολλές φορές.
Μια κρούστα, μια αχλή αιώνων, τις σκεπάζει
και εδώ χρειάζεται υπομονή και επιμονή
να ξύσουμε την επικαθήμενη σκουριά,
να αναταράξουμε τις στάχτες του παρόντος
για να ανακαλύψουμε αυτές τις γνώσεις - αλήθειες
και να τις κοινωνήσουμε. Γιατί "έναςλαός και ΄΄
ενας τόπος μπορεί να προσβλέπει σ ένα λαμπρό
μέλλον μόνον όταν γνωρίζει καλά το παρελθόν του".
Και εμείς απόψε στο λιγότερο χρόνο που μας
επιτρέπεται να επικοινωνήσουμε,
Θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε μαζί
κάποιες από αυτές τις σοφές αλήθειες
και πρώτα απ' όλα την πανανθρώπινη
οικουμενικότητα και σημαντικότητα των εννοιών,
των λέξεων Μάννα Γη.
Η κάθε μια Ελληνική λέξη ξεχωριστά,
είναι φορτωμένη ιστορία, δεν είναι συμβατική,
αλλά νοηματική, σημαίνουσα και συμπαντική.
Η κάθε μια λέξη έρχεται από πολύ μακριά,
μεγάλο το ταξίδι, ασύλληπτο, όπως ακριβώς
και η γενιά του καθενός μας,
μα συγχρόνως τόσο κοντινό και γνώριμο
αυτό το ταξίδι για όλους εμάς, που την
"μητρτκήν γλώσσαν μας έδωσαν Ελληντκήν".
Γιατί οι λέξεις, οι ιερότερες λέξεις Μάννα Γη
γονιμοποίησαν, μορ-φοποίησαν, έθρεψαν και
έδωσαν φωνή και ψυχή στα φωνήματα όλων
των ανθρώπων της γης. Το μπόλιασμα της
Ελληνιδός φωνής και της ψυχής αχνοφέγγει
στα χείλη και τις καρδιές των ανθρώπων
της γης, αντιφεγγίζει στα ονόματα
που ρέουν με ορμή. στο
διάβα της ιστορίας, σκορπίζεται
στις απέραντες Θάλασσες που πλανάται ο νους,
Θρέφοντας τις ξεγυμνωμένες ρίζες .των δέντρων
της σκέψης ιδια και απαράλλαχτα όπως το
χορταστικό, πυρόξανθο στάρι στα χέρια
του γεωργού Τριπτόλεμου κάποτε, στις
απαρχές του πολιτισμού.
Η μυθολογία μας είναι κωδικοποιημένη η ιστορία μας,
όπως λεπτομερώς ανα-φέρω στο βιβλίο μου
"Ελευσίς - Ορτάστον, Ονοματολογία - Ετυμολογία".
Η μυθολογία μας απηχεί, μας διασώζει
ιστορικά γεγονότα και πραγματικότητες.
Οι μύθοι είναι φορτωμένοι ιστορία για το
παρελθόν μας. Οδηγημένοι λοιπόν και εμείς
απ' τις αρχέγονες πρωτοελληνικές λέξεις Μάννα Γη,
προσδιορίζοντας το "έτυμον", την αλήθεια, α - λήθη
(όχι λησμονιά) Θα κοινωνήσουμε την γνώση
απ' την ιδια της την ρίζα. "Φύσει τα ονόματα
είναι τοις πράγμασι" Πλάτων Κρατύλος.
Τα ονόμα-τα συμφωνούν με την φύση των πραγμά-των.
Το πρώτο και τελευταίο φώνημα, έναρθρο ανθρώπινο
φώνημα στο διάβα της ζωής όλων των θνητών
σ' όλες τις γλώσσες τον πλανήτη, δεν είναι άλλο
από το Μα. Μαμά, Μάννα, Μάτερ, Μητέρα.
Λατινικά mater, αγγλικά mother, ιταλικά madre,
Ισπανικά madri, ρωσικά mat, περσικά mataz κ.λ.π.
Σύμφωνα με την επι-στήμη της ψυχολογίας,
την Μάννα, την Θρέπτειρα μητέρα τροφό και
προστάτιδα, βαθειά στο υποσυνείδητό τους
οι άνθρωποι πάντοτε την αναζητούσαν
και πάντοτε Θα την αναζητούν, προκειμένου
να πληρώσουν την μοναδική - αποκλειστική σχέση
Μάννας - παιδιού.
Η θηλυκή αρχή, η Μάννα, η τροφός
αναντικατάστατος και αμόλυντος,
διαφεντεύει τις καρδιές και το νου όλων μας
σ' όποια ηλικία και αν βρισκόμαστε.
Τότε ήταν η Γη -μητέρα Γη - μήτρα — > Δήμητρα,
η πονεμένη προστάτιδα τροφός Μάννα
με την αναστημένη της κόρη Φερσέφασσα
(την φέρουσα το φως), σήμερα είναι η πονεμένη,
συντρέχουσα υπεραγία Παναγία μας,
μητέρα όλων μας με τον αναστημένο της υιό.
Ο κατά φύσιν άνθρωπος και δη ο πανάρχαιος
προσπάππος Πελασγός
είχε συγκινηθεί βαθύτατα από το θείο
μυστήριο της γέννας, της βλάστησης
και προσπαθούσε με τις αισθήσεις και
το πνεύμα τον να δώσει εξήγηση για την
ζωή και τον Θάνατο.
Στην ευρύστερνο
(πλατύστηθη - τι καταπληκτική λέξη)
αγκαλιά της γης, έβλεπε με έκπληξη
να τελείται η πιο μυστηριώδης
διεργασία της κυοφορίας.
Μια ανεξάντλητη εναλλαγή γέννας,
φθοράς και Θανάτου.
'Εβλεπε τη γη Θηλυκή, στρογγυλή να ανοίγει
την άνοιξη και κατόπιν να εναγκαλίζεται
την φθορά, να φθίνει το Φθινόπωρο
(εποχή που φθίνουν οι οπώρες).
Το θείο μεγαλείο τής φύσης, το Θαύμα της ζωής,
το τέλος και η αρχή μαζί.
Για τούτο την έκανε Μητέρα του,
Γη μήτρα, που γεννά και Θρέφει τα πάντα.
Την Θεοποίησε, Θεοποιώντας την Θηλυκή
της φύση, την Θήλεια αρχή, την Θεία
ενότη-τα αρχής (σύμφωνα και με τον
Α. Σικε-λιανό). Και σ' όλες τις γλώσσες
του κόσμού εξακολουθεί να είναι γένους θηλυκού.
Γη, γαία, ανταία, χθών, άρουρα, ερα, Δαερα
(Δάειρα), terra, tellus,1α terre κ.λ.π.).
Στις Βάκχες του ο Ευριπίδης (στ. 275 - 6) λέγει:
"Νέε μου, δύο είναι ταμεγαλύτε-ρα στους
ανθρώπους αγαθά. Η Θεά Δήμητρα το πρώτο.
Είναι η Γη κατ κάλει την με όποιο όνομα Θέλεις "
. Η στρογγυλή Γη ομοιάζει με την μητρική κοιλία.
Κυοφορούν και οι δύο το σπέρμα, για να
βλαστήσει στην συνέχεια η ζωή
"Οπου καρποί της γης και παίδες τίθενται
παράλληλα ως όμοια ", μας λέγει πάλι ο Ευριπίδης.
Η λέξη βλαστάρι, που χρησιμοποιούμε και
εμείς σήμερα, αυτό δεν σημαίνει;
Το προϊόν της μητρικής κοιλίας
ταυτίζεται με τους καρπούς της γης και
λέγεται καρπός και αυτό, οι δε καρποί
της γης οι δημητριακοί,
γεννήματα τα λένε οι αγρότες μας.
Τα πανέμορφα γυναικεία ειδώλια
, ευρήματα ακόμα και της παλαιολιθικής
εποχής, που έρχονται στο φως μετά από
αρχαιολογικές ανασκαφές, απεικονίζουν
γυμνές γυναικείες μορφές με τονισμένα
τα Θηλυκά χαρακτηριστικά τους.
Οι στρουμπουλές Αφροδίτες με τα μεγάλα στήθη και τους υπερτραφείς μηρούς σε κατάσταση εγκυμοσύνης μας εντυπωσιάζουν ακόμα είτε είναι από πηλό, πέτρα, ή οστό. Αλλά η γη δεν υπήρξε μόνο η μήτρα των πάντων, "η μητέρα Θνητών τε αθανάτων" σύμφωνα και με τον 'Ομηρο, αλλά συγχρόνως και ο τάφος τους. "Τους νεκρούς Αθηναίοι δημητρείους ωνόμαζον το παλατόν", μας ιστορεί ο Πλούταρχος. Στην γη έπρεπε να αποδοθούν οι άνθρωποι μετά Θάνατον δια της ταφής, διότι μόνο τότε "επανερχομένον του σώματος εις την μητέρα γη, εύρισκε ησυχία". Και ως χθονία την λάτρευαν, τελούσαν δε εορτές, εορτάζοντας την ιδια μέρα τα "γενέσια" και τα "νεκύσια". (Νέκυς = ο νεκρός, νεκροταφείον κ.λ.π.). Προσφέροντας δε εναγίσματα (είδος Θυσιών) και χοές (είδος σπονδών). 'Εχυναν δηλαδή επί του εδάφους των τάφων, λάδι, κρασί, γάλα και μέλι με νερό. Μήπως το ίδιο δεν κάνουμε και εμείς σήμερα; Τα σπήλαια, τα άδυτα, οι Θολωτοί τάφοι, υπήρξαν οι λατρευτικοί χώροι της γης, παραπέμποντάς μας στην εικόνα της Θήλειας μήτρας. 'Ετσι λοιπόν απ' την αυγή της ανθρώ-πινης έλλογης παρουσίας, η θηλυκή φύση και αρχή θεοποιήθηκε στο πρόσωπο της Μάωας Γης. Θεοποιήθηκε στο πρόσωπο της Μάννας Γης. Θεοποίησαν στη συνέχεια και τις ιδιότητες και τα γεννήματά της. Τη φύση, τη βλάστηση, τον Πλούτο των γεωργικών αγαθών (και τότε πλούτος λογίζονταν μόνον αυτός), τη χλόη, τα ποτάμια, τις πηγές και τα δάση της. Νηρηίδες, Νεράιδες, Δρυίδες, νύμφες και πότνιες Θεές τα ψύχωναν, τα προστάτευαν, έστηναν χορούς, ερωτεύονταν στα σκιερά δάση και στις νεροπηγές της Θεοί και Θνητοί.
Επίσης η γη μας, η Δήμητρα, λατρεύτηκε και με την μέγιστη ιδιότητα μεταξύ των άλλων, της Οεσμοφόρου, της νομοΘέτιδος, δηλαδή, της προστάτιδος των Θεσμών του γάμου - τεκνοποιίας μαζί δε και της γεωργίας. Η γεωργία και ο γάμος - η οικογένεια, είναι οι σημαδιακοί κοινωνικοί και ηθι-κοί Θεσμοί, που οδήγησαν και οδηγούν τον άνθρωπο από την ημιάγρια κατάσταση, στον πολιτισμό. Η καλή διάταξη των κοινωνιών και η σωστή λειτουργική τους διεργασία είναι συνέπεια της ανάπτυξης και υπάρξεως αυτών των Θεσμών. Ο καθορισμός των αστικών νόμων ανάγεται, όχι τυχαία, στη Θεσμοφόρο Δήμητρα. "Οι Θείοι νόμοι" σύμφωνα με τα αρχαία μας κείμενα, ο μέγας Θεσμός της Μητρότητας (ο Θεσμός του γάμου και της τεκνοποιίας δηλαδή) μαζί με τον άλλο μέγα Θεσμό της γεωργικής τέχνης στήριξαν και στηρίζουν ολόκληρο το ανθρώπινο επί γης οικοδόμημα. Εσείς οι Αγρότισσες, οι γυναίκες της Λευκάδος Γης, οι ευλογημένες Μάωες μας, είστε το ολοζώντανο παράδειγμα και η εφαρμογή των Θείων αυτών νόμων. Στα σεπτά σας ιερά χέρια και στην καρδιά σας στηρίζεται η ζωή και η συνέχειά της. "Τους Θείους νόμους" και πάλι όχι τυχαία βεβαίως, παρέλαβαν οι άνθρωποι από τα χέρια τον πρωτοευλογημένου γεωργού Τριπτολέμου (ο τριες φορές αρώσας την γην) κατόπιν εντολής της Θεάς Δήμητρας.
Ο Τριπτόλεμος έγραψε περί γεωργίας και δίδασκε με το γραπτό και τον προφορικό του λόγο, περιηγούμενος τον κόσμο "περιερχόμενος την οικουμένη, εναερiω επί αμάξης„ 'Ετσι η γη μητέρα γεννώσα, έγινε η πρόξενος των μεγίστων αγαθών, δέχθηκε τις λαμπρότερες τιμές και γιορτές. Σύμφωνα με τον ιστορικό μας Διόδωρο Σικελιώτη [Σ? 67, 3] "Μεγίστων γάρ αγαθών ανθρώποις αττίαν γενομένην επιφανεστάτην τυχειν τιμών κατ Θυσιών ... ου παρ' Ελλησοι μόνον, αλλά κατ παρά πασι σχεδόν τοις βαρβάροις, οσοι της τροφης εκοινώνησαν".
Συνεχίζοντας όμως τα ετυμολογικά μας ταξίδια, ας γευτούμε λίγο το μεγαλείο και την πρωτογένεια της λεξης Γη.
Κατά την επικρατέστερη ετυμολογική προσέγγιση
η λέξη Γη προέρχεται εκ του αρχαϊκού ρήματος 'γω, το οποίον σημαίνει χωρώ, αλλά και γεννώ. 'Ετστ η γη ονομάστηκε έτσι, επειδή τα πάντα χωρούσαν επ' αυτής ή επειδή τα πάντα γεωώνται εξ' αυτής. Παρήχθησαν δε χιλιάδες παράγωγες λέξεις οικουμενικές και πανανθρώπινες. Γηγενής, Γεωργός (γη + έργον), γεωρ-γία, γεωπονία, γεωγραφία, γεωπέδιον -> γήπεδον, γεώμηλον κ.λ.π. Ας σταθούμε όμως στο κάλλιστον έργον της γεωρ-γίας, δηλ. καλλιέργεια της γης. Σκεφτείτε άραγε είναι τυχαία η ονο-ματοθεσία της λέξης καλλιέργεια; Το κάλλιστον έργον, δεν είναι άλλο από την γεωργία. Η γεωργία, γιατί περί της υψίστης τέχνης μιλάμε, διαφυλάχθηκε και Θα πρέπει να διαφυλάσσεται "ως κόρη οφθαλμού" ως Θησαυρός αναντικατάστατος από γενιά σε γενιά. Η αντλούμενη εμπειρία του μακρινού περιβάλλοντος αναδεικνύει την παράδοση της γεωργικής τέχνης, ολοζώντανο βιβλίο στα αδρά, λιοψημένα χέρια των αγροτών ανθρώπων της γης.
Στην Ελλάδα εδώ και χιλιετίες η γεωργία έγινε επιστήμη. "Πασών επιστημών μήτηρ Γεωργία εστί" μας λέγει ο Αριστοτέλης. Ο Γεωργός - ποιητής Ησίοδος είναι εκείνος που πρώτος έγραψε τα περί της γεωργίας στο διδακτικό του έπος. "Έργα και Ημέραι". Το άροτρο (αλέτρι) τον Ησίοδου εξακολουθεί και σήμερα να είναι πρότυπον γεωργικόν εργαλείον μετά 300 αιώνες χρήσεως τουλάχιστον. Πατέρας της γεωργικής επιστήμης θεωρείται ο μαθητής του Σωκράτους, Ξενοφών. Ωραιότατον είναι το εγκώμιον της γεωργίας στο οποίο φέρεται να λέγει ο Σωκράτης εις τον "Οικονομικόν". "Ουδέ σι ευτυχέστεροι ημπορούν απέχουν από την γεωργίαν" ... κατ καταλήγει στο κείμενο "καλώς δε κ' ακεινος είπεν ος εφη την γεωργιαν των αλλων τεχνων μητέρα και τροφόν είναι. Ευ μεν γαρ φερομένης της γεωργίας αίρονται και αι αλλαι τέχναι απασαι, όπου δ' αν αναγκασθη η γη χερσεύετν αποσβέννηται κατ αι αλλαι τέχναι σχεδόν τε κατά γην
και κατά Θάλατταν".
Η τέχνη της γεωργίας είχε μεγάλη τιμή και υπόληψη και στα Ομηρικά έπη. Τα πλούσια καρποφόρα κτήματα και γεωργικά ζώα εθεωρούντο ως ο πραγματικός πλούτος και την τέχνη της γεωργίας, την καλλιέργεια, με τιμή εξασκούσαν και οι ίδιοι οι βασιλείς. Ο ιδιος ο Οδυσσέας, προκαλώντας έναν εκ των μνηστήρων, λέγει "αν Θερίσουμε αδιακόπως ... και οργώσουμε συναγωνιζόμενοι ... τότε Θα δεις πόσο εγώ Θα σε ξεπερ&ιω". Ο Πλούτος (ο γεωργικός πλούτος, όπως σας προανέφερα) όχι τυχαία στην μυθολογία μας αναφέρεται ως ο γυιός της γης και του Ιασίωνα, όπου μάλιστα η σύλληψη του από την Θεά Δήμητρα έγινε σε τρεις φορές οργωμένο χωράφι. Η αλληγορία τον μύθου τούτου είναι πρόδηλη. Η καλλιεργημένη γη σε αντιδιαστολή με τα υπόλοιπα ονόματά της, ονομάζονταν άρουρα από την ρίζα αρ. Εμείς δε την λέμε άρουρα πλέον, αλλά λέμε αρουραίος, αρακάς, άργιλος, αρόω = οργώνω, άροτρο, άρτος, άρτος και αγρός, αγρότης, αλλά και πλήθος ονομάτων χωρών όπως Αρκαδία, Αραβία, Αρμενία, Βουλγαρία, Άριος, Ουγγαρία, κ.λ.π. Αγρός, λοιπόν, αγρότης, αγρότισσα. Η αγρότισσα βγαίνει ολοζώντανη και ακέραια απ' την άρουρα γη, καλλιεργημένη γη. Αγρότη και σα Αγρότισσα, κατέχετε στα χέρια σας έναν άγραφο Θησαυρό γνώσεων, παραδομένο από γενιά σε γενιά αιώ-νες επί αιώνων. Ο πλούτος της τέχνης σας είναι ανεκτίμητος, δίνει απλόχερα το δώρο της ζωής, τρέφει και ανασταίνει κάθε γέννημα. Και συ Αγρότισσα, αφέντρα της γης και της ζωής, έχεις το χάρισμα της γέννας και της θρέψης, κονροτρόφος, πλοντοδότειρα. Και ειδικά εσύ, πάνσεπτη Λευκαδίτισσα Αγρότισσα, σωστή δωρική κολόνα αρχαίου ναού, σκλάβα της τοπικής μας κοινωνίας, ιδια κιστοφόρος Ελενσιανιακού
Ιερού, γεωώσα, τρέφουσα και συντρέχουσα.
Λεβεντόκορμη με ξάστερο το βλέμμα, ποτέ κακόμοιρη και αξιολύπητη, με το λόγο το γλυκό στο στόμα. "Καμάρι μου, Ψυχή μου". Λες και το χρώμα τ' ορίζοντα γαληνεύει την καρδιά σου και την κάνει ν' απλώνεται σ' όλους περίσσια, σαν την θάλασσα που τριγυρίζει τη ματιά σου. Η συμμετρία των άστρων αποτυπώνε-ται στης τέχνης την αλήθεια, στον αργαλειό, στο κέντημα, στο Λευκαδίτικο κέντημα. Χρυσές οι κλωστές, ακτινωτά τα σχήματα, σημαδεύουν το χρόνο και δίνουν διαστάσεις στη νόηση. Γυναίκα της Λευκάδος Γης, Μητέρα, ακάματη Κυρά, ολόιδια όπως και η Φύση. Εσείς οι Λευκαδίτισσες Θειές με τ' άξα χέρια της δουλειάς, οι Αγρότισσες Λευκαδίτισσες Μάωες, υπηρετείτε όσο κανένας άλλος τους Θεσμούς της ζωντανής συνέχειας των πανάρχαιων πανανθρώπινων αξιών και παραδόσεων της αγνής και καθάριας ζωής. Με το σταρένιο ψωμί των χεριών σας και την ορμήνια των λόγων σας ψυχοπιάνεται και βλασταίνει ο σπόρος της ζήσης, τρυφερά προφυλαγμένος στα φυλλοκάρδια της ψυχής σας, μέχρι να γενεί ήλιος λαμπρός, αντλώντας τις ηλιαχτιδες του απ' το φως των ματιών σας. Και τα γεννήματά σας, σάρκα από την σάρκα σας, μοοχόβολοίrv το πάλεμα της αργασμένης καρδιά σας, μπολιάζοντας την ζωή με τ' άρωμα τ' Απρίλη. Ευλογημένες νάστε όλες εσείς, Γυναίκες, Κόρες, Μάωες της Λευκάδος γης, σας προσκυνώ και 'γω συνέχειας παιδί ... Ο Μέγας και τελευταίος Μύστης, προφήτης, ο Λευκαδίτης ποιητής μας Α. Σικελιανός προειδε την συμπαντικότητα του σσμβολιομού της θήλυας ενότητας αρχής. Και ύμνησε με τους προφητικούς τον λόγους όσο κανένας άλλος, την Μητρότητα και τον Αγροτιομό. "Γιατί η Μητρότητα κατ ο αγροττομός απ' τα πανάρχαια χρόνια έκλειναν μέσα τους τον ίδιο ζωτικό καθολικό προορισμό" μας λέγει και για την Γη - ύπαιθρο επισημαίνει. "Η Γη δεν είναι μονάχα τοβάθρο αυτής της ηθικής κατ της πνευματικής εξελίξεως μας μέσα στο παγκόσμιο περιβάλλον ... η γη είναι ο άνθρωπος ο ίδιος. Περιττό είναι να ζητούμε έξω απ αυτή τον Ουρανό ή τον Άδη αν δεν τα βρούμε απάνω της ακέρια .Για εκείνους που περιφρονήσανε τη Γη κατ θεωρήσανε ταπεινωμένο τον εαυτό τους επειδή ήταν πλάσματά της, Θάπρεπε να υπενθυμίζεται διαρκώς πως η πνευματική κατ ψυχική ζωή τους, ως την ώρα που κλείσανε ταμάττα, καθορίζονταν αδιάκοπα από εκείνη ". Και συνεχίζει στις ομιλίες της ημιτελούς Ελευσίνιας Διαθήκης, αποτν-νώμενος στον γεωργό. "Γεωργέ, μην αφήνεις τα παιδιά σου να αυτομολούνε προς τα κέντρα, που η ζωή είναι σφραγισμένη απ' άκρη σ' άκρη απ' την σφραγίδα της πολιτικής κατ της ηθικής υπερδουλείας, της δουλείας που ακριβώς καλείσαι σήμερα ο αδρότερος που υπάρχει μέσα στον κόσμο. Η ζωντανή αποστολή σον είναι η ουσιαστικότερη που υπάρχει σήμε-ρα στη ζωή Λόγια σοφά και προφητικά, ειπωμένα πριν 70 χρόνους περίπού, τότε που το αγροτικό ζήτημα και η ερήμωση της υπαί-θρου, δεν είχε ακόμα τις διαστάσεις που έχει σήμερα. Σήμερα δυστυχώς, όσο ποτέ άλλοτε, ο αγρότης, η αγρότισσα, ο "αδρότερος που υπάρχει στον κόσμο" χλευάζεται πολλές φορές απ' τους ανίδεους, ασεβείς και ανιστόρητους γραφειοκράτες των ανήλιαγων πόλεων και οι χαρακτηρισμοί άξεστος, χωριάτης, βλάχος, επαρχιώτης είναι σε ημερήσια διάταξη. Το αγροτικό ετήσιο εισόδημα ολοένα και συρρικνώνεται και οι επιταγές της επίση-μης πολιτείας επιβάλλουν το συνεχή περιορισμό του αριθμού των αγροτών μας. Ο αγρότης 'Ελληνας, αυτός ο πραγμα-τικός άχροντας, γιατί όποιος κατέχει γη είναι άρχοντας, ο ελεύθερος και ο αδέ-σμευτος απ' την δουλεία της εξάρτησης της μισθωτής εργασίας του μεροκάματου, αναγκάζεται να εγκαταλείπει το βιός του, τον πλούτο του και να φεύγει μετανάστης, κιrvηγώντας μια καλύτερη μοίρα και από παραγωγικός, καταντάει μη πα-ραγωγικός, ουραγός και ψωμοζύτης. 'Ετσι δια του αστικού υπερσνγκεντρω-τισμού, ερημώνεται η ύπαιθρος και εμείς εδώ στην ορεινή Λευκάδα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες το ζήσαμε και το ζούμε πολύ έντονα το πρόβλημα και έτσι λοι-πόν ο στυλοβάτης παραγωγός γεωργός και κτηνοτρόφος γίνεται κι αυτός με τη σειρά του
υπερκαταναλωτής των πολυεθνικών, πολυδιαφημισμένων εισαγομένων προϊόντων της μιας χρήσης. Τα μεταλλαγμένα δημητριακά, το κον-σερβαρισμένο γάλα και το κρέας των τρελ-λαμένων ζώων, γεμίζουν τα ράφια της πολυεθνικής αλυσίδας και του πιο απο-μεμακρυσμένου ερημωμένου χωριού μας δυστυχώς. Η άλλοτε ιερότητα και ο σεβασμός που αντιμετωπίζονταν οι δουλευτές της γης και η ιδια η Μάννα Γη, μας περίσσεψαν. Ο πλούτος της Μάννας Γης μεταλλάσσεται καθημερινώς και μαζί μ' αυτόν οι παραδόσεις μας, οι αξίες μας, τ' όνειρά μας. Η Γη μας η ευρύστερνος, ξεψυχάει απ' την μόλυνση, απ' την εγκατάλειψη, η Θάλασσα, ο αέρας, το έδαφος, το υπέδαφός της ολοένα και πιο πολύ μολύνεται. Παραπλανημένοι μεν, συνυπεύθυνοι δε, γιατί τους αφήνουμε να μας αλώ-νουν κάθε μέρα και πιο πολύ, καταντήσαμε να μην επιτρέπεται να τρυπώσουμε στην αγκαλιά της -πού χωράει το ευρύστερνος αλήθεια; - τόσο τοις %ο τοξικά, ραδιενέργεια, υδρογονάνθρακες, ράδιο, πλουτώνιο, υπεριώδης ακτινοβολία και τόσα άλλα συναφή. 'Ηδη από τον καθημερινό και ανελέητο βιασμό της Φύσης έχουμε αλλαγή του κλίματος, ραγδαία αύξηση καρκινογενέοεων. Ξεχάσαμε ή μάλλον μας προέτρεψαν να ξεχάσουμε ότι είμαστε γεννήματα, παιδιά της Γης, ξεπουλήσαμε και ξεπουλάμε την ευρωστία μας, την υγεία μας, τα αισθήματά μας, την ιδια μας τη φωνή και καταντήσαμε ξεκομμένοι και μοναχικοί, αμπαρωμένοι γεμάτοι φόβους και ανασφάλειες, να ζούμε στις ρυπασμένες πόλεις,
δίχως τον ήλιο και τη βροχή να ραντίζουν φως και ελπίδα τα πρόσωπα μας. Εμείς οι σημερινοί ένοικοι, κατοικού-ντες τη Μάννα Ι η, τρεφόμενοι και ζώντες απ' αυτή, πόσο την σεβόμαστε; Πόσο την σεβόμαστε, την προστατεύουμε, για να προστατέψούμε την ιδια μας τη ζωή σε τελευταία ανάλυση; 'Ισως η ανθρωπότη-τα και η γη μας να μην έχει βρεθεί ποτέ άλλοτε σε τέτοια κατάσταση μόλυνσης του περιβάλλοντος. Πού χωράνε να ζήσουν άραγε οι Νη-ρηίδες, οι Δρυίδες, οι νεράιδες, οι πότνιες Θεές; Σε ποια καθάρια νερά θε να λουστούν και σε ποια πυκνόφυλλα δάση Οε να κρυφτούν γεμάτες χάρη, φως και έρωτα; Αν δεν νιώσουμε σάρκα, κομμάτι αυτής της Γης, της Φύσης που μας περιβάλλει, αν έστω και αργά δεν αντισταθούμε στούς αχόρταγους αλαζονικούς καπηλευτές της γης μας, θα καταστραφούμε. Η μωρία, ο σκοταδισμός, τα πρόσκαιρα υλικά συμφέροντά τους πρέπει να ξεσκεπα-στούν και οι πανάρχαιες Ελληνικές λέξεις αντίστοιχα να αποκτήσουν την αληθινή τους διάσταση, το αληθινό τους νόημα της γνώσης και της υγιούς σκέψης, για να οδηγηθούμε κάποτε στην ανάπαυση της ψυ-χής μας, στην αγκαλιά της Μάωας Γης. Η ζωντανή αποστολή σου Αγρότισσα και αγρότη είναι η ουσιαστικότερη που υπάρχει σήμερα στη ζωή, λέμε και εμείς με την σειρά μας. Λευκαδίτισσα Αγρότισσα, με το καθά-ριο σου πρόσωπο ανταμωμένο με τ' αργα-σμένα χεροδάκτυλα σου ας γίνεις φωτεινό ορόσημο στις μέρες μας.
Γιατί είσαι ολόιδια η Μάννα Γη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου