Τα ακροδάχτυλα των Καρυάτιδων νέο πεδίο διαμάχης

Τα ακροδάχτυλα των Καρυάτιδων νέο πεδίο διαμάχης
Τι μαρτυρούν τα «πόδια» των εντυπωσιακών ευρημάτων; Πού οδηγεί η τέταρτη πύλη;
Εντυπωσιασμός, δέος, ανατριχίλα! Με αυτές τις λέξεις θα μπορούσε κανείς να περιγράψει τα συναισθήματα που προκαλούν οι Καρυάτιδες που βρέθηκαν στην Αμφίπολη. Οι νέες ολόσωμες φωτογραφίες των γυναικείων αυτών μορφών δόθηκαν στη δημοσιότητα την Κυριακή από το υπουργείο Πολιτισμού και μέσα σε λίγα μόλις λεπτά έκαναν το γύρο το κόσμου. 
Τα σώματα εμφανίζονται ολόκληρα, έχουν ύψος 2,27 μέτρα, φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο. Φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια.
Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ.
Ποιος γλύπτης ή ποιοι γλύπτες βρίσκονται πίσω από αυτές τις εντυπωσιακές γυναικείες μορφές;
Τι μαρτυρούν τα «πόδια» τους;
Ερωτήματα, που επιχειρούν με κάθε επιφύλαξη να απαντήσουν οι αρχαιολόγοι, προκειμένου να αποκαλύψουν το μεγάλο μυστικό που κρύβεται στο ταφικό μνημείο.
Σύμφωνα με ορισμένους αρχαιολόγους, η μορφολογία των κάτω άκρων τους δηλώνει πασιφανώς την ελληνική τους ταυτότητα. Άλλοι συνάδελφοί τους όμως είναι πολύ πιο επιφυλακτικοί, επισημαίνοντας ότι, ακριβώς αυτό που ονομάζεται «ελληνικό πόδι» στη γλυπτική μπορεί να ενισχύει την άποψη περί της ρωμαϊκής προέλευσης των Καρυάτιδων.
Όπως φάνηκε μόλις αποκαλύφθηκαν ως τα βάθρα τους, οι Κόρες της Αμφίπολης θα μπορούσαν να αποτελούν υπόδειγμα πλαστικής απόδοσης ενός κανόνα της γλυπτικής: Το μεσαίο δάχτυλο του ποδιού αποδίδεται στα αγάλματα πάντα ως μακρύτερο του μεγάλου δαχτύλου. Επίσης, το τρίτο δάχτυλο είναι σημαντικά πιο μικρό και φουσκωτό. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό που έμεινε στην ιστορία της τέχνης ως «πους ο ελληνικός».
Το μακρύτερο μεσαίο δάχτυλο θεωρούνταν δείγμα ευγενούς καταγωγής και, μια δοξασία που ενισχύθηκε, διαδόθηκε και επικράτησε κυρίως κατά την περίοδο των κατακτήσεων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σε σαφή διάκριση από το «αιγυπτιακό πόδι», τύπο στον οποίον το μεγάλο δάχτυλο προεξέχει, το «ελληνικό πόδι» καθιερώθηκε ακόμη και στην αιγυπτιακή τέχνη, ιδιαίτερα μετά από τη δυναστεία που ίδρυσε ο Πτολεμαίος, ο Μακεδόνας στρατηγός του Αλεξάνδρου.
Παρόλ' αυτά, όπως υπογραμμίζουν ειδικοί στην αρχαία γλυπτική, το «ελληνικό πόδι» όπως αυτό που διακρίνεται εμφανώς πάνω από τα κρηπιδωτά υποδήματα των Καρυάτιδων, αποτελούσε κοινό τόπο, τόσο πριν από την εποχή της ακμής των Μακεδόνων όσο και πολύ μετά από αυτήν.
Ωστόσο, κρίσιμης σημασίας θεωρείται ο εντοπισμός μιας πιθανής τέταρτης εισόδου στο εσωτερικό του ταφικού μνημείου στον Τύμβο Καστά και σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, πρόκειται για μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του.
Στοιχεία και λεπτομέρειες για τον τέταρτο θάλαμο αποκάλυψε η γγ του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη μιλώντας στα Παραπολιτικά 90,1. «Πρόκειται για μια πόρτα που φαίνεται πως είναι μικρότερη από τις υπόλοιπες πύλες που βρέθηκαν και δείχνει ότι είναι ένα επίπεδο προς τα κάτω. Μόνο αυτές οι πληροφορίες υπάρχουν μέχρι στιγμής και καλύτερη εικόνα θα υπάρχει μόνο όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες στο τρίτο θάλαμο», είπε χαρακτηριστικά.



Read more: http://www.newsbomb.gr/politismos/story/498100/ta-akrodahtyla-ton-karyatidon-neo-pedio-diamahis#ixzz3EQn5taY0

στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη http://www.ethnos.gr/

10
Βρέθηκε τμήμα της ράχης του Λέοντα που δεσπόζει στην κορυφή του λόφου Καστά
- Οι ογκοδέστατοι λίθοι αφαιρέθηκαν και αποκάλυψαν πλήρως τις μεγαλοπρεπείς Σφίγγες
- Φωτογραφίες που “κόβουν την ανάσα” με την ακρίβεια των μαρμάρινων “φρουρών” του αρχαίου τάφου
- Από τον ίδιο τεχνίτη σμιλεύτηκαν οι Σφίγγες και ο Λέων του μεγαλοπρεπούς τύμβου
- Τι λέει το υπουργείο Πολιτισμού για τη συνέχεια των ανασκαφών
Οι ανασκαφές στον αινιγματικό αρχαίο τάφο που έχει προκαλέσει τεράστιο ενδιαφέρον από τότε που ήρθε στο “φως”, συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς μεν, αλλά και με χειρουργική ακρίβεια δε, από σεβασμό στην αρχαιολογική δεοντολογία, αλλά και για να μην καταστραφούν πολύτιμα ευρήματα που ίσως μπορούν να δώσουν απαντήσεις.
Click4more: Η Αμφίπολη ήταν μόνο η αρχή! – Ευρήματα στην Αντίπαρο με άρωμα… Απόλλωνα Απαντήσεις σε τόσα πολλά και κρίσιμα ερωτήματα, όπως ποιός έχει ταφεί στο συγκεκριμένο σημείο, αν είναι μόνο μία η προσωπικότητα της αρχαιότητας που… φιλοξενείται στον τύμβο, αν ο τάφος έχει συληθεί ή όχι από τυμβωρύχους του παρελθόντος και πολλά άλλα.
Οι εκτιμήσεις δίνουν και παίρνουν, τα σενάρια που σχετίζονται με τον Μέγα Αλέξανδρο αποδυναμώνονται μέρα με τη μέρα, ενώ ο Λέων που δεσπόζει στον λόφο Καστά υποδηλώνει, σύμφωνα με πολλούς αρχαιολόγους, ανδρική ταφή και μάλιστα κάποιον ο οποίος είχε πολεμήσει σε μάχες.
Τα νέα στοιχεία που δίνει το Υπουργείο
Η δεξιά Σφίγγα στην είσοδο του τάφου - Φωτό Eurokinissi
Η δεξιά Σφίγγα στην είσοδο του τάφου – Φωτό Eurokinissi
Η αριστερή Σφίγγα του τάφου - Φωτό Eurokinissi
Η αριστερή Σφίγγα του τάφου – Φωτό Eurokinissi
Η απίστευτη ακρίβεια στο φτερό της Σφίγγας - Φωτό Eurokinissi
Η απίστευτη ακρίβεια στο φτερό της Σφίγγας – Φωτό Eurokinissi
Εκπληκτική εικόνα από την τέλεια απόδοση του αρχαίου γλύπτη - Φωτό Eurokinissi
Εκπληκτική εικόνα από την τέλεια απόδοση του αρχαίου γλύπτη – Φωτό Eurokinissi
Η πλήρης αποκάλυψη των μαρμάρινων Σφιγγών που βρέθηκαν στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, η εύρεση τμήματος από τη ράχη του Λέοντος, καθώς και μικρού τμήματος της ανωδομής του μνημείου, είναι τα νέα δεδομένα από τις ανασκαφές που διεξάγει η ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στην περιοχή, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής: “Με την αφαίρεση, μέχρι στιγμής, των έντεκα λίθων από τον τοίχο σφράγισης, αποκαλύφθηκαν εξ ολοκλήρου οι Σφίγγες από μάρμαρο Θάσου. Το ύψος των αγαλμάτων είναι 1,45 μ. Το συνολικό ύψος με τις κεφαλές υπολογίζεται ότι θα έφτανε τα δύο μέτρα περίπου”.
“Στους κορμούς τους, που είναι δουλεμένοι με ψιλό ντισιλίδικο, αποτυπώνεται η πλαστικότητα και η λεπτοδουλειά των γλυπτών της τελευταίας εικοσιπενταετίας του 4ου π.Χ. αιώνα”, συμπληρώνει η ανακοίνωση και συνεχίζει: “Κατά τη διάρκεια των εργασιών βρέθηκαν τμήματα των πτερών των Σφιγγών -που ήταν ένθετα στους κορμούς- και τα οποία επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή τους”.


Η ράχη του Λέοντα και το… ίδιο εργαστήριο
Ο Λέων που στέκει στην κορυφή του λόφου Καστά - ΦΩΤΟ - thesstoday.gr
Ο Λέων που στέκει στην κορυφή του λόφου Καστά – ΦΩΤΟ – thesstoday.gr
Η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού αναφέρεται και στην ανακάλυψη τμήματος της ράχης του Λέοντα που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου, αλλά και τμήματος της ανωδομής του κτιρίου: “Βρέθηκε, επίσης, τμήμα από τη ράχη του αγάλματος του Λέοντος της Αμφίπολης. Τόσο οι Σφίγγες, όσο και ο Λέων φαίνεται να προέρχονται από το ίδιο εργαστήριο. Με την αφαίρεση των χωμάτων, εμφανίστηκε, επίσης, μικρό τμήμα της ανωδομής του μνημείου, που φέρει ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, σε δυο αποχρώσεις αντίστοιχα. Οι εργασίες συνεχίζονται στη στάθμη του εσωρραχίου της θόλου, με τη στερέωση και στήριξη των λίθων της καθώς και την αφαίρεση των χωμάτων”.
Οι επισκέπτες θέλουν να πάρουν άρωμα… αρχαιότητας!
Την εξέλιξη των αρχαιολογικών ανασκαφών στον λόφο Καστά της Αρχαίας Αμφίπολης παρακολουθεί, εν τω μεταξύ από νωρίς το πρωί της Τετάρτης, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, η οποία έφτασε στην περιοχή γύρω στις 8 το πρωί της Τετάρτης, συνοδευόμενη από στενή συνεργάτη της. Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, οι μαρμάρινοι λίθοι -βάρους 500 κιλών έκαστος- απομακρύνονται δεξιά και αριστερά από το νέο αρχαιολογικό εύρημα, ενώ από το απόγευμα της Τρίτης στήνεται ειδικό ξύλινο σκέπαστρο προκειμένου να προστατευτούν οι Σφίγγες από τυχόν αντίξοες καιρικές συνθήκες.
Την ίδια ώρα, ένα ιδιότυπο “κυνηγητό” βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ των φυλάκων του αρχαιολογικού χώρου και επισκεπτών, που στην προσπάθειά τους να πλησιάσουν όσο το δυνατόν εγγύτερα στον χώρο της αρχαιολογικής ανασκαφής, ανεβαίνουν με τζιπ στους γύρω λόφους προκειμένου να αποσπάσουν έστω και μια μακρινή φωτογραφία από τα ευρήματα, που παραμένουν καλυμμένα.
Πηγή: Palmografos.com

Αμφίπολη: Ο λέων της Μακεδονίας

Αμφίπολη: Ο λέων της Μακεδονίας

http://www.ethnos.gr/

Παρελθόν, παρόν και μέλλον συνταιριάζουν στην Αμφίπολη, εδώ όπου συναντιούνται η Ιστορία με την προϊστορία, ζωογόνα ποτάμια με ιερά βουνά και το μαγευτικό φυσικό περιβάλλον με την πλούσια παράδοση.
Χιονισμένες οι κορυφές του ιστορικού Παγγαίου.  Φωτογραφία: Αρχείο Δήμου Αμφίπολης
Χιονισμένες οι κορυφές του ιστορικού Παγγαίου.

Φωτογραφία: Αρχείο Δήμου Αμφίπολης
Ποιος δεν έχει ακούσει για τον Λέοντα της Αμφίπολης; Το πελώριο, μεγαλοπρεπές μνημείο που είναι σήμερα σήμα-κατατεθέν της περιοχής είναι ένα αληθινό θαύμα που πρέπει να το δεις από κοντά για να πιστέψεις πως είναι πραγματικό. Κι όμως, είναι ένα μόνο από τα πλούσια δώρα που η περιοχή της Αμφίπολης χαρίζει απλόχερα στον νεοφερμένο επισκέπτη. Ο τουρισμός ανακαλύπτει για τα καλά πλέον τις ανατολικές Σέρρες και μία μία οι χάρες τους ξεδιπλώνονται. Ο αρχαιολογικός χώρος της Αμφίπολης και οι συναρπαστικές νέες ανακαλύψεις στον λόφο Καστά, με το πελώριο ταφικό μνημείο κλέβουν ασφαλώς τα φώτα της δημοσιότητας – και δικαίως. Η ομώνυμη αρχαία πόλη (ιδρύθηκε το 437 π.Χ. από τους Αθηναίους) αποτέλεσε μήλον της Εριδος για τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής χάρη στη στρατηγική της θέση.
Μια περιήγηση στον σημερινό Δήμο Αμφίπολης, ωστόσο, αποκαλύπτει χιλιάδες άλλα πράγματα. Τα γραφικά όσο και ιστορικά χωριά της περιοχής, όπως η Κορμίστα, η Παλαιοκώμη και η Μεσολακκιά έχουν να προσφέρουν βόλτες ανάμεσα σε παλιά αρχοντικά και σπάνια δείγματα μακεδονικής αρχιτεκτονικής. Πρωτεύουσα του νέου Δήμου Αμφίπολης είναι το Ροδολίβος, ενώ το αρχοντικό χωριό Πρώτη είναι η γενέτειρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, πρώην πρωθυπουργού και προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το σπίτι όπου γεννήθηκε, μάλιστα, ένα κομψό διώροφο οίκημα, διατηρείται ακόμη και είναι ανοιχτό για το κοινό.
Η Αμφίπολη συνορεύει με τους Νομούς της Καβάλας, της Δράμας και της Θεσσαλονίκης, ανήκει ωστόσο στον Νομό Σερρών, είναι μάλιστα η μοναδική περιοχή των Σερρών που βρέχεται από τη θάλασσα. Το λιμάνι της Αμφίπολης ήταν σπουδαίας σημασίας κατά την αρχαιότητα, από εδώ άλλωστε σάλπαρε για την Ασία ο στόλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σήμερα στο θαλάσσιο τμήμα της Αμφίπολης δεσπόζουν οι εκβολές του ποταμού Στρυμόνα στα ανατολικά, ενώ στα δυτικά απλώνεται η εξαιρετική παραλία των Νέων Κερδυλίων, όπου κάθε καλοκαίρι συγκεντρώνει αμέτρητους πιστούς φίλους της θάλασσας.
Ο ανδριάντας του Κων. Καραμανλή στην Πρώτη.  Φωτογραφία: Ηρακλής Μήλας
Ο ανδριάντας του Κων. Καραμανλή στην Πρώτη.

Φωτογραφία: Ηρακλής Μήλας
Αρχαία μυστήρια
Μόλις ένα χιλιόμετρο μακριά από τη σημερινή Αμφίπολη υψώνεται ο λόφος Καστά· ή, για να το πούμε αλλιώς, ένα από τα πιο συναρπαστικά μυστήρια για τον αρχαιολογικό κόσμο - και όχι μόνο! Κι αυτό γιατί στον λόφο αυτόν εντοπίστηκε αρκετά πρόσφατα ένας πελώριος μακεδονικός τάφος, ο περίβολος του οποίου απλώνεται σε συνολικό μήκος 500 μ. που ενδέχεται να κρύβει μυστικά που εφόσον αποκαλυφθούν αναμένεται να ρίξουν άπλετο φως σε μεγάλα μυστήρια που τυραννούν τους αρχαιολόγους δεκαετίες τώρα.
Οι ειδικοί που μελετούν το ταφικό μνημείο στον Καστά τοποθετούν την κατασκευή του στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αι., δηλαδή ελάχιστα χρόνια μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (323 π.Χ.). Το εσωτερικό του τύμβου δεν έχει ακόμη μελετηθεί, οι έρευνες ωστόσο προχωρούν, ενώ το γεγονός πως ολόκληρος ο χώρος έχει βρεθεί ασύλητος ενθαρρύνει ακόμη περισσότερο τους αρχαιολόγους . Ο ίδιος ο τύμβος κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από μάρμαρο Θάσου και οι πελώριες διαστάσεις του προκαλούν ζάλη: το ύψος του φτάνει τα 23 μέτρα, με διάμετρο 158,4 μ. ενώ ο περίβολός του ύψους 3 μ. αποτελείται από μαρμάρινες βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις. Οι μέχρι τώρα ενδείξεις μαρτυρούν πως κάτι σπουδαίο κρύβεται στο εσωτερικό του, ενώ οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις, έτσι όπως έχουν διατυπωθεί και σε επιστημονικά συνέδρια, μιλούν για τον τάφο της Ρωξάνης, της πρώτης συζύγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και του γιου τους Αλέξανδρου Δ'.
Ενας από τους μακεδονικούς τάφους στην Αμφίπολη.  Φωτογραφία: Ηρακλής Μήλας
Ενας από τους μακεδονικούς τάφους στην Αμφίπολη.

Φωτογραφία: Ηρακλής Μήλας
Μαρμάρινος φρουρός
Ο Λέων είναι ένα από τα πιο εμβληματικά μνημεία ολόκληρης της Μακεδονίας, κατασκευασμένος την ίδια περίπου εποχή με τον τύμβο στον Καστά (τέλη 4ου-αρχές 3ου π.Χ. αι.). Το ύψος του φτάνει τα 5,37 μ., είναι κι αυτό φτιαγμένο από μάρμαρο και εικονίζει ένα αρσενικό λιοντάρι να κάθεται στα δύο πίσω του πόδια, σε στάση επιφυλακής, προτάσσοντας το ρωμαλέο στήθος του. Ο Λέων της Αμφίπολης βρέθηκε σε κομμάτια γύρω στα 1916, συναρμολογήθηκε το 1936 και τοποθετήθηκε κοντά στο σημείο όπου εντοπίστηκε, στις δυτικές όχθες του Στρυμόνα. Ο πρώτος αρχαιολόγος που ασχολήθηκε συστηματικά με ανασκαφές στην περιοχή, τη δεκαετία του '60, ο Δημήτρης Λαζαρίδης, εκτιμούσε πως ο Λέων είχε στηθεί προς τιμήν του Λεωσθένους, ναυάρχου του Μεγ. Αλεξάνδρου, ενώ κατά μία άλλη εκδοχή στήθηκε προς τιμήν ενός άλλου ναυάρχου, του Λαομέδοντα. Σήμερα, μετά τις νέες ανακαλύψεις, πιστεύεται πως η αρχική θέση του Λέοντα ήταν στην κορυφή του τύμβου, όπου υπάρχει και το βάθρο του αγάλματος.
Η Μονή Εικοσιφοινίσσης μετράει χίλια χρόνια ιστορίας και είναι ένα σημαντικό προσκύνημα για  ολόκληρη την Μακεδονία.  Φωτογραφία: Ηρακλής Μήλας
Η Μονή Εικοσιφοινίσσης μετράει χίλια χρόνια ιστορίας και είναι ένα σημαντικό προσκύνημα για ολόκληρη την Μακεδονία.

Φωτογραφία: Ηρακλής Μήλας
Η αρχαία Αμφίπολη
Ο αρχαιολογικός χώρος της ς, με την ακρόπολη της αρχαίας πολιτείας, είναι ένας σημαντικός σταθμός στην περιήγηση του επισκέπτη. Τα μέχρι στιγμής κύρια ευρήματα έχουν μεγάλο ενδιαφέρον: πέντε συνολικά εκκλησίες του 5ου και 6ου αι. «στολίζουν» τον χώρο ενώ εντυπωσιακά είναι τα πλούσια ψηφιδωτά που έχουν διατηρηθεί. Στον χώρο λειτουργεί και το Αρχαιολογικό Μουσείο: στις προθήκες του θα δεις από κοντά ευρήματα που χρονολογούνται από το 5000 π.Χ., τους Κλασικούς, Ελληνιστικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους, μέχρι και το Βυζάντιο. (Τηλ. επικοινωνίας: 23220 32474, γενική είσοδος 2 €).
Αμφίπολη: Ο λέων της Μακεδονίας
Ανεξάντλητος πλούτος
Στη μακρινή Λατινική Αμερική υπάρχει ένα βουνό που λέγεται Ποτοσί, τόσο πλούσιο σε μετάλλευμα, που οι γύρω κάτοικοι όταν ήθελαν να πουν ότι κάτι είναι πολύτιμο έλεγαν «αξίζει ένα Ποτοσί». Κάτι αντίστοιχο θα έλεγε κανείς και για το ιστορικό (και ιερό κατά την αρχαιότητα) βουνό του Παγγαίου. Οι αρχαίοι γνώριζαν τους θησαυρούς που κρύβονταν στα σπλάχνα του βουνού και είχαν ήδη από τότε επιχειρήσει (με επιτυχία) να εξορύξουν χρυσό και άλλα πολύτιμα μεταλλεύματα. Το Παγγαίο ωστόσο έχει και άλλους θησαυρούς, που δεν μετρώνται όλοι σε καράτια. Στους πρόποδες του βουνού, κοντά στο χωριό της Κορμίστας, υπάρχει η χιλιόχρονη Μονή Εικοσιφοινίσσης, που ιδρύθηκε από τον Αγιο Γερμανό περίπου στο δεύτερο μισό του 9ου με αρχές του 10ου αι. Γυναικείο μοναστήρι σήμερα (με 25 μοναχές) είναι γνωστό και για την «αχειροποίητη» εικόνα της Παναγίας.
Αμφίπολη: Ο λέων της Μακεδονίας
Ανάμεσα στο Παγγαίο και το αντίκρυ βουνό του Μενοικίου κυλάει ο ποταμός Αγγίτης. Το μήκους 15 χλμ. φαράγγι του Αγγίτη είναι από τα πιο όμορφα σ' ολόκληρη την Ελλάδα: μια διαδρομή ανάμεσα σε αιωνόβια πλατάνια, που προκαλεί τους λάτρεις της φύσης να την ανακαλύψουν βήμα βήμα. Σε ένα σκέπαστρο στα ανατολικά τοιχώματα του ποταμού θα δεις ένα ακόμη συγκλονιστικό θέαμα: είναι οι σπάνιες βραχογραφίες που ανακαλύφθηκαν εδώ, με παραστάσεις όπου απεικονίζονται ζώα, καβαλάρηδες με τόξα και σπαθιά και σκηνές της καθημερινής ζωής. Η ακριβής χρονολόγηση των βραχογραφιών αποτελεί ακόμη άλυτο σταυρόλεξο για τους ειδικούς, εκτιμάται ωστόσο πως τοποθετούνται από τα τέλη της Νεολιθικής Εποχής μέχρι την πρώιμη Εποχή του Σιδήρου.
ΤΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ
  • την αρχαία Αμφίπολη
  • το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά
  • τον Λέοντα της Αμφίπολης
  • το φαράγγι του Αγγίτη
  • τη Μονή Εικοσιφοινίσσης
  • το πατρικό του Κων. Καραμανλή στο χωριό Πρώτη
  • τις εκβολές του Στρυμόνα
  • το μαρτυρικό χωριό Κερδύλια με το μνημείο του ολοκαυτώματος
Η ΣΕΡΡΑΪΚΗ ΠΑΡΑΛΙΑ
Ο Στρυμονικός κόλπος είναι η μοναδική διέξοδος στη θάλασσα του νομού Σερρών. Στο τουριστικό θέρετρο των Νέων Κερδυλίων θα βρεις χρυσές αμμουδιές, καθαρά πενταγάλανα νερά και άφθονα γραφικά ταβερνάκια με φρέσκο ψάρι. Το καλοκαίρι η περιοχή γνωρίζει μεγάλες δόξες, αξίζει ωστόσο να την επισκεφθείς και «εκτός σεζόν» για να δεις ακόμη περισσότερα πράγματα, όπως το Δέλτα του ποταμού Στρυμόνα, ένας ιδιαίτερα σημαντικός βιότοπος που έχει κηρυχθεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας. Σημείο αναφοράς είναι το μνημείο του Ολοκαυτώματος των Κερδυλίων: στις 17 Οκτωβρίου 1941 τα χωριά Ανω και Κάτω Κερδύλια καταστράφηκαν από τους ναζί, και 215 κάτοικοι εκτελέστηκαν. Στη μνήμη των τραγικών γεγονότων υψώνεται ένας μεγάλος μαρμάρινος σταυρός, ενώ κάθε χρόνο τελούνται εκδηλώσεις μνήμης. Στον χώρο του μνημείου στεγάζεται και εκκλησιαστικό μουσείο.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Εξαιρετική επιλογή διαμονής είναι το ξενοδοχείο «Elpida Spa & Resort» (Κοιλάδα Αγ. Αναργύρων, Σέρρες, 23210 20000, www.elpidahotel.eu) με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που θα καλύψουν όλες τις απαιτήσεις σας. Εναλλακτικά, μπορείτε να επιλέξετε και το «Hotel Faraggi» (Συμβολή Σερρών, 23240 81667-81037, www.hotelfaraggi.gr) με την ιδιαίτερη διακόσμηση και το φιλικό service.
ΦΑΓΗΤΟ
Εμπιστευτείτε το εστιατόριο του ξενοδοχείου «Elpida Spa & Resort», με το πλούσιο μενού και τις προσεγμένες προτάσεις. Από το μπαλκόνι του θα έχετε θέα στην αρχαία ακρόπολη των Σερρών, στον λόφο Κουλά. Στα Νέα Κερδύλια θα βρείτε αρκετά ταβερνάκια, ιδίως τους θερινούς μήνες, με καλό, φρέσκο ψάρι.
Κείμενο: Γιάννης Μαντάς
Φωτογραφίες: Ηρακλής Μήλας

Απόψε θα σας πω ένα παραμύθι – Της Δέσποινας Καλέζου



Απόψε θα σας πω ένα παραμύθι – Της Δέσποινας Καλέζου

 0
Bookmark and Share
Απόψε θα σας πω ένα παραμύθι, ένα ωραίο, πραγματικό παραμύθι, από
 εκείνα που υφαίνει η ίδια η ζωή και μάλιστα η σχολική ζωή αβίαστα,
 αυθόρμητα και όμως αριστοτεχνικά.
Στημόνι και υφάδι είναι κάποιες εφηβικές ψυχές

 και μια νεαρή δασκάλα στον αργαλειό   της γνώσης.
Πριν χρόνια πολλά, στη δεκαετία του ’70, δύσκολα χρόνια, περίπου 85 ολόδροσα 
κορίτσια διάβαιναν το κατώφλι του Γυμνασίου. Άρχιζαν τη σχολική τους
 ζωή σ’ εκείνο το επιβλητικό κτίριο δίπλα στο ναό της Ευαγγελίστριας και 
απέναντι από τον ΟΤΕ, το Γυμνάσιο Θηλέων. Δειλά στην αρχή, με περισσότερο 
θάρρος αργότερα, μαζί με τα άλλα κορίτσια, έδιναν ζωή στο παλιό κτίριο
 με την όμορφη παρουσία τους, με τα τρεξίματά τους, τα ανεβάσματα και 
τα κατεβατά τους στις ξύλινες σκάλες, τα όμορφα νεανικά πρόσωπά 
τους που λαμποκοπούσαν μέσα στις γαλάζιες ποδιές με τους άσπρους 
γιακάδες, με την ανεξάντλητη ενεργητικότητά τους, γέμιζαν τη σχολική 
ατμόσφαιρα με τις φωνές τους, τα γέλια τους, τα πειράγματά τους,
 και κάπου-κάπου ακούγονταν η σφυρίχτρα τη κυρίας Ελένης, 
της γυμνάστριας, για να τις επαναφέρει στην τάξη.
1
Τις ανοιξιάτικες ζεστές μέρες συγκεντρώνονταν κάτω από τον τεράστιο αιωνόβιο
 πλάτανο του προαυλίου και συζητούσαν, πείραζαν η μία την άλλη με υπονοούμενα, 
κουτσομπόλευαν και κοίταζαν κρυφά από την σιδερένια καγκελόπορτα την κίνηση 
της πλατείας της Μητρόπολης. Όλη αυτή η τρέλα εξαφανιζόταν όταν περνούσαν 
την ξύλινη πόρτα της αίθουσας και κάθονταν στα ψηλά ξύλινα θρανία, για να 
παρακολουθήσουν το μάθημα. Και η νεαρή δασκάλα τους με το άγχος και την
 αγωνία της απειρίας, καθημερινή κατάσταση, απέναντί τους στην έδρα, με τα 
εκφραστικά τους μάτια καρφωμένα πάνω της, προσπαθούσε ν’ ανταποκριθεί 
στις προσδοκίες τους με ό,τι διέθετε και όπως μπορούσε.
 Και ο καιρός αδυσώπητα περνούσε και φτάσανε στην έκτη, 
την τελευταία τάξη, ’67 πια, γιατί μερικές ακολούθησαν το πρακτικό Γυμνάσιο.
 Ήταν έτοιμες ν’ ανοίξουν τα φτερά τους για την άλλη, την εξωσχολική ζωή,
 τη σκληρή ζωή και η ευθύνη ήταν μεγάλη για όλες

και προπάντων για τη δασκάλα τους.
Η ανταπόκρισή τους στο κάλεσμα για μάθηση ήταν τόσο πρόθυμη 
και εκπληκτική που η αίθουσα γινόταν εργαστήρι χαράς και δημιουργίας
 και η συνεργασία και η συλλειτουργία τόσο ουσιαστική και δημοκρατική, 
ώστε, ενώ η καθεμιά είχε τη δική της άποψη, όλες μαζί δημιουργούσαν
 ένα αρμονικό σύνολο. Και πάλευαν καθημερινά για την κατάκτηση 
της γνώσης και έκτιζαν την προσωπικότητά τους απορροφώντας ό,τι όμορφο 
τους πρόσφερε η σχολική ζωή, έτοιμες να βγουν στο θέατρο της ζωής και 
να παίξουν το ρόλο τους στη μεγάλη της σκηνή.
2
Και έφτασε η τελευταία μέρα της σχολικής ζωής. Συγκινημένες άδειασαν 
τη σχολική αίθουσα με την υπόσχεση ότι θα συναντιώνται, για να
 θυμούνται τις ωραίες στιγμές της ζωής του. Με μεγάλη ικανοποίηση
 η δασκάλα τους μαθαίνει ότι έπαιζαν και παίζουν επάξια το ρόλο τους
 σε διάφορους τομείς της ζωής.
Αυτά τα ολόδροσα κορίτσια της δεκαετίας του ’70, μετά από χρόνια 
πολλά, 37 ολόκληρα χρόνια, γυναίκες πια σήμερα μέσης ηλικίας με παιδιά
 και εγγόνια μερικές, τούτο το καλοκαίρι, το περασμένο Σάββατο,
μια φεγγαρόλουστη βραδιά του Αυγούστου, αποφάσισαν να ανταμώσουν
 με το παρελθόν μαζί με τη δασκάλα τους, συνταξιούχα πια στην τρίτη ηλικία, 
στην Όαση, ονομασία και τοποθεσία ταιριαστή με την άνοιξη της ζωής τους. 
Το κλίμα της συνάντησης, του πρώτου αντικρύσματος
, ήταν συγκλονιστικό και απερίγραπτο. Μετά τα πρώτα αγκαλιάσματα 
και τα ξεφωνήματα που γέμιζαν τον αέρα,
προσπαθούσαν μαζί να υποτάξουν
 το χρόνο, να εκμηδενίσουν τη χρονική απόσταση και μέσα
 από τα μεστά πρόσωπα να δώσουν παρόν τα όμορφα νεανικά 
μάτια, τα εφηβικά πρόσωπα. Η ανάγνωση του καταλόγου βοήθησε. 
Ένα-ένα τα κορίτσια αρχίζουν να παρουσιάζονται.
 Ναι! είναι η Αθηνά, η Διονυσία, η Νέλλη, η Όλγα, η Σοφία,
 η Ευαγγελία, η Μαρία, η Νίκη, η Ζωή, η Δέσπω, η Χρυσαυγή
, η Γεωργία, η Μόλλυ, είναι…
 οι περισσότερες είναι εδώ. Μερικές έλειπαν
για διάφορους λόγους. Μία όμως, η Δήμητρα, έφυγε πρόωρα για το
 μακρυνό, χωρίς γυρισμό, ταξίδι. Μας άφησε πολύ νωρίς. 
Τη θυμόμαστε και θα τη θυμόμαστε πάντα με αγάπη.
Και η σκέψη αναμοχλεύει το παρελθόν. Τρελλές αναμνήσεις αναστατώνουν 
την ψυχή, εικόνες μαγευτικές και ιστορίες εκπληκτικές στήνονται μπροστά 
στα μάτια τους και τις μεταφέρουν πίσω στο χρόνο, σ’ εκείνη την αθώα και ανέμελη ζωή.
Θυμάστε, Κυρία; Θυμάστε εκείνη την τελευταία μέρα της σχολικής μας ζωής; 
Μετά την καθιερωμένη φωτογραφία μπροστά στον μαυροπίνακα, σας είπανε 
να μας βγάλετε λόγο. Θυμάστε τι μας είπατε; Λίγα λόγια κατασυγκινημένη: 
«Να είστε πάντα χαρούμενες; Και ευτυχισμένες, όποια γωνιά σας ορίσει
 η ζωή να υπηρετήσετε, να την υπηρετήσετε με αξιοπρέπεια και 
ευσυνειδησία και να είστε άνθρωποι με “Α” κεφαλαίο».
Δεν το θυμάμαι αυτό. Όμως θυμάμαι άλλες ωραίες στιγμές, κάποιες 
σκηνές μ’ εσάς πρωταγωνίστριες.
4
Θυμάσαι, Ιουστίνη; Είχαμε νεοελληνική λογοτεχνία και διαβάζαμε εκείνο
 το υπέροχο απόσπασμα «Η μυστική παπαρούνα» από το έργο του Στρατή Μυριβήλη 
«Η ζωή εν Τάφω». Μετά το τέλος της ανάγνωσης αναφώνησες αυθόρμητα
 και συνεπαρμένη: «Εκπληκτικό κομμάτι, Κυρία»! Και ποιο είναι το μήνυμά του; 
«Υπάρχει ελπίδα μέσα στο θάνατο του πολέμου, η φυσική ομορφιά 
γεννά ελπίδα μέσα στην ανθρώπινη ασχήμια», απάντησες.
Θυμάσαι, Χρυσαυγή; Θυμάσαι εκείνα τα χειμωνιάτικα διαλείμματα που 
με τα αστεία σου τα αστείρευτα και τις μιμήσεις σου μας έκανες να γελάμε ασταμάτητα; 
Και σου συνιστούσα συνεχώς, όταν συνερχόμουν από τα γέλια, να γίνεις ηθοποιός, 
θα ήσουν εξαιρετική. Δε με άκουσες όμως.
Θυμάσαι, Δήμητρα; Πρέπει να είσαστε στην Τρίτη Γυμνασίου 
και να ήταν ο τελευταίος χρόνος της δικτατορίας. Είχαμε μάθημα Πολιτική
 Αγωγή και μάλιστα τα είδη των πολιτευμάτων. Τι πολίτευμα έχουμε σήμερα,
 Δήμητρα; «Ξέρω κι εγώ, Κυρία! Αυτοί που κυβερνούν το ονομάζουν
 Δημοκρατία, αυτοί που κυβερνιώνται το ονομάζουν δικτατορία. 
Ας πούμε Δικτατορική Δημοκρατία». – «Δε συμβιβάζονται αυτά 
τα δύο», σου αντιτείνει η Μαριάννα
– «Τα κάνουν οι κυβερνώντες και συμβιβάζονται», απαντάς.
Θυμάσαι, Σοφία; Σε είχα σηκώσει στον πίνακα να γράψεις
 ένα γραμματικό τύπο. Και τότε ακούστηκε μια παιδική φωνούλα: 
«Μαμά, αυτή είναι Κινεζία»! και η αίθουσα τραντάχτηκε από τα γέλια.
Θυμάσαι, Αγγελική; Είχαμε Αρχαία Ελληνικά και συ έκλαιγες απαρηγόρητη.
 Σε πλησίασα. «Γιατί κλαις, Αγγελική»; – «Κυρία, γελούσα στην προσευχή
 και μου είπαν ότι θα μου δώσουν αποβολή». –
 «Τι λες; Θα σου δώσουν αποβολή, γιατί γελούσες; 
Και εγώ γελούσα και με έβγαλαν έξω από την τάξη. 
Μη στενοχωριέσαι, δε πρόκειται κανένας να σου δώσει αποβολή».
 Ησύχασες και μου είπες μια καταπληκτική μετάφραση στο 40 κεφάλαιο
 του Επιτάφιου του Θουκυδίδη.
Θυμάσαι, Ματίνα; Με αποχαιρέτησες την τελευταία μέρα 
συγκινημένη και μου είπες ότι φεύγεις από τη Λευκάδα, 
γιατί πήρε μετάθεση ο πατέρας σου, αλλά θα έρχεσαι για να
 μας βλέπεις. Σε είδα μετά από 37 χρόνια.
Θυμάσαι, Ειρήνη, Νίκα, Αναστασία…. Θυμάσαι…
Καθεμιά και μια ιστορία. Είναι τόσο πολλά που είναι αδύνατο 
να χωρέσουν σε μια βραδιά. Ζητώ συγνώμη, γιατί τα χρονικά 
πλαίσια δε μου επιτρέπουν να αναφερθώ σε καθεμιά σας χωριστά. 
Να είστε βέβαιες όμως ότι η καθεμιά τους είναι ξεχωριστή 
για μένα και αγαπημένη.
Έτσι με νοσταλγικές αναπολήσεις, όμορφες αναμνήσεις, 
όμορφες ιστορίες, αστεία, πειράγματα και μιμήσεις φτάσαμε 
στην Τρίτη πρωϊνή ώρα. Έφτασε στο τέλος μία από τις 
ωραιότερες βραδιές. Χωρίσαμε συγκινημένες και δώσαμε 
υπόσχεση ότι θα ξανασυναντηθούμε.
Πολλές από τις μαθήτριες είναι εδώ απόψε, για να 
τιμήσουν τη συμμαθήτριά τους.
 Το παραμύθι, το ταξίδι της ζωής τους συνεχίζεται.
Εύχομαι με όλη μου την ψυχή να έχουν ήρεμη πορεία, 
να είναι χαρούμενες και ευτυχισμένες, να είναι το ταξίδι 
τους μακροχρόνιο και ανέφελο, όπως στα φανταστικά παραμύθια.
(Το κείμενο που διαβάσαμε είναι η ομιλία 
της Δέσποινας Καλέζου στην παρουσίαση των Βιβλίων
 της Ιουστίνης Φραγκούλη που έγινε 
στη Δημόσια βιβλιοθήκη την Παρασκευή 22 Αυγούστου. 
Η Δέσποινα Καλέζου ήταν καθηγήτρια φιλόλογος, 
στην τάξη του Γυμνασίου Θηλέων Λευκάδας που αποφοίτησε το 1977.)