ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΓΑΝΗΣΙ
Λευκάδα – Μεγανήσι: Ένα DVD σε 8 γλώσσες: «ΛΕΥΚΑΔΑ. ΤΟ ΣΜΑΡΑΓΔΕΝΙΟ ΝΗΣΙ» «Κλικ» εδώ.
ΜΕΓΑΝΗΣΙ
>> Η Daily Mail για το Μεγανήσι (2010)
>> Μεγανήσι, το αγαπημένο αραξοβόλι (Αφιέρωμα του in.gr ΔΙΑΚΟΠΕΣ, 10/7/2012)
Γενικά
Το Μεγανήσι είναι ένας μικρός ανεξερεύνητος παράδεισος μόλις 4 μίλια έξω από τη Λευκάδα. Ένα καταπράσινο νησάκιστο σύμπλεγμα που δημιουργείται μαζί με τα νησιά Μαδουρή, Θηλιά, Κυθρός, Σπάρτη, Σκορπίδι και τον πασίγνωστο Σκορπιό, το νησί του Αριστοτέλη Ωνάση. Ο επισκέπτης θα μπορέσει να απολαύσει ένα παρθένο φυσικό περιβάλλον που συνδυάζει την καταπράσινη γη με τα σμαραγδένια νερά, στολισμένο με μικρά γραφικά χωριουδάκια, μακρυά από την αλόγιστη τουριστική ανάπτυξη.
Στο Μεγανήσι συναντάμε 3 οικισμούς. Στην κορυφή του νησιού βρίσκεται το Σπαρτοχώρι, χτισμένο μέσα σε δαιδαλώδη σοκάκια, από όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει τη θέα προς τα Σπήλια, ένα φυσικό κόλπο που σχηματίζει μια πανέμορφη παραλία. Το Κατωμέρι είναι ένα γραφικό χωριουδάκι με μικρά παραδοσιακά μαγαζάκια και αυθεντική νυχτερινή ζωή. ΤοΒαθύ αγκαλιάζει τη θάλασσα, καθώς είναι χτισμένο γύρω από το γραφικό, φυσικό του λιμάνι. Το καλοκαίρι θα συναντήσει κανείς εκεί πολλά ιστιοπλοϊκά σκάφη που βρίσκουν την ξεκούραση στην μαγευτική ομορφιά του τόπου.
Παρά το μικρό του μέγεθος, το Μεγανήσι προσφέρει πανέμορφες παραλίες στις τοποθεσίες Αϊ Γιάννης, Σπήλια, Φανάρι,Αθερινός, Λιμονάρι, Πασουμάκι, Ελιά και Λουτρολίμνη. Ονομαστή στην ιστορία είναι και η σπηλιά του Παπανικολή, διάσημη καθώς εκεί έβρισκε καταφύγιο το ομώνυμο ιστορικό υποβρύχιο του Ελληνικού Ναυτικού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Αξίζει ακόμα να γυρίσει κανείς τη βόρεια πλευρά του νησιού, όπου η ακτογραμμή σχηματίζειαμέτρητα «φιόρδ»!
>>> Απογραφή 2011. Δήμος Μεγανησίου: Νόμιμος πληθυσμός 1.567. Μειώθηκε κατά 337 άτομα
Ενότητα 1
Α. Ιστορία του νησιού μας
«Ποιος είσαι κι από πού; που βρίσκονται ο τόπος κι οι γονείς σου;» [1]
«Κι αποκρίθηκε, τα μάτια λάμποντας, αμέσως η θεά Αθηνά:
Πρόθυμα κι ακριβώς, όσα ζητάς να μάθεις, θα σου πω:
Μέντης το όνομά μου, γιος του εμπειροπόλεμου Αγχιάλου,
Ο ίδιος τους θαλασσινούς Ταφίους κυβερνώ»[2].
Στο διάλογο Τηλεμάχου-Αθηνάς από την ομηρική Οδύσσεια εμφανίζεται η πρώτη γραπτή αναφορά σ’ αυτό που σήμερα ονομάζουμε Μεγανήσι. Νήσος Τάφος ήταν το πρώτο όνομα του νησιού που κατοικήθηκε από τη νεολιθική εποχή, όπως μαρτυράει ένα πέτρινο εργαλείο κοπής στο Μουσείο Δαίρπφελντ[3], ή ακόμα και τα απομεινάρια οικισμού στο νότιο άκρο του νησιού που μένει να αξιολογηθούν[4].
Το όνομα ίσως προέρχεται από τον πρώτο μυθικό βασιλιά του Τάφιο. Ο Τάφιος ήταν αδελφός του Τηλεβόα. Οι γονείς τους ήταν ο θεός … Συνέχεια στο ιστολόγιο του συντοπίτη μας Παναγιώτη Π. Κονιδάρη
Ενότητα 2
Β. Χαρτογραφία / Διάφορα άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για το νησί και τη ζωή των κατοίκων του
«Μεγανήσι. Οι Χιώτες, τα πριν και τα μετά» (της Δρ. Σεβαστής Λάζαρη). Μέρος 1ο
«Μεγανήσι. Οι Χιώτες, τα πριν και τα μετά» (της Δρ. Σεβαστής Λάζαρη). Μέρος 2ο
«Μεγανήσι. Οι Χιώτες, τα πριν και τα μετά» (της Δρ. Σεβαστής Λάζαρη). Μέρος 3ο (τελευταίο)
Δεν μας έχει ούτε ο χάρτης – ή μήπως μας έχει; (Παν. Κονιδάρης)
Ένας σπάνιος τοπογραφικός χάρτης του Μεγανησίου (1729)
Το Μεγανήσι στη χαρτογραφία προ του 1800
Απογραφή Δ. Ταφίων (1879) – Σφραγίδα κοιν. Σπαρτοχ. (1926)
“Μέγα νησί” ή “Μεγανήσι”;
Περιγραφή του Μεγανησίου εν έτει 1928
Η λειψυδρία στο Μεγανήσι μέσα από περιγραφές του 19ου αι.
Η ξακουστή μεγανησιώτικη πέτρα
Μοναδικές οι λιθογραφικές πλάκες του Μεγανησίου
Απογραφή του πληθυσμού του Μεγανησίου (1879 – 1920)
Σπήλαιον “Δαίμονος” ή “Κύκλωπος” Μεγανησίου Λευκάδος (1970)
Ο Άγιος Γρηγόριος στο Κεφάλι – Η ξεχασμένη (;) εκκλησία (του Φίλ. Μάντζαρη, Φιλόλογος)
Αρχές Δεκέμβρη 1848, μια γαστρεντερική διαταραχή προσβάλλει, με μορφή επιδημίας, τους κατοίκους του Μεγανησίου
Γ. Αρχαιολογική έρευνα στο Μεγανήσι και ευρήματα
Η Παλαιολιθική Έρευνα Μεγανησίου Λευκάδας από το Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης(17/9/2012)
Φωτορεπορτάζ από την σημερινή παρουσίαση των αρχαιολογικών ανακαλύψεων στο Μεγανήσι (18/05/2012)
Νέα αποκάλυψη: Mυκηναϊκή αποικία το Μεγανήσι με πόλη, ακρόπολη και νεκροταφείο
Εκτός από τους «μυκηναϊκούς τάφους» και «αρχαίο κτίσμα» στο Μεγανήσι
Ίχνη Νεάντερταλ στο Μεγανήσι
«ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ»: Eντυπωσιακά τα παλαιοντολογικά ευρήματα στο Μεγανήσι
Λευκαδίτης από το Μεγανήσι ο άνθρωπος του Νεάντερταλ
Aποκλειστικό: παλιότερες φωτογραφίες από αρχαίους τάφους στο Μεγανήσι
Mυκηναϊκός τάφος στο Μεγανήσι;(video)
Ενημέρωση για τα πορίσματα της αρχαιολογικής έρευνας στο Μεγανήσι
Πως βρέθηκαν οι Νεάντερταλ στο Μεγανήσι
“Ξετυλίγεται” σιγά-σιγά το “κουβάρι” της μυκηναϊκής ιστορίας του Μεγανησίου
Δ. Μεγανήσι και Τοπική Αυτοδιοίκηση
Επιγραμματική Ιστορία της ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Η πορεία του Μεγανησίου
Ε. 23η Διεθνής Ιστιοπλοϊκή Εβδομάδα Ιονίου
H τελετή λήξης της 23ης Διεθνούς Ιστιοπλοϊκής Εβδομάδας Ιονίου στο Μεγανήσι
Το Μεγανήσι στην 23η Ιστιοπλοϊκή Εβδομάδα Ιονίου
ΣΤ. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μικρών Νησιών
Το Συνέδριο μεταδόθηκε ζωντανά μόνο από το Meganisi News
Aποτίμηση του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μικρών Νησιών
«Φάκελος» του 4ου Συνεδρίου Μικρών Νησιών στο Μεγανήσι
Η ομιλία του Γ. Παπανδρέου στο Μεγανήσι
Μεγάλη κινητοποίηση σε Λευκάδα, Μεγανήσι.
Ο Πρωθυπουργός στο Μεγανήσι
Στο Μεγανήσι θα λάβει χώρα το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μικρών Νησιών
Ευχαριστούμε τον Απόστολο Γατή για την πολύτιμη βοήθειά του
και για πλήθος στοιχείων που αφορούν στο Μεγανήσι
Ενότητα 3
Πολιτισμός
Θέατρο και Μεγανήσι (της Έλλης Καββαδά στην «παλιά» ιστοσελίδα του ΜΝ)
Το Πολιτιστικό Κέντρο Ταφίων του δήμου Μεγανησίου διοργάνωσε τον Αύγουστο του 2008 στο Μεγανήσι πολιτιστικό συμπόσιο με θέμα ”όποιο μέλλον και να αγγίξω ,πάντα βρίσκω παρελθόν μπροστά μου.”
Μια πρωτοπόρα και σημαντική εκδήλωση για τα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου μας,πολυθεματική, που συγκέντρωσε το ενδιαφέρον ,όχι μόνο των Μεγανησιωτών αλλά και των επισκεπτών του νησιού μας. Ενα από τα θέματα του συμποσίου ήταν και το θέατρο στο Μεγανήσι.Εισηγητής ήταν ο Τάκης ο Αργύρης ,καθηγητής μαθηματικών, γνωστός για το μεράκι του και την αγάπη του για το θέατρο. Στους μεγαλύτερους αλλά και στους νεότερους μιας και συνεχίζει μέχρι σήμερα κάθε καλοκαίρι να μας χαρίζει ένα καμμάτι της ψυχής του. Ευχαριστώ εκ των πρωτέρων την Μαυρέτα [Τούλα ]Αργύρη και τον Τάκη Αργύρη για την βοήθειά τους στο συγκεκριμένο άρθρο.
Το θέατρο στο Μεγανήσι έχει μακροχρόνια παράδοση.Ερασιτεχνικοί θίασοι εμφανίζονται στο τέλος του 19ου αιώνα στα χωριά της Λευκάδας και στα χωριά του Μεγανησίου.[λαικοί ποιητές της λευκάδας ,εκδ.καστανιώτη]
Τα στοιχεία που παραθέτονται παρακάτω προέρχονται από στοιχεία του Λάμπρου Δάγλα ,Τάκη Αργύρη -δάσκαλου-και από θύμισες άλλων Μεγανησιωτών .
Το θέατρο στο Μεγανήσι έχει μακροχρόνια παράδοση.Ερασιτέχνικοί θίασοι εμφανίζονται στο τέλος του 19ου αιώνα στα χωριά της Λευκάδας και στα χωριά του Μεγανησίου.[λαικοί ποιητές της λευκάδας ,εκδ.καστανιώτη].
Τα στοιχεία που παραθέτονται παρακάτω προέρχονται από στοιχεία του Λάμπρου Δάγλα ,Τάκη Αργύρη -δάσκαλου-και από θύμισες άλλων Μεγανησιωτών.
Οι πρώτες παραστάσεις δόθηκαν στο Κατωμέρι στα 1800 με τοέργο ”Ερωτόκριτος” του Βιτσέντσου Κορνάρου που ανεβαίνει για πρώτη φορά στη Λευκάδα.Ετσι επιβεβαιώνεται και το γεγονός ότιτο Κρητικό θέατρο Που επέζησε στα Επτάνησα μετά την κατάληψη της Κρήτης απο΄τους Τούρκους,ρίζωσε στην Λευκάδα.Από εκεί μεταδώθηκε αργότερα στην Ηπειρο και την Στερεά Ελλάδα.
1904-1905 στο Κατωμέρι ”Γκόλφω”και ίσως η ”Μόρφω” τουΣπύρου Περεσιάδη
20ς αιώνας- 1η δεκαετία στο Σπαρτοχώρι ”Γκόλφω” και ”ηΣκλάβα’ του Περεσιάδη επίσης.Πρέπει τότε να εμφανίζεται για πρώτη φορά αυτοσχέδιο θεατρικό είδος σκέτς το ”Ντόντο” με βάση λαϊκό ποίημα.
[Ο Βεργολής εφώναξε απάνου από την Κόμπα ,τα σπήλια εβουήξανε σαν ναπεσε μιά μπόμπα]
Σύμφωνα με μαρτυρίες τα σκέτς παίζονταν πρίν από το 1850 ως ένα είδος θέατρου του δρόμου.Στίς αρχές του 20ουαιώνα αρχίζει να παίζεται και από μαθητές του δημοτικού σχολείου.
1914 Ξαναπαίζεται η”Γκόλφω” με ενδυμασίες αυτή τη φορά απο το Ξηρόμερο για να προσεγγίσουν καλύτερα το θέμα.
1910-1920 ξαναπαίζονται τα παραπάνω έργα.
1927 Κατωμέρι “‘Γκόλφω”
1928Κατωμέρι ‘Εσμέ” του Περεσιάδη.Το ρόλο τουΦλόγα υποδύθηκε οΣτέφανος Δάγλας η Κουράκης 39 ετών τότε και τον ξαναυποδύθηκε το 1962 σε ηλικία 72 ετών. [!]
Και στο Σπαρτοχώρι την δεκαετία του 1920 έχουμε παρόμοια θεατρική κίνηση.
Στα χρόνια της κατοχής σταμάτησε κάθε δραστηριότητα στα χωριά,αλλά στα 1943 βρέθηκε στο Μεγανήσι ο θίασος των Χρήστου και Νότη Μπογράτο.Ενας απο τους θιάσους που έφυγαν απο τηνΑθήνα και σκόρπισαν στην επαρχία για να μην πεθάνουν απο πείνα.Στο θίασο που έδινε παραστάσεις κάθε βράδυ και στα τρία χωριά ,έπαιζαν και ντόπιοι ερασιτέχνες ηθοποιοί.Στο Κατωμέρι οι παραστάσεις δίνονταν στο κατώι τουΠάνου Αυγερινού ,γι αυτό και ονομάστηκε ”θέατρο Κατώι”
Στο Σπαρτοχώρι οι παραστάσεις δίνονταν στο προαύλιο του δημ. σχολείου και στο καφενείο του Πάνου Αθανίτη.
Τα έργα που ανέβαζαν ήταν κοινωνικά ,και πατρωτικά λίγο συγκαλυμένα όμως για το φόβο της γερμανικής φρουράς που έδρευε στο Βαθύ.Το εισητήριο πληρωνόνταν σε είδος Ψωμί,λάδι,τυρί ,και ότι άλλο μπορούσε να δώσει ο καθένας.
Είναι φανερό ότι ο θίασος βοήθησε την θεατρική παιδεία και την ψυχαγωγία του νησιού εκείνες τις δύσκολες μέρες για τον τόπο.Το ”κατώι” έμεινε ανοιχτό μέχρι την απελευθέρωση.
Αρχές του 1944 και ενώ οι Γερμανοί ήταν ακόμα σtην Λευκάδα η ΕΠΟΝ Κατωμερίου και Σπαρτοχωρίου δημιουργησαν θεατρικά τμήματα που έδιναν παραστάσεις πατριωτικού περιεχομένου,όπως ”Στ΄άρματα”, ‘Ζήτω η νέα γενιά” κ.α.
Στις παραστάσεις στο Κατωμέρι έλαβαν μέρος και για πρώτη φορά γυναίκες οι οποίες συμετέχουν ξανά σε παράσταση ,μετά την διάλυση των θεατρικών παραστάσεων της ΕΠΟΝ,το 1976.
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου και λίγο μετά σταματάει κάθε δραστηριότητα,ώσπου το 1951 και 1952 αρχίζουν πάλι να δημιουργούνται λαικοί θίασοι που κάνουν αρχή με τι άλλο? την ‘Γκόλφω” και στα δύο χωριά.
1952 Κατωμέρι-”Το πατρικό σπίτι” του Στ.Δάφνη και
Σπαρτοχώρι-”Ο αθανάσιος Διάκος”του Α.Βαλαωρίτη
1954 Κατωμέρι- ”Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας” και
Σπαρτοχώρι-”Η πατρίδα”
1955 Σπαρτοχώρι -”Ο χορός του Ζαλόγγου” του Περεσιάδη
1956 [Πάσχα] Κατωμέρι -”Αρραβωνιάσματα” του Μπόγρη και Σπαρτοχώρι-τον ”αγαπητικό της βοσκοπούλας”
Οι λαϊκοί θίασοι αποτελούνταν τώρα πια εξ ολοκλήρου από απόφοιτους και μαθητές γυμνασίου.Ο θίασος Κατωμερίου ανέβασε το ίδιο έργο στον Μύτικα στο νυδρί και την Ζαβέρδα [1956]
1956 Κατωμέρι-”Φαρμακωμένη”του Φ.Γιοφύλη.Το έργο ανέβηκε και στην Ιθάκη.
1957 Σπαρτοχώρι-”Ο χορός του Ζαλόγγου”.
1958 Κατωμέρι-”Αντιγόνη”του Σοφοκλή
1959 Σπαρτοχώρι-η”Σκλάβα”, την επόμενη χρονιά 1960 η”Γκόλφω”,και το 1961 πάλι ‘ο ”χορός του Ζαλόγγου.
1962 και πάλι στο ίδιο χωριό”το στραβόξυλο” του Δ. Ψαθά και στο Κατωμέρι η ”Εσμέ”
Στίς 25-5-1962 ιδρύεται στο Κατωμέρι ο εκπολιτιστικός σύλλογος ”Μέντωρ”με στόχο την παραπέρα ανάπτυξη του ερασιτεχνικού θεάτρου.Την ίδια χρονιά ιδρύεται στο Σπαρτοχώρι εκπολιτιστικός αθλητικός σύλλογος .Οι δύο σύλλογοι διαλύονται τον Απρίλη του 1967 από την δικτατορία……..
Το 1963 ανεβάζεται στο Κατωμέρι ”ο γιός του πόνου”του Π.Αξιώτη και ο ”Φιλοκτήτης” του Σοφοκλή.Την ίδια χρονιά Σπαρτοχώρι ανεβαίνει” ο χορός του Ζαλόγγου”και ”Να ζεί το Μεσολόγγι”του Β. Ρώτα.Τότε έρχεται στο νησί και ο θίασος του Χρ. Καμιόλη και δίνει παραστάσεις για 45 μέρες.
1964 οθίασος του Δανίκα έδωσε παραστάσεις για 10 μέρες.
1965 Σπαρτοχώρι-”Παπαφλέσας”του Μελά
1966 Κατωμέρι-”Εγώ και το παντελόνι μου”του Καμπανέλη,και ”ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο στο στόμα” του Λ. Πιραντέλο.
Στη διάρκεια της δικτατορίας σταματάει η θεατρική δραστηριότητα,γιατί λόγω απαγορεύσεων απαιτείται ειδική άδεια από το υπουργείο.Ομως το καλοκαίρι οι μαθητές αγνοώντας τα σχετικά διατάγματα και με την ανοχή της χωροφυλακής,ανεβάζουν στο Σπαρτοχώρι το ”φωνάζει ο κλέφτης” του Ψαθά.
Tο 1976 ιδρύεται ο ”Σύνδεσμος των απανταχού Μεγανησιωτών ο Μέντης”Το θεατρικό τμήμα στο οποίο συμετέχουν κυρίως φοιτητές ,μαθητές λυκείου και γυμνασίου, αλλά και παλαίμαχοι” ηθοποιοί”,αποτελέι ίσως τοπιο ενεργό τμήμα των πολιτιστικών του ομάδων.
Τώρα τους γυναικείους ρόλους ερμηνεύουν μόνο γυναίκες.Στα 10 χρόνια λειτουργίας της η θεατρική δραστηριότητα φτάνει σε πολύ υψηλά σημεία δημιουργίας.
1976 Κατωμέρι,Σφακιώτες-”Φωτεινός” του Ν.κατηφόρη
Σπαρτοχώρι-”Ενας βλάκας και μισός” του Ψαθά
1977 Κατωμέρι-”Καληνύχτα Μαργαρίτα” του Γ. Σταύρου
1979 Σπαρτοχώρι-”Ο καλός στρατιώτης Σβέικ” του Πατατζή
1980 Κατωμέρι-”Το τάβλι” του Κεχαίδη και ”Αντιγόνη” του Σοφοκλή
Σπαρτοχώρι-”Ζητείται ψεύτης” του ψαθά
1981 Κατωμέρι”Αυλή των θαυμάτων” του Ι. Καμπανέλη
Σπαρτοχώρι-”Φωνάζει ο κλέφτης” του ψαθά
1982 Σπαρτοχώρι-”Μια μέρα στο γυμνάσιο”της Ε.Αλεξίου.Η παράσταση έλαβε μέρος στο φεστιβάλ Ιθάκης εκυός συναγωνισμού.
1983 Κατωμέρι -”Νυφιάτικο τραγούδι” του Ν. περγιάλη.Η παράσταση ανεβαίνει στα χωριά της Λευκάδας,Νυδρί ,Νικιάνα,Μαραντοχώρι ,Κατοχώρι,και συμετέχει στο θεατρικό φεστιβάλ Ιθάκης.Εκεί απέσπασε δύο ειδικούς επαίνους .Ερμηνείας,στο Βασίλη Καννέλο για το ρόλο του ”Τρελοκάμπουρου”,και μουσικής στον Τάσο Πανανουδάκη.Εδώ αξίζει να αναφέρω το παρακάτω περιστατικό.Στην κριτική επιτροπή μεταξύ αλλων ήταν ο Μάνος Κατράκης και η Λίντα Αλμα,οι οποίοι όμως έμειναν μόνο την πρώτη μέρα του φεστιβάλ [3 Σεμπεμβριου].Αφού είδαν την δική μας παράσταση[παίζαμε την πρώτη μέρα] και φάγαμε στο ίδιο εστιατόριο μετά ,μας συγχάρηκαν κάνοντας μας και την σχετική κριτική,-ανεπίσημα βέβαια .Το ίδιο βράδυ γυρνόντας στο ξενοδοχείο ειδοποιήθηκαν για τον θάνατο της Ελλης Λαμπέτη,και έφυγαν από την Ιθάκη,για να παραστούν στην κηδεία.[Η κριτική επιτροπη αντικαταστάθηκε].Την επόμενη χρονιά την ίδια περιπου ημερομηνία -αν δε κάνω λάθος-4 Σεμπέμβρη,πέθανε και ο ίδιος.
1983 Σπαρτοχώρι-”Ο πατριώτης” του Κοτζιούλα από το θέατρο του βουνού.
1984 Κατωμέρι -”‘Πρόσωπα τραγωδίας”,μια σύνθεση του Πέτρου Αυγερινού
Στην συνέχεια και για κάποια χρόνια έχουμε μια ύφεση της θεατρικής δραστηριότητας στο νησί ,με εξαίρεση κάποια δραστήριότητα που παρουσιάζει το νεοιδρυθέν τότε γυμνάσιο Μεγανησίου όπου το 1985 ανεβάζει τον ”Φον Δημητράκη ” του Ψαθά.
Το 1990 ιδρύεται ο δήμος Μεγανησίου ο οποίος δημιουργεί το πνευματικό κέντρο.Στα πλαίσια αυτού ενεργοποιούνται τα πολιτιστικά τμήματα,με σημαντικότερο ίσως το θεατρικό τμήμα.Το 1991 ανεβάζει ”Το σπίτι της Μπερνάρντα Αλμπα”,παράσταση που παρουσιάζεται εκτόςαπό το Μεγανήσι στην πόλη και σε χωριά της Λευκάδας,καθώς επίσης και στην Αθήνα.
1993 Κατωμέρι-”Οδυσεβάχ” της Ξ.Καλογεροπούλου.
1994 Το γυμνάσιο Μεγανησίου ανεβάζει το ”Φιόρο του Λεβάντε” του Γρ. Ξενόπουλου,και το 2001 το ”Τύμπανο τρομπέτα και κόκκινα κουφέτα”του Γ.Ξανθούλη.Το έργο με την στήριξη του πν.κέντρου του Δήμου ,πήρε μέρος στους μαηθητικούς αγώνες Δυτικής Ελλάδας που έγινε στην Ζάκυνθο και πήρε την δεύτερη θέση άδικα,γιατί του άξιζε η πρώτη.[αξίζει να σημειωθεί ότι παραιτήθηκε μέλος της κριτικής επιτροπής λόγω της κατάφορης αδικίας]
Κατά την απονομή των βραβείων στην Ζάκυνθο τα σχόλια για το θεατρικό μας ήταν πολύ κολακευτικά. Χαρακτηριστικά ειπώθηκε ότι το Μεγανήσι θα πρέπει να λέγεται στο εξής Θεατρονήσι.Το καλοκαίρι του2001 το θεατρικό εκπροσωπώντας το Πνευματικό Κέντρο του Δήμουέλαβε μέρος στίς γιορτές Λόγου και Τέχνης,στην Λευκάδα,καταγράφοντας έτσι την πρώτη επίσημη συμμετοχή στις γιορτές πολιτιστικής δημιουργίας από το Μεγανήσι.
Το 2002 το θεατρικό τμήμα του γυμνασίου ανεβάζει την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη και ξαναπαίρνει μέρος στους μαθητικούς αγώνες Δυτικής Ελλάδας στην Πάτρα όπου αποσπάει θεατρικό έπαινο.Επίσης συμμετέχει ξανά στις γιορτές Λόγου και Τέχνης.
Το 2004 δημιουργείται λαικός θίασος με συμμετοχή μαθητών γυμνασίου,λυκείου,φοιτητών,κ.α.νέων του νησιού και ανεβάζει τις ”Εκκλησιάζουσες”του Αριστοφάνη,με οικονομική στήριξη του Πν. Κέντρου του Δήμου.
Το 2007 στα πλαίσια του Πολιτιστικού Κέντρου Ταφίων του Δήμου Μεγανησίου Δημιουργείται θεατρική ομάδα που ανεβάζει τον ”Οίκο Ευγηρίας” του Μ.Κορρέ.
2009 ανεβαίνει από την ίδια ομάδα το θεατρικό ”Ενας φτωχός θα μας σώσει” ……..
Ολα αυτά τα χρόνια παράλληλα με τις λαικές θεατρικές ομάδες ,παρατητείται κατά καιρούς έντονη θεατρική κίνηση και στα τρία δημοτικά σχολεία.Πολλοί αξιόλογοι δάσκαλοι ανεβάζουν στις σχολικές γιορτές και όχι μόνο,εξαιρετικές παραστάσεις.Συνήθως πατριωτικά.Τα έργα αυτά δημιουργούν τη μαγιά των μελλοντικών ηθοποιών των λαικών θιάσων.
Επίσης στα πλαίσια των πολιτιστικών εκδηλώσεων του Πν. Κέντρουτου Δήμου,πολλοί και αξιόλογοι θίασοι επαγγελματικοί η ερασιτεχνικοί έχουν επισκεφτεί το νησί τα τελευταία 18 χρόνια με σπουδαία έργα. Παρόμοιες προσπάθειες έγιναν και από το σύλλογο γονέων με το δυναμικό των σχολείων του νησιού,ανεβάζοντας παιδικές παραστάσεις,στις γιορτές και στην λήξη του σχ. έτους.
Το θέατρο στο Μεγανήσι τα πρώτα χρόνια είχε την δική του δομή.Πρώτα υπήρχε ο υπεύθυνος,αυτός δηλ. που εύρισκε το έργο,μάζευε τουσ ηθοποιούς έκανε την σκηνοθεσία-η οποία κάποιες φορές ήταν και συμμετοχική-και αρκετές φορές μάθαινε και στους ηθοποιούς τους διαλόγους,μιάς και αρκετοί από αυτούς ήταν και αγάμματοι.Εδώ να αναφέρω μερικά ονόματα ζητώντας συγνώμη προκαταβολικά για τα άτομα που θα ξεχάσω η δεν γνωρίζω.Ξεκινώντας από τους παλαιότερους με πολύ σεβασμό θα αναφέρω στο Κατωμέρι τον Λάμπρο Δάγλα ,Νώντα Κατωπόδη(Παππά),Τάσο Μάντζαρη(Πανάκο) ,τον Γιώργο Αυγερινό,(Κουτσαργαλή),Σωκράτη Δάγλα(Κούλα)-παπούς του γνωστου ηθοποιού Σωκράτη Πάτσικα.Τα γονίδια βλέπετε-Πάνο και Γρηγόρη Δάγλα (Γαρμπή)Βασίλη Καννέλο,Πέτρο Αυγερινό.Ο Πέτρος μάλιστα είναι τώρα πια επαγγελματίας ηθοποιός -συγγραφέας-σκηνοθέτης και εργάζεται στην Κέρκυρα στο ”Θέατρο του Ιονίου. (Φέτος είδαμε και την εξαιρετική παράστασή του ”Γράμμα στον Ορέστη”)Επίσης θυμάμαι ότι στις παραστάσεις κατά καιρούς ”έφερνε” και διάφορους συμμαθητές του τότε,την Δραματική σχολή, σημερινόυς επαγγελματίες ηθοποιούς,(Κατερίνα Διδασκάλου,Λίζα Γιαννοπούλου,κ.α.) η και φίλους του ,μουσικούς,που ¨επαιζαν ηβοηθούσαν στην παράσταση.
Από το Σπαρτοχώρι θα αναφέρω τον Αντρέα Αργύρη (Γύφτο),Γιώργο Ζαβιτσάνο(γιατρό) Νίκο Ζαβιτσάνο (Τσατσάρη) Πάνο Τσολάκη (Γεροντάκη)Τάκη Αργύρη(Πισπιριόλο)Σπύρο Τσολάκη,Τάκη Αργύρη (δάσκαλο)Γιώργο Φερεντίνο(Μπρίκα)Γρηγόρη Μπενία ,Τούλα Αργύρη,Γιώργο Αργύρη,και τον Τάκη Αργύρη,ο οποίος συνεχίζει ακόμα αυτή τη μεγάλη θεατρική παράδοση ανεβάζοντας παραστάσεις κάθε καλοκαίρι οι οποίες δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τις επαγγελματικές των μεγάλων θιάσων.
Οι ηθοποί είναι κατά κάποιο τρόπο καρατερίστες .Τους κωμικούς ρόλους ερμήνευαν πάντα κωμικοί,τους δραματικούς δραματικό, και τους γυναικείους αυτοί που τα κατάφερναν καλύτερα.
Τα κοστούμια τα κατασκεύαζαν οι ίδιοι,με την βοήθεια του υπεύθυνου,πολλές φορές όμως τα έφερναν από το Ξηρόμερο η την Ζαβέρδα,όταν το επέτρεπαν τα οικονομικά τους.
Σκηνικά δεν υπήρχαν τα πρώτα χρόνια.Ως πλάτη χρησιμοποιούσαν μεντανίες,στρωσίδια,τραπεζομάντηλα και ότι άλλο έβρισκαν.Συνήθως υπήρχε αυλαία που έκλεινε με το τέλος της κάθε πράξης.Σκηνικά εμφανίζονται μετά το 1950,τα οποία είναι χαρτί η πανίσε τελάρο,ζωγραφισμένο από όποιον είχε καλό χέρι.
Μακιγιάζ βεβαίως δεν υπήρχε.Η μεταμφίεση γινόνταν με φούμο.τα λευκά μαλλιά με κιμωλία η αλεύρι ,οι περούκες και τα γένια από μαλλιά προβάτου που βαφόνταν κατάλληλα από τις βαφές που χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες για τα ρούχα τους.
Τα έργα παίζονταν συνήθως την Δευτέρα του Πάσχα στο Κατωμέρι και την Τρίτη στο Σπαρτοχώρι,απογευματινές ώρες .Ο ”Φιλοκτήτης”παίχτηκε σούρουπο και όταν βραδιασε χρησιμοποίησαν για φωτισμό μαλιοστούπες.
Οι χώροι που παίζονταν τα έργα στο Κατωμέρι ήταν η ρεματιά πρός το πηγάδι του Ραμαντάνη κάτω από το εκκλησάκι του αγίου Γερασίμου,στη κουτσουπιά του Κούβελου,στο καφενείο τουυ Νιάγκα, στη πλατεία της 25ης Μαρτίου,Στο αχούρι του Κανούλια (Φωτεινός),στη δεξαμενή του Κορώνη(Φιλοκτήτης)στο δεύτερο γιοφύρι(φαρμακωμένη).Στίς υπαίθριες παραστάσεις δεν στήνονταν σκηνή.
Στο Σπαρτοχώρι στηνόνταν πάντα σκηνή και τα μέρη που έπαιζαν ήταν το προαύλιο της εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου στο παλιό δημοτικό σχολείο και στο πίσω μέρος από το λιοτρίβι των Πεντακοσέων.Καθίσματα δεν υπήρχαν ,τα μετέφεραν οι θεατές από τα σπίτια τους ,η κάθονταν σε πέτρες καταγής.
Τα οικονομικά για το στήσιμο τα προσέφεραν χορηγοί που τις περισσότερες φορές ήταν οι ίδιοι οι ηθοποιοί.Στο Κατωμέρι για να αποφύγουν ελέγχους της αστυνομίας πουλούσαν υπερτιμημένα λουκούμια κατά την διάρκεια της παράστασης.
Στο Σπαρτοχώρι μάζευαν λεφτά για να αγοράσουν ένα τσουβάλι αλεύρι να το δώσουν στον Πάνο το Τσολάκη ,(Γεροντάκη) γιατί είχε μεγάλη οικογένεια και με τις πρόβες έχανε μεροκάματα.
Από το 1976 τα πράγματα αλλάζουν και γίνονται πιο οργανωμένα.Υπάρχουν υποχρεωτικά ,ο σκηνοθέτης,οι ηθοποιοί που διαβάζου τον ρόλο και ανάλογα γίνεται η διαανομή,ο σκηνογράφος κάποιος που βοηθάει στα κοστούμια τα οποία πολλές φορές ράβονται,η μακιγιέρ,ο υπεύθυνος ήχου και φωτισμού.Στις δεκαετίες του 70 και 80 οι σκηνές στήνονται από νεολαίους που δεν παίζουν στην παράσταση.Από τη δεκαετία του 90 ,υπάρχει η μόνιμη σκηνή του δημοτικού στο Κατωμέρι ,ενώ στο Σπαρτοχώρι το στήσιμο αναλαμβάνει η τεχνική υπηρεσία του Δήμου.Εδώ να αναφέρω τον ”πολυτεχνίτη” Αρη Ανδρέου που συνεργαζόμενος με το Πολ. Κέντρο του Δήμου,έχει προσφέρει πολύτιμη βοήθεια σε όλες σχεδόν τις παραστάσεις από το 1985 και μετά.
Η συμμετοχή του κοινού απο το 1880 μέχρι και σήμερα είναι εντυπωσιακή,αφου υπήρξαν παραστάσεις που παρακολούθησαν μέχρι και 1500 άτομα.
Εδώ νομίζω ότι πρέπει να παραθέσω και το εξής περιστατικό που συνέβη γύρω στα 1960.Ψαράδες από το Μεγανήσι που δούλευαν στην ανεμότρατα στην Πάτρα,αποφάσισαν να ανεβάσουν στούς Παξούς την “”Γκόλφω”.Οι Παξινοί ενθουσιάστηκαν και τους παραχώρησαν αίθουσα για πρόβες και τους νοίκιασαν τα κοστούμια.Η παράσταση δόθηκε με επιτυχία στην πλατεία και την παρακολούθησαν όλοι οι κάτοικοι.
Από τότε μέχρι σήμερα έχουν παίξει αμέτρητοι” ηθοποιοί”Μεγανησιώτες.Θα αναφέρω μόνο μερικούς από τους ”παλαίμαχους”τιμητικά.Οι νεώτεροι είναι τόσοι πολλοί που σίγουρα θα ξεχάσω κάποιους και δεν θα ήταν σωστό για αυτούς.
Στεφανής Δάγλας (Κουράκης)-Θοδωρής Αυγερινός(Λόλος)-Ιωάννης Καββαδάς(Μαλής)-Πάνος Πολίτης(Γιώτας)-Πολυχρόνης Δάγλας(Κούλας)-Φώτης Κονιδάρης(Μπελικούκος)-Στάθης Αυγερινός(Κύκλωπας)-Γιώργος Μάτζαρης (Καράμπαλης)Πέτρος Μάτζαρης(Δημόκας)
Είναι φανερό από όλα τα παραπάνω ότι τ0 όνομα Θεατρονήσι θα ταίριαζε περισσότερο στο νησί μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου