Κωνσταντίνος Καβάφης: Ο ποιητής της Διασποράς Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη //


18/01/2017, 11:14 ΠΜ

«Είπες· «Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα.
Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.»







Η ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη με καταδιώκει διαρκώς εδώ στην ξένη. Ίσως γιατί συνεχίζει να με εκπλήσσει το γεγονός ότι η έλλειψη εγγύτητας με την Ελλάδα δεν τον επηρέασε στην τέλεια ποιητική έκφρασή του μέσα από την Ελληνική γλώσσα.

«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια – σ” ένα σπίτι της οδού Σερίφ· μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επισκέφθην την χώραν αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν χρονικόν διάστημα. Διέμεινα και στη Γαλλία. Στην εφηβικήν μου ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολη. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα. Η τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το υπουργείον των Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά και ολίγα Ιταλικά.»

Αυτό είναι το λιτό βιογραφικό σημείωμα του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη, που γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια (1863-1933) και έζησε ανάμεσα στην Αγγλία, τη Γαλλία, την Κωνσταντινούπολη, επισκεπτόμενος μερικές φορές την Ελλάδα. Ο Κωνσταντίνος Καβάφης έμεινε γνωστός για το μοναχικό του βίο, την υπαινισσόμενη ομοφυλοφιλία του αλλά και για την λιτή του ποίηση που κρύβει τεράστιους συμβολισμούς.



Το 2013 συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από τη γέννηση του Αλεξανδρινού ποιητή και η επέτειος αυτή γιορτάσθηκε στην Ελλάδα και στις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού με μεγάλη λαμπρότητα. Εκδηλώσεις για το έργο του ποιητή έλαβαν χώρα στην Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία προβάλλοντας την πολυεπίπεδη ποίησή του.

Στο μεταξύ, ο ανεκτίμητος ιστορικός και φιλολογικός θησαυρός, το Αρχείο Καβάφη, πέρασε πριν από λίγα χρόνια στα χέρια του Ιδρύματος Ωνάση, αν και πολιορκήθηκε στενά και παραλίγο να καταλήξει σε φημισμένα ακαδημαϊκά ιδρύματα του εξωτερικού.

Η συγκέντρωση ολόκληρου του καβαφικού έργου, το οποίο ο ίδιος είχε οργανώσει για να καθοδηγήσει την μελλοντική έρευνα του έργου του και να διασφαλίσει την επαφή αυτού με όλον τον κόσμο, δεν θα διευκολύνει μόνο τις καβαφικές σπουδές και τις έρευνες των απανταχού καβαφιστών, αλλά θα δώσει και ένα πάτημα σε όσους θέλουν να ανακαλύψουν το μεγαλείο του Αλεξανδρινού ποιητή.

Το έργο του έγινε αντικείμενο μακρόχρονης μελέτης σε όλο τον κόσμο και ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, ιαπωνικά και σε πολλές άλλες γλώσσες. Η ποίηση του Καβάφη άργησε να αναγνωρισθεί στην Ελλάδα, ίσως εξαιτίας της χρήσης της δημοτικής γλώσσας.

Η ειρωνική διάθεση, αυτό που αποκλήθηκε καβαφική ειρωνεία, συνδυάζεται με την τραγικότητα της πραγματικότητας και αποτέλεσε το σημείο αναφοράς για πολλούς μεταγενέστερους ποιητές.

Ο Καβάφης γράφει με μια αφοπλιστική απλότητα, σχεδόν σαν παιδί που βουτάει στην ιστορία με πάθος. Γράφει με το νου, η καρδιά ακολουθεί. Η ποίησή του διαπνέεται από μια αναδρομή στην Ελληνική και τη Ρωμαϊκή ιστορία. Οι μνήμες του είναι διαχρονικές και παντρεύουν τόπους και πολιτισμούς. Άλλωστε εκείνος είναι εγκλωβισμένος στην Ανατολή της Αλεξάνδρειας κι ας φλερτάρει για πάντα με τη Δύση του Ευρωπαϊκού μεγαλοαστισμού.

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης, άνθρωπος των τόπων, ακινητοποιημένος μέσα στην υπαλληλική του εξάρτηση λόγω των συνθηκών της ζωής του, γράφει στο σπίτι του, που βρίσκεται πάνω από ένα μπουρδέλο στην Αλεξάνδρεια. Ο λόγος του έχει την χροιά της πολυέστιας ζωής του. Το ταξίδι, η πόλη, τα τείχη, οι συμβολισμοί του πεπερασμένου της καθημερινότητάς του κυριαρχούν στο έργο του με μια αβίαστη μελαγχολία και αποδοχή.

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης είναι για μένα ένας γνήσιος εκπρόσωπος της κουλτούρας της Διασποράς. Ασυμβίβαστος με την εντοπιότητα ονειρεύεται ταξίδια και τόπους. Ζει τη μετέωρη ύπαρξή του στην μεγαλούπολη της Αιγύπτου ζυμώνοντας το παρόν του με την ιστορική κληρονομιά του. Αναστατωμένος με την ομορφιά, καταλήγει στο φόβο της. Η αισιοδοξία της φιλοσοφικής διαδρομής εναλλάσσεται με την απελπισία του παρόντος.

Κι όλα του ποιήματα είναι αδιέξοδα, καταλήγουν στο πικρό συμπέρασμα του πεπρωμένου. Μόνη η ειρωνική του φλέβα (Περιμένοντας τους Βαρβάρους) ξυπνάει ένα κρυφό χαμόγελο στα χείλη του ποιητή.

Όπως γράφει κι εκείνος στο κορυφαίο του ποίημα «Η Πόλη» ανικανοποίητος, ρημαγμένος από την αναζήτηση όπου κι αν πάει στην πόλη εκείνη θα γυρνάει, για τ’ αλλού δεν ελπίζει. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάει. Δεν έχει πλοίο γι’ αυτόν δεν έχει οδό.

Μοιραστείτε το άρθρο:

http://fractalart.gr/

Ετικέτες: Εντέχνως, Ιουστίνη Φραγκούλη, Καβάφης

Δεν υπάρχουν σχόλια: