περιήγηση στη Λευκάδα




Ιστορία / Μουσεία         


Η Λευκάδα ή Λευκαδία οφείλει το όνομά της στους λευκούς απόκρημνους βράχους στο νοτιότερο ακρωτήρι Δουκάτο ή Λευκάτας της Λευκάδας, εκεί που η παράδοση θέλει την ποιήτρια Σαπφώ να δίνει τέλος στη ζωή της και μαζί στον άτυχο έρωτά της για τον Φάωνα. Τα ίχνη της ζωής στο νησί ξεκινάνε 8.000 χρόνια π.Χ. Σημαντικά ευρύματα οικισμού κοντά στο Νυδρί γύρω στα 2.000 π.Χ. μαρτυρούν την ύπαρξη ιδιότυπου πολιτισμού, συγγενούς προς τις ηπειρωτικές απέναντι ακτές. Πρώτοι κάτοικοι οι Λέλεγες, κατακτήθηκαν από τους Κεφαλληνίους και τον Λαέρτη (πατέρα του Οδυσσέα).
Η Λευκάδα μάλιστα διεκδικεί τον τίτλο της ομηρικής Ιθάκης, σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Ντέρπφελντ. Τον 7ο π. Χ. αιώνα η Νίρικος νότια της Λευκάδας υπήρξε μια απ’τις μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις. Παρόντες στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, στη μάχη των Πλοιτοκών, στον Πελοποννησιακό πόλεμο με τους Σπαρτιάτες, συμμετείχαν στην εκστρατεία του Μ. Αλέξανδρου και αντιστάθηκαν στους Ρωμαίους τον 3ο π.Χ. αιώνα.
Στη Βυζαντινή περίοδο, το νησί ενσωματώθηκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και το 1293 περιήλθε στον κόμη Ορσίν( μετέπειτα της Κεφαλληνίας και της Ζακύνθου),ο οποίος έχτισε το φρούριο της Αγίας Λαύρας για προστασία από τους πειρατές.
Ακολουθεί μια μεγάλη περίοδο ενετοκρατίας και πολέμων με τους Τούρκους, οι οποίοι καταλαμβάνουν το νησί το 1503 για 180 χρόνια. Το 1864 η Λευκάδα επιστρέφει στους Ενετούς, που της παραχωρούν υποτυπώδες σύνταγμα και οργανώνεται σε πολιτεία. Αργότερα περνάει για λίγο στα χέρια των Γάλλων και οι Λευκάδιοι επηρεάζονται βαθιά από τις φιλελεύθερες ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης. Το 1810 εμφανίζονται οι Βρετανοί. Την περίοδο αυτή κατασκευάζονται έργα υποδομής καθώς και τα πρώτα αντισεισμικά κτίρια. Στην επανάσταση του 1821 οι Λευκαδίτες πολέμησαν με κάθε μέσο. Μαζί με τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου ενώθηκαν με την Ελλάδα το 1864.

Αρχαιολογικοί Χώροι Λευκάδα       
Το κάστρο της Αγίας Μαύρας, που δεσπόζει στην είσοδο του νησιού είναι ένα από τα πιο επιβλητικά μεσαιωνικά κτίσματα στην Ελλάδα και αποτελεί πρότυπο οχυρωματικής τέχνης εκείνης της εποχής. Χτίστηκε γύρω στα 1300 από τον Φράγκο ηγεμόνα Ιωάννη Ορσίνι, όταν πήρε τη Λευκάδα ως προίκα για το γάμο του με την κόρη του Δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρου του Α’.
Το κάστρο προστάτευε την πρωτεύουσα του νησιού και αποτελούσε τη σημαντικότερη αμυντική του θωράκιση απέναντι τους πειρατές και τους άλλους εχθρούς, από την πρώτη δεκαετία του 14ου αιώνα ως το 1684. Το 1479 κατελήφθη από τους Τούρκους που έχτισαν μια μεγάλη τοξωτή γέφυρα, με 360 καμάρες, που διέσχιζε τη λιμνοθάλασσα από την παραλία έως τη θέση Καλκάνη, στηρίζοντας τους σωλήνες ενός υδραγωγείου που έφερνε νερό στο κάστρο. Το έργο αυτό, που χαρακτήριζε ολόκληρη την περιοχή, καταστράφηκε από τους σεισμούς. Κάποια ίχνη του σώζονται σήμερα μέσα στη λιμνοθάλασσα.
Νήρικος: Δύο χιλιόμετρα έξω και ανατολικά από την πόλη, περνώντας μέσα από τον ελαιώνα, ο επισκέπτης φτάνει στο Καλλιγόνι. Η περιοχή έχει κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος – αφού εδώ βρισκόταν η αρχαία πόλη της Λευκάδας, που ονομαζόταν Νήριτος – και εκτείνεται στις περιοχές Τσεχλιμπούς, Καλλιγονίου, Καρυωτών, Λυγιάς, του Δήμου Λευκάδας.
Ο αρχαιολογικός αυτός χώρος περιλαμβάνει τα ερείπια του περιτειχισμένου οικισμού της Αρχαίας Λευκάδας, που χρονολογούνται από τα αρχαϊκά έως τα Ρωμαϊκά χρόνια, τα δύο νεκροταφεία της αρχαίας πόλης που εντοπίστηκαν στην ίδια περιοχή, μεμονωμένα μνημεία και διάσπαρτα οικοδομικά λείψανα όπως τάφους, αγροικίες και λιμενικές εγκαταστάσεις που αποτελούν – σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις – αναπόσπαστο τμήμα του προστατευμένου μνημειακού συνόλου της αρχαίας πόλης που εγκαταλείφθηκε γύρω στα 1300, ενώ στη συνέχεια οι συνεχείς σεισμοί σκόρπισαν τα ίχνη της.
Στην πεδιάδα του Νυδριού, η περιοχή που εκτείνεται από τους πρόποδες του όρους Σκάρος ως τη θέση Μαγεμένος της Νικιάνας έχει κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος. Περιλαμβάνει τους τύμβους της Πρωτοελλαδικής περιόδου στη θέση Στενό, τάφους κιβωτιόσχημους και κεραμοσκεπείς, καθώς και τα λείψανα οικοδομημάτων σ’ όλη την έκταση της πεδιάδας του Νυδριού στους πρόποδες του Σκάρου και του όρους Αμαλή, καθώς και στις περιοχές Παλιοκατούνας, Κολώνι και του οικισμού Περιγιάλι. Επίσης πάνω από το χωριό Πόρος, σώζονται τα ερείπια ενός πύργου, ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα ήταν αγροικία και όπως και τα λείψανα ενός αρχαίου ελαιοτριβείου που βρίσκεται εκεί, ανήκουν στον 4ο π.Χ. αιώνα περίπου, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.
Τα παραπάνω λείψανα εντοπίστηκαν κατά τις ανασκαφές που έκανε εδώ ο διαπρεπής Γερμανός αρχαιολόγος Γουλιέλμος Δαιρπφελδ και χρονολογούνται από τους προϊστορικούς έως τους ρωμαϊκούς χρόνους. Ο Δαιρπφελδ – εμπνευστής της θεωρίας ότι η Λευκάδα είναι η ομηρική Ιθάκη και ότι το παλάτι του Οδυσσέα βρισκόταν στο Νυδρί – αγάπησε τόσο πολύ το νησί, ώστε θέλησε να ταφεί εδώ. Ο τάφος του βρίσκεται στην κορυφή του λόφου στην άκρη της χερσονήσου του Βλυχού, πάνω από το γραφικό εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής.
Η περιοχή του Δήμου έχει κατοικηθεί από πολύ νωρίς, όπως αποδεικνύουν περιορισμένα ευρήματα της Παλαιολιθικής και περισσότερα της Νεολιθικής Περιόδου (3.500 π.Χ.) που ανακαλύφθηκαν από έρευνες του Δαίρπφελδ στη «Χοιροσπηλιά» της Ευγήρου και τα οποία εκτίθενται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Λευκάδας.
Στην κοιλάδα της Βασιλικής, η Αρχαιολογική Υπηρεσία έχει εντοπίσει διάσπαρτα αρχαία οικοδομικά λείψανα που ανήκουν πιθανόν σε αρχαία πόλη και στις θέσεις Μάρμαρα, Πυργί και Κλεισμάτια του Μαραντοχωρίου, λείψανα αρχαίων πύργων.
Στο ακρωτήριο Δουκάτο ή Λευκάτας, βρίσκονται οικοδομικά λείψανα και αρχιτεκτονικά μέλη του ναού
Απόλλωνα Λευκάτα. Το ιερό αυτό ήταν πασίγνωστο σ’ ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο. Κάθε χρόνο γίνονταν πανελλήνιες γιορτές προς τιμήν του θεού, που ήταν προστάτης των ναυτικών και γιατρός του σώματος και της ψυχής. Για αυτό και οι αρχαίοι πίστευαν ότι πηδώντας από τα βράχια αυτά, η ψυχή απελευθερωνόταν από το βάρος των παθών και εξιλεωνόταν από τις αμαρτίες. Σ’ αυτό το χώρο, ο μύθος θέλει την ποιήτρια Σαπφώ να δίνει τέλος στη ζωή της απελπισμένη από το πάθος του έρωτα.
Μουσεία Λευκάδα      
Αρχαιολογικό Μουσείο Λευκάδας: στεγάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Λευκαδίων. Τα ευρήματα που παρουσιάζονται καλύπτουν μια μεγάλη χρονική περίοδο, που ξεκινά από τη μέση παλαιολιθική εποχή (200.000 – 35.000 π.Χ.) και φτάνει έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους. Στο μουσείο εκτίθενται σε ξεχωριστή αίθουσα τα ευρήματα των ανασκαφών του Γερμανού αρχαιολόγου Γουλιέλμου Νταίρπφελντ, ο οποίος ανέπτυξε τη θεωρία ότι η Λευκάδα είναι η Ιθάκη του Ομήρου. Το μουσείο φιλοξενεί εργαλεία, κεραμικά, χάλκινα, κοσμήματα και κτερίσματα τάφων, κυρίως από την αρχαία Νήρικο, το Νυδρί, τη Χοιροσπηλιά στην Εύγηρο και από τη σπηλιά στο Φρύνι.
Τηλ. 26450.21635
Λαογραφικό Μουσείο του Μουσικοφιλολογικού Ομίλου «Ορφεύς» «Πανταζής Κοντομίχης»: ιδρύθηκε το 1937, περιλαμβάνει πολλά αξιόλογα και σπάνια εκθέματα, καθώς και μια πλούσια συλλογή από την καθημερινή ζωή και τις ασχολίες των Λευκαδιτών. Για πληροφορίες             2645022778
Μουσείο Φωνόγραφου: κοντά στον κεντρικό πεζόδρομο της παλιάς πόλης στεγάζεται το μικρό ιδιωτικό μουσείο με φωνόγραφους, δίσκους, σπάνια χρηστικά αντικείμενα, διακοσμητικά, εργαλεία, κουτάκια, σφραγίδες, χαρτονομίσματα και καρτ-ποστάλ εποχής.
Τηλ. 26450.21088
Εκκλησιαστικό Μουσείο Ι.Μ.Φανερωμένης: στην Ι.Μ.Φανερωμένης, έξω από το χωριό Φρύνι, σε απόσταση 4 χλμ. από την πόλη της Λευκάδας, πρόκειται να λειτουργήσει Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης με ποικίλα εκθέματα, προερχόμενα από ναούς και μονές του νησιού, τα οποία καλύπτουν μία εκτεταμένη χρονικά περίοδο, από την εποχή της δεύτερης Τουρκοκρατίας (1479-1684) έως και την ενσωμάτωση της νήσου στο ελεύθερο ελληνικό κράτος το 1864.
Σε νεόδμητο κτίριο δύο ορόφων, που βρίσκεται στον περίβολο της Ιεράς Μονής, έχουν διαμορφωθεί κατάλληλα εκθεσιακοί χώροι όπου πρόκειται να εκτεθούν ποικίλα αντικείμενα εκκλησιαστικής τέχνης. Τον κύριο όγκο των εκθεμάτων αποτελούν έργα επτανήσιων και λευκαδίων ζωγράφων, κυρίως μεταβυζαντινές φορητές εικόνες και στοιχεία τέμπλων (δεσποτικές εικόνες, επιστύλια, θυρόφυλλα).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ποικίλα εκκλησιαστικά χειρόγραφα και παλαιότυπα από τη βιβλιοθήκη της μονής, με σπάνιες και παλαιές εκδόσεις ελλήνων και ξένων τυπογράφων των προεπαναστατικών και επαναστατικών χρόνων. Αξιόλογα είναι και τα ποικίλα έργα αργυροχοίας, κυρίως σταυροί αγιασμού, δισκοπότηρα, κανδήλες, δίσκοι, επενδύσεις εικόνων και ευαγγελίων. Τέλος, σημαντικό μέρος των εκθεμάτων αποτελούν ποικίλα άμφια και στοιχεία αρχιερατικών στολών, καθώς και μία αξιόλογη σειρά αντιμηνσίων που χρονολογούνται από το 18ο -19ο αι.
Λαογραφικό Μουσείο Λευκαδίτικου Κεντήματος «Μαρία Κουτσοχέρω» Σ΄ αυτό το μικρό ιδιωτικό μουσείο και μέσα από τα παραδοσιακά εκθέματα, ο επισκέπτης ανακαλύπτει τη ζωή και το χαρακτήρα, την επιμονή, την υπομονή και την ευφυΐα των ορεινών Λευκαδιτών που έζησαν κάτω από σκληρές συνθήκες και δημιούργησαν έναν ολοκληρωμένο λαϊκό πολιτισμό.
Τηλ. 26450.41590
Κοντομίχειο Λαογραφικό Μουσείο Δήμου Σφακιωτών, στον Κάβαλο. Δημιουργήθηκε από το αρμόδιο Νομικό πρόσωπο του Δήμου και λειτούργησε για το κοινό από το καλοκαίρι του 2004. Στεγάζεται στο παλιό κτίριο του Δημοτικού Σχολείου Καβάλου, μέσα σε ένα θαυμάσιο πευκόφυτο χώρο.
Το μουσείο αναφέρεται στα εργαλεία, στη σημασία τους για την κοινωνική εξέλιξη, στην εποχή της δημιουργίας τους, καθώς και στο κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο της εργασίας του Λευκαδίτη στην προβιομηχανική εποχή.
Στους χώρους του Μουσείου εκτίθενται:
Συλλογή εργαλείων από διάφορα επαγγέλματα, όπως του τσαγκάρη, του γεωργού, του μαραγκού, του κουρέα, του χτίστη, του σιτά, του καλατζή, του ξυλοκόπου κ.α.
Αναπαραστάσεις χώρων του Λευκαδίτικού σπιτιού (κουζίνα, φούρνος).
Συλλογή παλαιών φωτογραφιών.
Συλλογή με υφαντά και παραδοσιακές φορεσιές.
Πηγή : lefkada.gr

Μοναστήρια / Εκκλησίες





Μοναστήρι της Φανερωμένης: στον καταπράσινο πευκόφυτο λόφο που βρίσκεται δυτικά της πόλης κι απ’ όπου η θέα προς τον Αϊ Γιάννη, τη Γύρα και το Κάστρο είναι μαγευτική είναι χτισμένο το μοναστήρι της Φανερωμένης. Με ιστορία αιώνων, η οποία πιθανότατα ξεκινά από τους πρώτους αποστολικούς χρόνους, είναι ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία του τόπου και το μοναδικό μοναστήρι του νησιού που λειτουργεί στις μέρες μας.
Η παράδοση αναφέρει ότι στο σημείο που βρίσκεται χτισμένο, υπήρχε το Καλλιμάρμαρο Ιερό της θεάς Αρτέμιδος. Οι Μαθητές του Αποστόλου Παύλου που έφτασαν πρώτοι στο νησί, συγκέντρωσαν εδώ τους κατοίκους και κήρυξαν το χριστιανισμό, δημιουργώντας τον πρώτο «ευκτήριο οίκο», ενώ ένας απ’ αυτούς ο Σωσίων χειροτονήθηκε πρώτος επίσκοπος Λευκάδος και ίδρυσε το μοναστήρι.
Σύμφωνα με εκκλησιαστικές πηγές, στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μετά την Α’ Οικουμενική Σύνοδο, ήρθαν πέντε Πατέρες με τον επίσκοπο Λευκάδας Αγάθαρχο. Δύο απ’ αυτούς εγκαταστάθηκαν στη μονή και οι τρεις άλλοι ίδρυσαν το Ησυχαστήριο των Αγίων Πατέρων έξω από το χωριό Αλέξανδρος. Οι Πατέρες αυτοί έχτισαν τα πρώτα κελιά, μεγάλωσαν το ναό και οργάνωσαν το μοναχισμό στη Λευκάδα.
Μια άλλη παράδοση αναφέρει ότι η πρώτη εικόνα της Παναγίας που είχε παραγγελθεί στην Κωνσταντινούπολη, αποκαλύφθηκε «αχειροποίητος» στον ιερομόναχο και αγιογράφο Κάλλιστο, μετά από προσευχή του. Γι’ αυτό ονομάστηκε και Φανερωμένη.
Το μοναστήρι πήρε τη σημερινή του μορφή επί Ενετοκρατίας το 1734. Ο ναός ξαναχτίστηκε τον 19ο αιώνα, μετά από δύο πυρκαγιές και έχει χαρακτηριστικά που φανερώνουν έντονη επίδραση της Ζακυνθινής αρχιτεκτονικής.
Η εικόνα της Παναγίας (1887) είναι αντίγραφο της παλιάς θαυματουργής εικόνας της Φανερωμένης και έγινε στο Άγιο Όρος. Το τέμπλο του έγινε μετά το 1886 και είναι έργο του Ευστάθιου Προσαλέντη του νεότερου. Οι εικόνες του είναι έργο των αδελφών Χριστόδουλου και Θωμά Ζωγράφου από τις Χιονιάδες της Ηπείρου.
Επίσης, στις ποδιές του τέμπλου υπάρχουν έργα του Λεωνίδα Σίδερη, με παραστάσεις από την Καινή Διαθήκη. Το μοναστήρι ανακαινίστηκε πρόσφατα με πρωτοβουλία του Ηγούμενου. Κατασκευάστηκε νέα πτέρυγα κελιών, ηγουμενείο, συνοδικό, βιβλιοθήκη και παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη. Εδώ, σε σύγχρονο κτίριο, στεγάζεται και το Εκκλησιαστικό μουσείο της μονής με χαρακτηριστικά εκθέματα της εκκλησιαστικής τέχνης και παράδοσης. Εικόνες, άμφια, σκεύη και βιβλία εκτίθενται σε τρεις ορόφους δίνοντας στον επισκέπτη μια ανάγλυφη εικόνα για την εξέλιξη του πολιτισμού της Λευκάδας.
Επίσης, στη μονή λειτουργεί έκθεση χριστιανικού βιβλίου, καθώς και μικρός ξενώνας για τη φιλοξενία προσκυνητών. Η Παναγία η Φανερωμένη, που στέκει για αιώνες στον ιερό βράχο, συγκεντρώνει πολλούς προσκυνητές. Είναι πολιούχος και προστάτιδα των «απανταχού της γης Λευκαδίων» και η χάρη της εορτάζεται με κάθε μεγαλοπρέπεια τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος.
Μονή του Αγίου Γεωργίου: βρίσκεται στο δάσος των Σκάρων, λίγο μετά από τα Κολυβάτα στην περιοχή Αλεξάνδρου, σ’ ένα πλάτωμα με θέα προς τα βορειοδυτικά του νησιού. Σύμφωνα με μαρτυρίες και έγγραφα, ιδρύθηκε το 1611 και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της κεντρικής Λευκάδας. Το μοναστήρι άκμαζε επί Τουρκοκρατίας, όταν στην περιουσία του περιήλθε και το δάσος των Σκάρων. Το 1727 η μονή έφτασε να έχει 8 μετόχια, να καλλιεργεί 708 στρέμματα χωράφια και να συντηρεί 900 αιγοπρόβατα. Ο ναός του μοναστηριού επεκτάθηκε το 1709. Στο εσωτερικό του, στον ανατολικό τοίχο που έχει μείνει ανέπαφος διασώζονται αξιολογότατες αγιογραφίες, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει το τέμπλο του, που έγινε το 1724 και είναι αντίγραφο του τέμπλου του ναού του Αγίου Μηνά που βρίσκεται στην πόλη της Λευκάδας.
Ασκητήριο των Αγίων Πατέρων: Είναι ριζωμένο εδώ και αιώνες σε μια βραχώδη έκταση, 5 χιλιόμετρα πάνω από τη Νικιάνα προς τον Αλέξανδρο, μέσα σε μια σπηλιά κοντά στην περιοχή των Σκάρων. Είναι από τα παλαιότερα χριστιανικά μνημεία του νησιού. Εκκλησιαστικές πηγές αναφέρουν ότι εδώ μόνασαν οι τρεις Άγιοι Πατέρες, που ήρθαν στο νησί μετά την Α΄Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., βρήκαν καταφύγιο στη σπηλιά, και δίδαξαν το Ευαγγέλιο μέχρι το τέλος της ζωής τους. Σε μια διπλανή σπηλιά, βρίσκονται οι τάφοι τους και ο λιτός ναΐσκος του Ησυχαστηρίου, που χτίστηκε προς τιμή τους.
Μονή της Θεοτόκου της Οδηγήτριας: Είναι το παλαιότερο χριστιανικό μνημείο που σώζεται στο νησί. Βρίσκεται κοντά στην Απόλπαινα, μέσα στον ελαιώνα. Η ίδρυσή της πιστεύεται πως έγινε στα 1449 – 1450, ενώ άλλοι την τοποθετούν παλιότερα, κατά τον τον 11ο αιώνα. Το καθολικό της, ο ναός της Παναγίας της Οδηγήτριας, είναι μονόκλιτη βασιλική με ξύλινη στέγη και διατηρείται σε καλή κατάσταση. Στον ανατολικό και νότιο τοίχο του σώζονται τμήματα τοιχογραφίας ξεχωριστής τέχνης, που συνδυάζει την Παλαιολόγεια με τη δυτική τεχνοτροπία. Εδώ έζησε την τελευταία περίοδο του βίου της, από το 1463 έως το 1474 και εδώ ετάφη, η μοναχή Ελένη Παλαιολογίνα, κόρη του Δεσπότη του Μυστρά Θωμά Παλαιολόγου και σύζυγος του δεσπότη της Σερβίας Βράνκοβιτς.
Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου: χτισμένο στην άκρη του κάμπου της Καρυάς, σε μια ειδυλλιακή πλαγιά, βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, γνωστό στους ντόπιους ως «Αη Γιάννης στο Λιβάδι». Ιδρύθηκε το 1605 και για μια περίοδο τριών αιώνων έπαιξε σημαντικό ρόλο στην οικονομική και πνευματική ζωή του νησιού. Στις αρχές του 19ου αιώνα το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη ήταν το πλουσιότερο και πολυπληθέστερο στη Λευκάδα, ενώ ήδη από τον 18ο αιώνα η μονή της Οδηγήτριας και άλλοι δεκαπέντε ναοί του νησιού είχαν γίνει μετόχια του. Στο καθολικό του, κατά την παράδοση, ετάφη το 1622 ο ξακουστός αρματολός Σίμος Μπούας ή Γρίβας. Ο σημερινός ναός είναι νεότερος, μονόχωρος, με ξύλινη στέγη και με γυναικωνίτη. Έχει εξαιρετικές τοιχογραφίες, που χρονολογούνται από το 1736 έως το 1753. Στο βόρειο τοίχο σώζονται τοιχογραφίες σε τρεις ζώνες. Στην πρώτη ολόσωμοι άγιοι, στη μεσαία στηθάρια αγίων και στην πάνω μεγάλες πολυπρόσωπες παραστάσεις, φθαρμένες από τον χρόνο. Στα δυτικά διακρίνονται ο Άγιος Κωνσταντίνος, η Αγία Ελένη και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ. Δίπλα στο καθολικό της μονής, μέσα σε πυκνή βλάστηση, υπάρχει το ερειπωμένο παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου.
Μονή του Ασωμάτου Αρχάγγελου Μιχαήλ: λίγο έξω από τη Βαυκερή βρίσκεται, ερειπωμένο πια, ένα από τις πιο αξιόλογα και πιο πλούσια μοναστήρια του νησιού. Υπολογίζεται ότι ιδρύθηκε το 16ο αιώνα, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Σύμφωνα με τον ιστορικό Κ. Μαχαιρά, υπήρχε πολύ πριν από το 1681. Ο αρχικός ναός ήταν μια μικρή μονόχωρη αίθουσα με σαμαρωτή ξύλινη στέγη και συμπληρωνόταν από μικρά χαμηλά κελιά. Στα 1700, επί Ενετών, το μοναστήρι βρισκόταν στην ακμή του με 19 κελιά, πολλά χωράφια και ζώα. Όλος ο μοναστηριακός οικισμός βρισκόταν σε μια κατάφυτη και πλούσια κοιλάδα. Σήμερα μόνο τα ερείπια των εγκαταστάσεων του μοναστηριού κελιά, ξενώνες, αποθήκες, ελαιοτριβείο, στάβλοι μαρτυρούν την παλιά οικονομική ευρωστία του.
Το καθολικό του ναού έχει σημαντικές τοιχογραφίες, που δημιουργήθηκαν από τα τέλη του 16ου έως τις αρχές του 17ου αιώνα, και κάλυπταν τότε όλο το ναό. Αξίζει να θαυμάσουμε την «Παναγία Πλατυτέρα» στην κόγχη του Ιερού και πάνω την «Ανάληψη του Χριστού». Η εικόνα της «Άκρας Ταπείνωσης» στην κόγχη της Πρόθεσης, το «Όραμα της Αγίου Πέτρου» και η «Θυσία του Αβραάμ» αποτελούν εντυπωσιακές παραστάσεις, το ίδιο και η σειρά των προφητών και των ολόσωμων αγίων. Μια από τις καλύτερα διατηρημένες παραστάσεις με απαλά και ζεστά χρώματα και απόλυτα ισορροπημένη σύνθεση είναι το «Εν Χώναις θαύμα του Αρχάγγελου Μιχαήλ», στον οποίο είναι αφιερωμένο το μοναστήρι.
Το ιστορικό μοναστήρι της Κόκκινης Εκκλησίας, της Ευαγγελίστριας βρίσκεται στα Πλατύστομα. O πρώτος ναΐσκος ιδρύθηκε από δύο μοναχούς το 1478 και χτίστηκε με αργούς λίθους και ντόπιο κόκκινο πηλό, γι’ αυτό και ονομάστηκε Κόκκινη Εκκλησία. Το μοναστήρι που χτίστηκε αργότερα, μέσα στον 16ο αιώνα εξελίχτηκε σε θρησκευτικό κέντρο με ξεχωριστή φήμη και μεγάλη περιουσία. Τα νεότερα χρόνια ο ναός και το τέμπλο δέχτηκαν συμπληρωματικές επισκευές και διορθώσεις. Οι παλαιότερες δεσποτικές εικόνες είναι σπουδαία έργα του Κρητικού Μιχαήλ Τζεν, χρονολογούνται από το 1723 και σήμερα φυλάσσονται στη Συλλογή Μεταβυζαντινών Εικόνων Επτανησιακής Τέχνης, στην Δημόσια Βιβλιοθήκη της Λευκάδας. Είναι «ο Ευαγγελισμός», «Η Κυρία των Αγγέλων», «ο Χριστός Βασιλεύς Βασιλευόντων» και «ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος». Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι κι αυτό εξαιρετικό με πέντε θαυμάσιες, πολύ καλά διατηρημένες εικόνες. Η Κόκκινη Εκκλησιά αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χριστιανικά μνημεία της Λευκάδας.
Μονή του προφήτη Ηλία: Βρίσκεται στο Σπανοχώρι και όπως προκύπτει από παλαιά έγγραφα, παραχωρήθηκε ερειπωμένη από την Ενετική κυβέρνηση στον ιερέα Βενέτιο Βονασιέρη, ο οποίος την ξανάχτισε. Το 1815 περιήλθε στο Δημόσιο. Πρόσφατα επισκευάστηκε και είναι επισκέψιμη.
Μονή του Αγίου Ιωάννη: Πέντε χιλιόμετρα νότια από το χωριό Βουρνικά, στη θέση Ροδάκι, πάνω από τον κόλπο της Βασιλικής, σώζεται μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μονές του νησιού. Πιθανολογείται ότι χτίστηκε το 1654, πάνω στα θεμέλια αρχαίου δωρικού ναού της Δήμητρας, θεάς της γεωργίας και της γονιμότητας. Γι’ αυτό και η πρόληψη ότι όποιο άτεκνο ζευγάρι λειτουργήσει στην εκκλησία και πατήσει το κατώφλι της εισόδου θα αποκτήσει παιδί, είναι πιθανό να απηχεί κάποια αρχαία δοξασία. Σώζονται ίχνη του αρχαίου ναού, όπως δωρικά κιονόκρανα και μέρος του πλακόστρωτου δαπέδου. Γύρω στα τέλη του 18ου αιώνα το μοναστήρι περιήλθε στο δημόσιο και το 1797 παραχωρήθηκε στη Μονή Ασωμάτου της Βαυκερής. Ο αρχικός ναός που διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση, μέσα σε ευρύχωρο περίβολο επεκτάθηκε επανειλημμένα, τα κελιά των μοναχών αυξήθηκαν και δημιουργήθηκαν βοηθητικοί χώροι. Τμήματα των τοιχογραφιών στον ανατολικό τοίχο του καθολικού διατηρούνται σε καλή κατάσταση και αποτελούν δείγμα εξαίρετης τεχνοτροπίας. Στην κόγχη του ιερού διακρίνεται η αυστηρή μορφή της Πλατυτέρας. Στην πρόθεση εικονίζεται η Άκρα Ταπείνωση, στη συνέχεια ο πρωτομάρτυρας Στέφανος και ο Άγιος Ρωμανός. Παρά την φθορά των παραστάσεων, είναι φανερή η λεπτή, καλαίσθητη τέχνη τους.
Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Μαραντοχώρι. Ιδρύθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα ή στις αρχές του 17ου, το αργότερο μέχρι το 1620. Το μοναστήρι δεν ήταν μεγάλο, υπήρξε όμως πλουσιότατο και με πολλά κτήματα. Το 1922, σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων, ο ναός του έγινε τόπος απομόνωσης ατόμων που είχαν προσβληθεί από ευλογιά, γι΄ αυτό μετά την επιδημία σφυροκόπησαν τους τοίχους και τους ασβέστωσαν, για απολύμανση. Το μικρό καθολικό του μοναστηριού ήταν γεμάτο τοιχογραφίες, από τις οποίες λίγες σώζονται σήμερα. Σώζεται επίσης τμήμα του τέμπλου αξιόλογης ξυλογλυπτικής τέχνης, που χρονολογείται στα μέσα του 18ου αιώνα. Εκεί υπάρχουν δύο αξιόλογες εικόνες, της Θεοτόκου και του Χριστού.
Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Νηράς, λίγο πριν το φάρο του Λευκάτα. Ιδρύθηκε πιθανότατα στις αρχές του 17ου αιώνα, το 1637 ή και παλαιότερα. Χτίστηκε από εφτά οικογένειες που του κληροδότησαν μεγάλη ακίνητη περιουσία. Ο σημερινός ναός είναι μεταγενέστερος. Το τέμπλο του είναι σύγχρονο με τις εικόνες του, που έγιναν το 1799. Δεκατρείς εικόνες του δωδεκαόρτου και τα τρία δεσποτικά είναι έργα του αγιογράφου Ανδρέα Μπέτζου. Είναι όλες ζωγραφισμένες με ειδικό αβγόχρωμα πάνω στο σανίδι και διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση. Η δεσποτική εικόνα του Αγίου Νικολάου είναι έργο ενός άλλου γνωστού αγιογράφου, του Δημητρίου Φώσκαρη, ζωγραφισμένη το 1699. Είναι η πιο παλιά ενυπόγραφη και χρονολογημένη φορητή εικόνα της Λευκάδας, η οποία κλάπηκε και ξαναβρέθηκε το 1979 με πολλές φθορές. Σήμερα φυλάσσεται σε κτήριο του μοναστηριού, στο χωριό Αθάνι. Το μοναστήρι δεν έχει τοιχογραφίες. Ο τελευταίος μοναχός που ασκήτευε εκεί, πέθανε το 1949.
Μοναστήρι του Αγίου Κηρύκου στο Αθάνι. Ιδρύθηκε επί τουρκοκρατίας. Μικρό και περιορισμένο, έγινε μετόχι της μονής του Αρχαγγέλου Ασωμάτου της Βαυκερής, τον 18ο αιώνα. Γκρεμίστηκε από τους σεισμούς και ξαναχτίστηκε. Η βημόθυρα της Ωραίας Πύλης του καθολικού του που εικονίζει το Χριστό, μια από τις παλαιότερες της μονής, βρίσκεται σήμερα στην εκκλησία της Παναγίας Ραχιώτισσας.
Μονή του Αγίου Νικολάου, 3 χιλιόμετρα περίπου ανατολικά από το Νικολή. Κάποτε ήταν εδώ το καθολικό μικρού μοναστηριού που σύμφωνα με μια μαρτυρία, ο χτίστηκε το 1651. Η μοναδική είσοδος υπάρχει στη νότια πλευρά του ναού και στο υπέρθυρό της υπάρχει λαξεμένος σταυρός με επιγραφή. Τα γύρω ερείπια επιβεβαιώνουν την ύπαρξη της μονής.
Το μικρό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, είναι χτισμένο στη βοτσαλωτή παραλία στα δυτικά του Μεγανησίου. Μπορεί να μην έχει να επιδείξει σπουδαίες τοιχογραφίες ή ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, έχει όμως μεγάλη ιστορία. Χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί πλήρως, η παράδοση λέει ότι θεμελιώθηκε πριν το 1477. Λέγεται ότι καταστράφηκε από πειρατές που πέταξαν την εικόνα του Αγίου στη θάλασσα η οποία ανασύρθηκε μέσα στα δίχτυα κάποιου ψαρά. Το 1800 ο μοναχός Ιωάννης Πατρίκης, από πλούσια οικογένεια και πολύ αγαπητός τόσο στην Ιθάκη όσο και στο Μεγανήσι που το επισκεπτόταν συχνά, έστειλε μια καλόγρια να το ξαναχτίσει. Λέγεται πως η καλόγρια αυτή, με βοηθό της τον Μεγανησιώτη Βασίλη Πολίτη, διακόνευε συνεχώς για να πετύχει το σκοπό της, έφτασε μάλιστα μέχρι τον Τσάρο της Ρωσίας για να συγκεντρώσει τα αναγκαία χρήματα. Στο τέλος τα κατάφερε. Το μοναστήρι ξαναχτίστηκε και η καλόγρια έμεινε εκεί μέχρι το θάνατό της. Ο τάφος της βρίσκεται ανάμεσα στα θεμέλια του παλιού και του νέου τοίχου του ιερού.

Εκκλησίες

ΔΗΜΟΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ 
Το καμπαναριό της
Αγίας Μαύρας
στο Κάστρο
Η εκκλησία της Αγίας Μαύρας, βρίσκεται μέσα στο ομώνυμο κάστρο που αναστηλώνεται για να αποκτήσει την αρχική του εικόνα και σώζεται σε εξαιρετική κατάσταση.
Ο Παντοκράτορας στη
πόλη της Λευκάδας


Ο ναός του Παντοκράτορα, μια ακόμα ιδιωτική εκκλησία  ανήκει στους απογόνους της οικογένειας Βαλαωρίτη  με ξεχωριστή αξία που βρίσκεται στο κέντρο της αγοράς στην πόλη της Λευκάδας. Οι αγιογραφίες της ανήκουν σε πολύ γνωστούς Επτανήσιους αγιογράφους. Πίσω από το ιερό βήμα βρίσκεται ο τάφος του εθνικού ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, ενώ στο εσωτερικό της έχουν ταφεί κι άλλοι εξέχοντες Λευκαδίτες.
H εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, στην κεντρική πλατεία της πόλης, που χτίστηκε στα τέλη του 17ου αιώνα και είναι ιδιωτική. Είναι βασιλική μονόχωρη, επιμήκης, χαμηλή, χωρίς τρούλο, με πλαϊνές εισόδους και με εμφανείς επιρροές από την ενετική αρχιτεκτονική. Το τέμπλο της έγινε από τον Ζακυνθινό ξυλογλύπτη Ι. Γρόππα και οι εικόνες της από τον κρητικό, ενετικής καταγωγής, Τομάζο Τζεν.

Το περίφημο τέμπλο του
Αγίου Μηνά
Ο ναός του Αγίου Μηνά που γειτονεύει με το ναό του Παντοκράτορα, ξεχωρίζει για το εξαιρετικό ξυλόγλυπτο τέμπλο του και τις εικόνες των σπουδαίων επτανησίων αγιογράφων Κονταρίνη, Ρούσου, Δοξαρά, Κουτούζη, Βεντούρα κ.ά. Η εκκλησία σε ρυθμό μπαρόκ θεμελιώθηκε το 1707  με άδεια των Ενετών και είχε αρχικά μικρότερες διαστάσεις. Ανοικοδομήθηκε στη σημερινή του μορφή, ύστερα από σοβαρές ζημιές που υπέστη το 1724.

Ο ναός της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στη Γύρα, που βρίσκεται στη στενή λωρίδα γης που κλείνει βορειοδυτικά τη λιμνοθάλασσα της Λευκάδας. Είναι μονόχωρη με μεγάλη ημικυκλική αψίδα. Ο αρχικός ναός  που ανήκε στους προγόνους του Άγγελου Σικελιανού  υπήρχε εδώ πριν το 1684 και θεωρείται από τους αρχαιότερους του νησιού. Χτίστηκε γύρω στα 1460-1503 από τους αδελφούς ιερείς Σταμάτιο καιΑθανάσιο Σούνδια, δοκιμάστηκε από πολλούς σεισμούς και αργότερα περιήλθε στο Ορφανοτροφείο και στο Νοσοκομείο Λευκάδας. Το ξύλινο τέμπλο του είναι απλό και λιτό, ενώ η εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας  στην οποία είναι αφιερωμένος  είναι έργο του Τομάζο Τζεν, με εμφανή στοιχεία βυζαντινής παράδοσης. Σήμερα είναι ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου της πόλης.
Ο Άγιος Ιωάννης στο Άλατρο

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Χτίστηκε το 1687 με άδεια των ενετικών αρχών, δοκιμάστηκε από τους σεισμούς του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα και ανοικοδομήθηκε το 1830. Ήταν ο πλουσιότερος ναός της πόλης. Έχει εντυπωσιακές εισόδους και παράθυρα ξεχωριστής τέχνης, σε ρυθμό μπαρόκ. Το τέμπλο του είναι ιδιαίτερα επιβλητικό, ενώ οι εικόνες είναι έργα του Ιωάννη Ρούσου από τα καλύτερα του και του Σπυρίδωνα Βεντούρα. Εξωκλήσια του Αγίου Νικολάου είναι ο Άγιος Ιωάννης του Αντζούση και η Παναγία της Γύρας.
Το καμπαναριό της
Παναγίας
των Εισοδίων
Άλλοι, εξίσου σημαντικοί, ναοί στην πόλη είναι ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου στην κεντρική αγορά, οι Άγιοι Ανάργυροι και η Παναγία των Ξένων στην περιοχή Μαρκά.
Η Παναγία των Βλαχερνών
Η Παναγία των Βλαχερνών, μέσα στον Ελαιώνα. Ιστορικό εκκλησάκι που ιδρύθηκε το 1740. Στον νότιο εξωτερικό του τοίχο, υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα που αναφέρει ότι την Κυριακή των Απόκρεωv του 1821 συγκεντρώθηκαν εκεί δώδεκα οπλαρχηγοί και προύχοντες της Λευκάδας και της Ρούμελης για να ορκιστούν ότι θα πολεμήσουν για την απελευθέρωση της πατρίδας.

Η μικρή εκκλησία Άγιος Ιωάννης του Αντζούση, βρίσκεται σχεδόν μέσα σε βράχο στην άκρη της παραλίας της Γύρας, στο σημείο που η ακτή ψηλώνει, . Στο δρόμο για Άγιο Ιωάννη και εν μέρη μέσα στην εσοχή τουβράχου, κατά την παράδοση ίδρυσε ο Σωσίων τον πρώτο χριστιανικό ναό και λειτούργησε ο Παύλος περαστικός για τη Ρώμη. Λέγεται πως το εκκλησάκι που υπάρχει σήμερα χτίστηκε από τους Φράγκους Ανδεγάννους και επεκτάθηκε από τους Φράγκους Ανδηγαυούς ιππότες (Ανζού), που την ανακάλυψαν το 1331και γι’αυτό έχει ακόμη την προσωνυμία Αντζούσης (Ανζού).
 Εδώ, σύμφωνα με την παράδοση, βρισκόταν το προσευχητάριο όπου προσκύνησε ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος στο δρόμο του για τη Ρώμη. Είναι από τις παλαιότερες εκκλησίες του νησιού, που ανακαινίστηκε . 


ΔΗΜΟΣ ΣΦΑΚΙΩΤΩΝ
Το ξωκλήσι του Παντοκράτορα, αξιόλογο χριστιανικό μνημείο, βρίσκεται ένα χιλιόμετρο βορειοανατολικά του χωριού Κάβαλος, με την καμπάνα του να κρέμεται από μια τεράστια βελανιδιά μπροστά στην αυλή του ναού. Στην πόρτα του υπάρχουν ανώθυρα από αρχαίους ελληνικούς ναούς.
Πολλά παραδοσιακά καμπαναριά, το καθένα με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, στολίζουν τις εκκλησίες τωνΣφακιωτών. Από τα ωραιότερα είναι αυτά του Αγίου Διονυσίου και του Αγίου Σπυρίδωνα, στα Λαζαράτα, που έχουν χτιστεί πριν από 150 τουλάχιστον χρόνια και στέκουν ακόμα περήφανα, στηρίζοντας τα σήμαντρα που καλούν τους χριστιανούς σε κάθε τελετή, σε χαρά και σε λύπη.
Το καμπαναριό του
Αγίου Σπυρίδωνα
στα Λαζαράτα

Ο ναός του Αγίου Σπυρίδωνα, στα 
Λαζαράτα, πρωτοχτίστηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα. Έχει τέμπλο σε ρυθμό μπαρόκ σε άσπρο και χρυσαφί χρώμα, με λεπτούς κίονες κορινθιακού ρυθμού. Η εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, στο θυρόφυλλο πρόθεσης, ανήκει μάλλον στον εξέχοντα αγιογράφο Β. Σίδερη και χρονολογείται από το 1894. Το καμπαναριό, ψηλό και επιβλητικό, είναι χτισμένο με μαλακή πέτρα σε τρεις ορόφους.

Ο ναός του Αγίου Νικολάου, στον Κάβαλο, είναι από τους παλαιότερους της περιοχής. Πρωτοχτίστηκε τον 17ο αιώνα. Η εικονογράφηση του είναι του Σπύρου Γαζή, και έγινε την περίοδο από το 1876 έως το 1883. Το τέμπλο του, σε ρυθμό μπαρόκ και από τα ωραιότερα της Λευκάδας, είναι έργο του Π. Προσαλέντη.

Ο ναός των Ταξιαρχών, στο Σπανοχώρι, κτίστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα και ξεχωρίζει για τις όμορφες αγιογραφίες του Σπύρου Γαζή, που χρονολογούνται από το 1886.
Ο ναός της Παναγίας της Επισκοπής, στο Σπανοχώρι, είναι αφιερωμένος στο Γενέσιον της Θεοτόκου. Στο τέμπλο του, έργο του Πάνου Προσαλέντη φτιαγμένο το 1858, κυριαρχεί το λευκό και το άσπρο σε μια απλή κλασική γραμμή.

Ο ναός του Αγίου Στεφάνου, στην Εξάνθεια, είναι παλαιός, έχει υποστεί πολλές ζημιές κατά καιρούς και έχει επισκευαστεί. Στο τέμπλο του μνημονεύεται ως χρονολογία κατασκευής, το 1850.

ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΥΑΣ
'Αγιος Σπυρίδωνας
Ο ΄Αγιος Σπυρίδωνας, μια από τις πιο αξιόλογες εκκλησίες στην Καρυά. Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Έχει όμορφο, ψηλό κωδωνοστάσιο με ρολόι. Το τέμπλο του που χρονολογείται από το 1925, ακολουθεί απλή κλασική γραμμή και είναι έργο του Ιωάννη Βρεττού (1925).
'Αγιος Δονάτος στο Οροπέδιο
της Εγκλουβής

Η Αγία Παρασκευή, ακόμα μια σπουδαία εκκλησία στην Καρυά. Πρόκειται για έναν καλοδιατηρημένο ναό από τις αρχές του 19ου αιώνα. Στολίδι του είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο, λεπτοδουλεμένο έργο του Π. Προσαλέντη σε απλό ρυθμό μπαρόκ, που δημιουργήθηκε το 1850. Η εικόνα της Αγίας Παρασκευής φιλοτεχνήθηκε από τον Γ. Πατσαρά και παρουσιάζει ένα ωραιότατο σύνολο. Στην εκκλησία υπάρχουν δύο ελαιογραφίες του Σπυρίδωνα Γαζή με θέαματα από την Παλαιά Διαθήκη: «η θυσία του Αβραάμ» και «ο Ιώβ».

Το εκκλησάκι του Αγίου Δονάτου, πάνω από το χωριό Εγκλουβή και σε υψόμετρο 900 μέτρων, που ήταν αρχικά αφιερωμένη στον ΄Αγιο Δομέτιο. Οι ντόπιοι παρασυρμένοι από το όνομα της περιοχής την αφιέρωσαν, όταν την ανακαίνισαν το 1980, στη μνήμη του Άγιου Δονάτου που υπήρξε επίσκοπος της Λευκάδας το 284 μ.Χ. και, σύμφωνα με την παράδοση, γκρεμίστηκε από ένα ψηλό πύργο κατά τη διάρκεια των διωγμών εναντίον των χριστιανών. Τα ερείπια του πύργου αυτού σώζονται λίγο πιο πέρα από την εκκλησία που γιορτάζει στις 7 Αυγούστου.

ΔΗΜΟΣ ΕΛΛΟΜΕΝΟΥ
Αγία Κυριακή απέναντι
από το Νυδρί 

Το εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής, στον όρμο του Βλυχού απέναντι από το Νυδρί. Η επίσκεψη στο εκκλησάκι μπορεί να γίνει και με μικρά μισθωμένα καΐκια. 
Το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό Άλατρο. Πρόκειται για μια μικρή μονόχωρη αίθουσα με σαμαρωτή ξύλινη κεραμοσκεπή στέγη. Όλος ο ναός είναι γεμάτος τοιχογραφίες που έγιναν πιθανότατα στις αρχές του 17ου αιώνα. Οι περισσότερες σήμερα χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα, αφού είναι ξεθωριασμένες από τον καιρό και την εγκατάλειψη, αποτελούν όμως ένα από τα ελάχιστα σύνολα μεταβυζαντινών τοιχογραφιών στην Λευκάδα. «Ο Μυστικός Δείπνος» στη βόρεια πλευρά, «ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος» βρέφος που οδηγείται στον Ζαχαρία, οι Άγιοι «Κοσμάς, Δαμιανός, Παντελεήμων και Μηνάς» με διαφορετικά πολύχρωμα ενδύματα δημιουργούν μια αίσθηση κατάνυξης στον επισκέπτη. 

Η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους, στο χωριό Βλυχό, με αγιογραφίες του 16ου αιώνα.

Η Παναγία η Ευαγγελίστρια, στην είσοδο του χωριού Νεοχώρι, είναι η μόνη εκκλησία με τρούλο, σ’ όλο το νησί. Επίσης, στο Νεοχώρι υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου, με τοιχογραφίες του 16ου αιώνα.

ΔΗΜΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΩΝ
Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίου Πέτρου
ΦΡΑΓΚΟΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ 13ος ΑΙΩΝΑΣ
Φραγκοκλησιά Αγίων Αποστόλων 13ος αιώνας H Λατινική Επισκοπή, η οποία είχε ιδρυθεί στην Λευκάδα το 1334, μολονότι δεν υπήρχαν μεταγενέστερα Καθολικοί, εφόσον διατηρείτο η Φραγκοκλησιά, δεν παρέλειπε να έχει αντιπρόσωπό της να τη διατηρεί, να την περιποιείται. Ένας τέτοιος αντιπρόσωπος αναφέρεται στις παραδόσεις του χωρίου ονόματι Αυγουστίνος που ζούσε μετά της συζύγου του και πέθανε γύρω στα 1700 και ενταφιάστηκε στη ρίζα του μεγάλου κυπαρισσιού έξω από την εκκλησία.

ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ
Μετά την εγκατάλειψη της καθολικής εκκλησίας αφού γκρεμίστηκε από τους κατά καιρούς σεισμούς, είχε απομείνει ακέραμο το Άγιο Βήμα, το οποίον καλύφθηκε από χώματα μέχρι και πιο πάνω από το θόλο.
Από το μέρος εκείνο και προς ανατολάς κτίσθηκαν οι Άγιοι Απόστολοι σε μικρή απόσταση από τον ιδιοκτήτη του κτήματος Ψιλλιανόν, κάτοικον Λευκάδας.
Μετά τον θάνατόν του περιήλθε εις την κατοχή του πληρεξουσίου του Αντύπα, οι απόγονοι του οποίου διεκδικούσαν πλέον ως ιδιοκτησία τους.
Ως ενορίτες ήταν όλοι οι κατοικούντες στο κάτω μέρος της δημοσίας οδού, οι οποίοι εξέλεγαν επιτρόπους. Το 1869 είχε καεί κατά το ήμισυ. Κατά το 1875 έγινε επί επιτροπείας Πολίτη, Σταμούλη, Βαμβακά, επέκταση προς δυσμάς. Κτίσθηκε ολόγυρα και έκτισαν ακόμη δυο κελιά, όπου έμεναν καλόγριες.
Το 1876 έγινε το γυναικείο, κλείσματα,ταβάνι από τον ξυλουργό Ν. Δρακονταειδή και τέμπλο από τον Η. Μεντσικώφ.
Κατά τους προ του 1800 χρόνους στον χώρο μπροστά από την εκκλησία γίνονταν χοροί και διασκεδάσεις κατά τις εορτές.
Τότε ορίσθηκε και ως πανηγύρι του χωριού η ημέρα των Αγίων Αποστόλων 29 και 30 Ιουνίου, ως η καταλληλότερη εποχή για τους αγρότες, διότι συνέπιπτε με το τέλος της συγκομιδής των σιτηρών και μετά από κάποιο καιρό θα κατέβαιναν στον κάμπο για την σταφίδα. Μετά την ανακαίνιση του ναού ανεφύη διένεξη μεταξύ των Αντυπαίων και των ενοριτών, διότι οι πρώτοι ήξεραν να διαχειρίζονται και να καρπούνται τα της εκκλησίας ανεξέλεγκτα, αρνούμενοι να στέλνουν απολογισμό, όπως επιβαλλόταν, εις τον αρχιεπίσκοπο και ενίοτε κλέβοντας την εκκλησία έδιωχναν και τον εφημέριον.
Οι ενορίτες έκαναν αγωγή και η δίκη διήρκεσε δύο χρόνια.
Τέλος εξεδόθη η απόφαση δια της οποίας οι Αντυπαίοι δεν θα είχαν στο μέλλον το δικαίωμα να απαγορεύσουν στους ενορίτες τον εκκλησιασμό όπως και κάθε ιερουργία, ως και τον ενταφιασμό. Κατά το έτος 1948 κατέστη από τους σεισμούς ετοιμόρροπο το Αγ. Βήμα. Τότε ο Μητροπολίτης απαγόρευσε τη λειτουργία μέχρι επισκευής του.
Η επισκευή του Αγ. Βήματος έγινε εξ ολοκλήρου με έξοδα του εν Αυστραλία Β. Κ. Αντύπα μέσω του γαμπρού του Β. Ραυτόπουλου.
Το κείμενο είναι από το βιβλίο του Γεράσιμου Δρακονταειδή. « Ενθυμήματα της Ιστορίας και της ζωής»
ΥΓ.: Κατά το 1993 ο κτήτορας Αντύπας Απόστολος επισκεύασε την εκκλησία, την σκεπή της, τους τοίχους, με αποτέλεσμα όταν έγινε ο μεγάλος σεισμός ελέγχθηκε από τους μηχανικούς του Υπουργείου Πολιτισμού και βρέθηκε σε καλή κατάσταση. Μέχρι σήμερα συνεχίζει να συντηρεί την εκκλησία. Με την ιστορική απόφαση του Αρείου Πάγου οι Αντυπαίοι παρέμειναν κτήτορες και η εκκλησία παραμένει ανοικτή προς θεία λατρεία.





Πηγή : lefkada.gr

Ορεινά χωριά


Περιήγηση στα χωριά του νησιού.
Ανηφορίζοντας από την πόλη 1ος σταθμός το χωριό Λαζαράρα (10χλμ. από την πόλη), έδρα του Δήμου Σφακιωτών, το χρώμα της φύσης, οι καλοσυνάτοι, φιλόξενοι και ευγενείς κάτοικοί του σας προσφέρουν μοναδικές και αξέχαστες διακοπές. Τα παραδοσιακά ορεινά χωριά Σπανοχώρι, Κάβαλος,Ασπρογερακάτα και Πινακοχώρι, στεφανωμένα με πράσινο, κτισμένα αμφιθεατρικά στο βουνό έχουν ταιριάξει την παράδοση με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Προσφέρουν την ηρεμία της υπαίθρου και την ειλικρινή ανθρώπινη επικοινωνία
με σεβασμό προς τον επισκέπτη. Επισκεφθείτε το φαράγγι της Μέλισσας, το Λαογραφικό Μουσείο στονΚάβαλο και δείτε τα πανέμορφα καμπαναριά των Εκκλησιών της περιοχής. Πιείτε τον καφέ σας σταΑσπρογερακάτα κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια. Στη θέση Φρυάς, μεταξύ Καβάλου καιΑσπρογερακάτων, σώζονται «Τούρκικα πηγάδια» ιδιαίτερης τεχνοτροπίας από την περίοδο 1478-1684. Ένα από αυτά υδροδοτούσε όλα τα χωριά του Δήμου.
Συνεχίζοντας τη διαδρομή σας θα συναντήσετε τους Πηγαδισάνους και στη συνέχεια την Καρυά (14 χλμ. από την πόλη), ορεινό κεφαλοχώρι με πολλά νερά και βλάστηση. Είναι απλωμένο αμφιθεατρικά σε λόφους και έχει σπίτια χτισμένα με την τοπική αρχιτεκτονική αλλά και παλιούς μύλους. Μπορείτε να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο Καρυάς και το παλιό Μοναστήρι του Αγ. Ιωάννη στο λιβάδι (17ος αιώνας) και να αγοράσετε χειροποίητα καταπληκτικής τεχνικής κεντήματα, τα «Καρσάνικα κεντήματα». Οπωσδήποτε βέβαια θα πιείτε τον καφέ σας ή θα απολαύσετε το ουζάκι σας στην όμορφη πλατεία με τα αιωνόβια πλατάνια. Μην ξεχάσετε, όσο και ταλαιπωρημένοι να είστε, να συνεχίσετε την διαδρομή σας προς το χωριό Εγκλουβή. Εκεί μπορείτε να αγοράσετε τις καταπληκτικές «φακές Εγκλουβής» και να ανεβείτε να θαυμάσετε τα αγροτικά μνημεία των Βόλτων, ανάβοντας και ένα κερί στο ξωκλήσι του Αγ.Δονάτου και να θαυμάσετε την πανοραμική θέα από το ψηλότερο μέρος του Νομού από το εκκλησάκι του Αγ. Ηλία.






Καλαμίτσι, Λευκάδα Το μικρό χωριό Καλαμίτσι βρίσκεται 23 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας του νησιού της Λευκάδας και είναι χτισμένο σε μια καταπράσινη πλαγιά με καταπληκτική πανοραμική θέα.
Το Καλαμίτσι είναι από τα πιο παλιά χωριά του νησιού και διαθέτει 13 ανεμόμυλους και πολλές εκκλησίες διάσπαρτες στην περιοχή, μεταξύ των οποίων είναι το περίφημο εκκλησάκι της Παναγίας στους Κήπους. Το χωριό χτίστηκε σε υψόμετρο για προστασία από τις τακτικές πειρατικές επιδρομές.



Επιστρέφετε στη πόλη με την ίδια διαδρομή ή έχετε και τις εναλλακτικές λύσεις κατεβαίνοντας από το χωριό Εγκλουβή: ή να περάσετε από το ορεινό χωριό Πλατύστομα και να κατεβείτε προς το Περιγιάλιθαυμάζοντας τη θέα από τα πριγκηπονήσια ή να περάσετε από το ορεινό χωριό Αλέξανδρος και να
κατεβείτε προς τη Νικιάνα, περνώντας από το Μοναστήρι των Αγ. Πατέρων στους Σκάρους ή να περάσετε από το ορεινό χωριό Βαυκερή και να κατεβείτε προς Νυδρί θαυμάζοντας από ψηλά την πανέμορφη θέα του νησιώτικου συμπλέγματος.
Ο Άγιος Πέτρος, χαρακτηριστικό Λευκαδίτικο ορεινό χωριό, με θαυμάσια θέα στη Βασιλική προς νότο. Το Αθάνι, πανέμορφο καταπράσινο παραδοσιακό χωριό, σε θέση που ελέγχει τις μοναδικές και πεντακάθαρες παραλίες Πόρτο Κατσίκι, Γιαλός, Εγκρεμνοί, και καταλήγετε οδικώς στο νοτιότερο άκρο του νησιού στο ακρωτήριο Λευκάτας ή Κάβος της Νηράς για να επισκεφθείτε τα ερείπια ναού τουΑπόλλωνα και την εκκλησία του Αγίου Νκολάου. Το Δράγανο, ορεινό χωριό με το θαυμάσιο μέλι. ΗΕξάνθεια με τα χρωματιστά, παραδοσιακά σπίτια, κτισμένη αμφιθεατρικά σε πλαγιά.
Ο Δρυμώνας ένα από τα πλέον παραδοσιακά χωριά του Νομού. Το Καλαμίτσι (23χλμ. νοτιοδυτικά της πόλης), είναι ένα από τα πιο παλιά χωριά της Λευκάδας, ορεινό παραδοσιακό με γραφικούς ανεμόμυλους και παράδοση στην υφαντική, που προσφέρει στον επισκέπτη την φημισμένη παραλίαΚάθισμα με τα κρυστάλλινα, γαλαζοπράσινα νερά και την καταπληκτική άμμο. Ο ‘Αγιος Νικήτας(12χλμ. από την πόλη), ένα παραδοσιακό παραθαλάσσιο ψαροχώρι που έχει μεταμορφωθεί σε ένα από τα μεγαλύτερα παραθεριστικά κέντρα του νησιού, λόγω του όμορφου φυσικού περιβάλλοντος, της κρυστάλλινης θάλασσας και των ωραίων παραλιών του. Με θαυμάσια θέα και ηρεμία σας προσφέρει την ομώνυμη παραλία του Αγίου Νικήτα και τις γειτονικές παραλίες Πευκούλια και Μύλος.
Το παραδοσιακό χωριό Τσουκαλάδες (6χλμ. από την πόλη), με το πλούσιο πράσινο και τα γραφικά αγροτόσπιτα προσφέρει ηρεμία και γαλήνη. Στη διαδρομή προς την πόλη της Λευκάδας επισκεφτείτε το υπέροχο μοναστήρι της Φανερωμένης. Ο Πόρος (27χλμ. από την πόλη) χτισμένος αμφιθεατρικά σε πλαγιά με πολύ πράσινο. Είναι ένα αυθεντικό Λευκαδίτικο χωριό με όμορφα διώροφα σπίτια με κεραμοσκεπή και περιποιημένους κήπους. Μέσα στην ηρεμία της φύσης και τη πλούσια βλάστηση προσφέρει στον επισκέπτη την πεντακάθαρη γαλαζοπράσινη
θάλασσα του Μικρού Γιαλού και μεσαιωνικό Πύργο.
Πηγή : lefkada.gr