ο Fritz Berger με τις φωτογραφίες του ,ανασύρει από την ανωνυμία-- μορφές αρχής -- και μας τις προσφέρει .Στιγμές μετέωρες ,ζωντανές για πάντα στο διάβα του χρόνου . ...



Δάκρυσαν και οι Πέτρες 

με την προβολή του Ντοκυμαντέρ 

<< Fritz Berger Ο Φωτογράφος των Αναμνήσεων >>

των Νίκου Καββαδά και Δημήτρη Σολδάτου

Σε μια όμορφη εκδήλωση γεμάτη συγκίνηση και αναμνήσεις , νοιώσαμε ξάφνου ,Ολοι μας , την ανάσα απ τον μόχθο των ανθρώπων εκείνων των πίσω χωριών της Λευκάδας του χτές ,των ανθρώπων , που έθρεψαν τα παιδιά τους σε δύσκολα σκληρά φτωχά ,πονεμένα χρόνια ,με την μαθητεία και τη βοήθεια μιας εθελοντικής ομάδας Ολλανδών ,Ελβετών ,Γερμανών !
Μας συγκλονισε και η μαρτυρία του αυτόπτη -παιδί τότε -Φιλόλογου - Β. Λ.ο οποίος με λόγια απλά Δυνατά από καρδιάς , έστειλε την ευγνωμοσύνη του στον Fritz και την Ασπασία που βοήθησαν και το σπίτι του και τα άλλα σπίτια του χωριού να έχουν δρόμους , στάβλους ,και τουαλέτες και τη μάνα του να μπορέσει , να θρέψει τα 4 παιδιά της με τα φκιασίδια του αργαλιού που πουλιώνταν έναντι δικής της αμοιβής ,στην Ελβετία
Με το Ντοκυμαντέρ ,που μας φέρνει πολλά χρόνια πίσω, στην μεταπολεμική Ελλάδα.και που προβλήθηκε στην Πάτρα ,στην αγορά Αργύρη ,το πρωί της Κυριακής της 13 -12-2015 οι Δημιουργοί του , Νίκος Καββαδάς και Δημήτρης Σολδάτος μας συγκλόνισαν.
Υλοποιώντας τον Κοινωνιολογικό προορισμό των φωτογραφιών του Fritz Berger ,οι συντελεστές δημιούργησαν ενοχές τόσο σε μάς , τους μη γνωρίζοντες ,όσο και σε όσους γνώριζαν τότε ,για να βοηθήσουν , αλλά , αδιαφόρησαν ,.

Ωη !!Πόσα όφειλε η πολιτεία να κάμει για τα παιδιά της μα δεν έκαμε !!

Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε με το βιβλιοπωλείο << 38 μοίρες και 14 λεπτά >>το οποίο είναι ένα παράθυρο ανοιχτό στις εκδόσεις Λευκάδας και στην πνευματική προσφορά του νησιού
το Ντοκυμανταίρ του Νίκου Καββαδά και Δημήτρη Σολδάτου διακρίθηκε στο 9ο Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ Χαλκίδας 13-18 /.10 / 2015 

Διαβάζουμε από τον πρόλογο του βιβλίου

Προλογίζει η Λίντα Παπαγαλάνη Κοινωνική Ανθρωπολόγος

και διδάσκει στο πανεπιστήμιο Αθηνών 

Το βιβλίο του Fritz Berger<< Λευκάδα .Ένα ταξίδι στο χρόνο >> είναι μια πρόταση γνωριμίας ενός τόπου . Με φωτογραφίες και κείμενο ,μας καλεί σε μια αναστοχαστική διαδρομή μετά τη 10ετία του ΄60 ,στην καθημερινότητα της Νότιας , κυρίως , Λευκάδας . Στιγμές χαμηλότονες ,απλές που κυλούν ανάμεσα στην γη και στους ανθρώπους Το χαμόγελο της σποράς ,τον κόπο του θερισμού , τη ραστώνη του μεσημεριού ,τη χαρά της συντροφικότητας ,το βάρος του κόπου . Πρόσωπα χαραγμένα βαθειά ,σαν τα βουνά ολόγυρα , μάτια σιωπηλά , μοναχικά ,αυτάρκη σ΄ένα σύμπαν ζωής που ο Fritz Berger δεν το προσπερνά . Με βλέμμα εσωτερικά έτοιμο να αναζητά και να αναγνωρίζει την αλήθεια πέραν από το προφανές , ανασύρει από την ανωνυμία << .. μορφές αρχής >> και μας τις προσφέρει

Στιγμές μετέωρες ,ζωντανές για πάντα στο διάβα του χρόνου ...... 

...Το έργο του Fritz Berger φθάνει σε μάς σήμερα ελεύθερο από το αίτημα μιας επιδοκιμασίας ή

αισθητικής αποτίμησης.Μοιάει να απευθύνεται περισσότερο στα Υποκείμενα των Φωτογραφιών του

και λιγότερο στον αναγνώστη. μας επιτρέπει όμως να μοιραστούμε μαζί του τη χαρά για τις

συναντήσεις του σ αυτό τον τόπο ,που τόσα χρόνια διαρκεί .

Ευγνώμων αντιδώρημα ένα αληθινό μας ευχαριστώ .









     η ομάδα τότε !


                                 
   13-12-2015 Αγορά Αργύρη

Στην εκδήλωση τον λόγο πήρε κ κυρία Χαρά Παπαδάτου -Γιαννοπούλου η πιο κοντά στην περίοδο αυτή λόγω του συγραφικού της έργου και των προσωπικών της εμπειριών η οποία ανέπτυξε το πρόγραμμα Βοήθειας της Λευκάδας 1962-1972 και την έννοια του εθελοντισμού που έζησαν οι κάτοικοι και μάλιστα σε περίοδο , που στους περισσότερους Έλληνες ο εθελοντισμός ,ήταν λέξη άγνωστη .

είπε η κ Χαρά Παπαδάτου -Γιαννοπούλου


Ὡς χαρίεν ἄνθρωπος, ὅταν ἄνθρωπος ᾖ , ἔλεγε ὁ Μένανδρος.

Πόσο χαριτωμένος εἶναι ὁ ἄνθρωπος ὅταν εἶναι ἄνθρωπος. Καί πόσο δίκαιο εἶχε

Ὅλα τά δεινά τῆς ἀνθρωπότητας , οἱ καταστροφές , οἱ πόλεμοι, οἱ σφαγές, οἱ δυστυχίες οἱ κακότητες, εἶναι ἔργα ἀνθρώπου. Καί ἐδῶ ὁ ἄνθρωπος φαίνεται ἄγριο θηρίο.

Συγχρόνως ὅμως καί μέσα σέ αὐτές τίς καταστάσεις ἐμφανίζεται ὁ Ἄνθρωπος , πού μπορεῖ νά ὑπερβαίνει τίς καταστάσεις αὐτές, νά θυσιάζεται ἀκόμη γιά ἰδανικά , νά βοηθᾶ μέχρις αὐτοθυσίας τόν συνάνθρωπό του. Ἔχουμε δηλαδή τήν ἐμφάνιση τῆς τῆς ἀνθρώπινης φύσεως στήν ἠθική καί ἠρωϊκή της διάσταση.
Καί αὐτοί εἶναι οἱ φάροι γιά τίς κοινωνίες τῶν ἀνρθώπων.
Τό φαινόμενο τῆς βοήθειας ὄχι μόνο μεμονομένων ἀνθρώπων ἀλλά καί μεγάλων ὀμάδων πληθυσμοῦ
δέν εἶναι νέο.
Ἡ διανομή τροφίμων, κάτι πού βλέπουμε δυστυχῶς καί σήμερα, σέ ἔχοντες ἀνάγκη εἶναι μιά διαχρονική πρακτική.
Ὅπως φαίνεται στόν ἑλληνικό χῶρο καί ἐπί ρωμαιοκρατίας, πολλοί εἶναι οἱ δωρητές Ἕλληνες ὑπέρ κοινωφελῶν σκοπῶν, ὅπως ἡ διανομή τροφίμων, (Κ. Ἄμαντος. Εἰσαγ. εἰς τήνΒυζ. Ἱστ.,1950, σ. 96). Ἀποτέλεσμα τῆς ἐξαθλιώσεως τῆς Χώρας ἀπό τούς ρωμαίους κατακτητές.

Κάτι πού ζοῦμε καί σήμερα ὄντες ὑπό ἐθελουσία εὐρωπαϊκη κατοχή.

Στήν ταραγμένη αὐτή περίοδο καί στό τέλος τοῦ 4ου μέχρι ἀρχῶν τοῦ 5ου μ.Χ αἰῶνα ζεῖ σην Πάτρα ὁ Βασίλειος Ὀξυλίδης, Ἄρχων. (μεταξύ 360-425, ὅπως άναφέρει ὁ Κ. Τριανταφύλλου).


Ἀλλά καί στίς με΄τεπειτα χρονικές περιόδους ἔχουμε ἀνάλογες περιπτώσει. περιπτώσεις


Στήν σύγχρονη ἐποχή καί ἰδώς σ΄τον 20ο αιῶνα δημιουργήθηκαν πολλές ὀργανώσεις βοηθείας. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, η Ευαγγελική Εκκλησία στη Γερμανία μετά την καθιέρωση της καθολικής στράτευσης πρότεινε «θητεία ειρήνης με και χωρίς όπλα» κυρίως γιά τούς ἀντιρρησίες συνείδησης καί ὄχι μονο. Ὁμάδες δηλαδή ἐθελοντῶν πού βοηθοῦσαν ἄλλες ὁμάδες πληθυσμῶν σέ ὅποιο σημεῖο τῆς γῆς.


Πρόδρομος των ειρηνευτικών υπηρεσιών ήταν οι ειρηνικές οργανώσεις Εκκλησιών (από το 16ο αιώνα), οι «ειρήνη κοινωνίες» στην Αγγλία, ΗΠΑ, Αυστρία (τον 19ο αιώνα), στη Γερμανία, η γερμανική Κοινωνία Ειρήνης (DFG), στην Ελβετία, το International Peace Bureau. Στη δεκαετία του 1920, εξαπλώθηκε παράλληλα με την κοινότητα αντιρρησιών συνείδησης . Στην εποχή του εθνικοσοσιαλισμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις πάνω από 6.000 γερμανικοί αντιρρησίες συνείδησης ἐκτελέσθηκαν. Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο φορέας τέτοιων κινήσεων ἔγινε ἡ ἐκκλησία μέ τήν  εκκλησιαστική Εθελοντική Υπηρεσία σέ πολλά χῶρες τοῦ κόσμου , μέ ἀξιοπρόσεκτη ὀργάνωση. Ὅλες αὐτές οἱ προσπάθειες, σέ ὅλο τόν κόσμο, ὅπως καί σέ μᾶς σήμερα, πού δύσκολα καταγράφονται δικαιώνουν τήν ρήση τοῦ Μενάνδρου.

Μία ἀπό αὐτές εἶναι καί ἡ Χριστιανικής Υπηρεσίας Ειρήνης (Christlicher Friedensdienst), παράρτημα τῆς Ἐλβετίας, στήν ὁποία ἀνῆκαν ὁ Φρίτς Μπέργερ καί οἱ συνεργάτες τους ποῦ ἦρθαν στήν ἀρχή τῆς δεκαετίας τοῦ 60 στήν Λευκάδα καί ἐγκατεστάθηκαν μέ σκοπό νά βοηθήσουν τά χωριά αὐτά.

Στό Ντοκυμαντέρ πού θά ἀκολουθήσει θά ἀκούσουμε τίς μαρτυρίες τῶν κατοίκων καί ἐπ’ αὐτοῦ δέν χρειάζεται νά ποῦμε τίποτε ἄλλο.

Προσωπικά θά ἤθελα νά ἐπικεντρώσω τήν προσοχή σέ κάτι ἄλλο. Ὁ τιμώμενος σήμερα Fritz Berger, ἦταν μέλος τῆς ὁμάδας, κηπουρός καί φωτογράφος. Μέ τόν φακό του ἀποθανάτησε τήν ζωή τῆς περιόδου αὐτῆς ,ὅπως βέβαια καί πολλοί ἄλλοι στήν Λευκάδα.

Τίς φωτογραφίες μπορεῖ κανείς νά τίς δεῖ ἐπιφανειακά, αἰσθητικά ἴσως ἤ καλλιτεχνικά.
Πέραν αὐτῶν γιά μένα ἔχουν ὅμως καί μιά ἄλλη διάσταση.Ἔχουν ἕνα ἐπίπεδο θέασης πίσω ἀπό τίς εἰκόνες. Ἔχοντας μεγαλώσει στήν Λευκάδα καί γνωρίζοντας τόσο τόν χῶρο τοῦ χωριοῦ, ὅσο καί τῆς Χώρας, οἱ φωτογραφίες αὐτές μοῦ διηγοῦνται ἡ κάθε μιά τήν δική της ἱστορία. Ἀποτυπώνουν μιά ἄλλη ἐποχή πού μοιάζει σήμερα πολύ μακρινή καί ὅμως εἶναι τόσο κοντινή.

Παιδιά σήμερα μιᾶς ἀλόγιστης καταναλωτικῆς κοινωνίας, χωρίς ἠθικούς φραγμούς, χωρίς πλέον ἀξιοπρέπεια, χωρίς ἐσωτερικό κόσμο, χωρίς μόρφωση, θά πρέπει νά κυττάξουμε μέ μεγάλη προσοχή τίς φωτογραφίες τῶν ἀνθρώπων τοῦ τότε.

Ἀνθρώπων πού ζοῦσαν μέσα σέ μεγάλες δυκολίες, πού ὅμως ἔφεραν τήν ζωή τους μέ σοβαρότητα καί ἀξιοπρέπεια, μέ ἰδανικά μέ ἀγάπη γιά τά χώματά μας καί μέ ἕναν βουβό πόνο, τόν πόνο μιᾶς τυραγνυσμένης ζωῆς, πού ὅμως δέν τόν ἔδειχναν. Διότι ἡ περιφάνεια δέν τό ἐπέτρεπε.


Ἀνθρώπους μέ τήν γλυκύτητα τῶν κρυφῶν καϋμῶν στά μάτια τους. Τό βλέπουμε ἀπό τό πῶς στέκονται μπροστά στό φακό, τό βλέπουμε στή αὐστηρή καί λιγερή κορμοστασιά τῶν γυναικῶν , πού δούλευαν ὅλη τήν ἡμέρα, σπίτι, χωράφι καί συγχρόνως διασίδι, πλέξιμο, κέντημα. Ἀνθρώπων πού ἦταν φτωχοί μέ τά μέτρα τά σημερινά, πού καταντήσαμε ὅλα νά τά μετρᾶμε μέ τό χρῆμα, ἀλλά τόσο πλούσιων σέ ἀνθρώπινα αἰσθήματα.
Δέν εἶναι τυχαίο πού καί οἱ δύο μεγάλοι μας ποιητές ὁ Ἀριστοτέλης Βαλαωρίτης καί ὁ Ἄγγελος Σικελιανός τούς ἀφιέρωσαν ἀξέχαστους στίχους.

Θεωρῶ ὅτι δέν ὑπάρχει καλλίτερη περιγραφή ἀπό αὐτή πού κάνει ὁ ἐπικός Βαλαωρίτης περιγράφοντας τό σπίτι καί τούς πόθους τοῦ σφακισάνου ἐπαναστάτη Φωτεινοῦ.


Φωλιάζουν οι σταυραϊτοί στου βράχου τα στεφάνια,
εφώλιασε κι ο Φωτεινός στον εγκρεμό του Κόντρου.
Τέσσαροι τοίχοι κάτασπροι, ο κάτοικας, τ’ αχούρι
η μάντρα για τα πρόβατα, μια δεκαριά κυβέρτια,
πλατύς, καθάριος οβορός, ζωσμένος διπλολίθι,
όπου επρασίνιζε πυκνός ο νύλακας, το μύρτο, τ’ αγιόκλημα, η μελετινή, κι όπου άπλωνε ένας φράξος
τα δροσερά κλωνάρια του σφιχτά περιπλεγμένα μ’ ένα φτακοίλι καρπερό και μ’ ένα βοϊδομάτη: είν’ το βασίλειο του φτωχού. Τ’ άρεσε πάντα εκείθε να χαίρεται τη θάλασσα, π’ όσο πλατύτερ’ είναι τόσο σού κλέφτει την καρδιά, τόσο το νου σού πνίγει.
Την έβλεπε χίλιες μορφές ν’ αλλάζει, χίλιες όψες,πότε να γλείφει το γιαλό, προσκυνημένη δούλα,και πότε να τον μάχεται,τρελή, ξεστηθωμένη,μ’ ανεμοσκόρπιστα μαλλιά και μ’ αφρισμένο στόμα.
Κι ήταν η έρμη Ελληνική!
Κι υπόφερνε να νιώθει τα φράγκικα τα κάτεργα τη ράχη της να οργώνουν, και να της δέρνει τα πλευρά με τα κουπιά του ο Ξένος!


Καί ὁ λυρικός Σικελιανός δίνει μέ τήν γνωστή λυρική του μαεστρία τό ἄρωμα τοῦ χωριοῦ τῆς Λευκάδας. Θά σᾶς διαβάσω μερικές μόνο στροφές.

Θαλερό

Φλογάτη, γελαστή, ζεστή, ἀπὸ τ᾿ ἀμπέλια ἀπάνωθενἐκοίταγε ἡ σελήνη -
κι ἀκόμα ὁ ἥλιος πύρωνε τὰ θάμνα, βασιλεύοντας
μὲς σὲ διπλὴ γαλήνη·

βαριὰ τὰ χόρτα, ἱδρώνανε στὴν ἀψηλὴν ἀπανεμιὰ
το θυμωμένο γάλα,
κι ἀπὸ τὰ κλήματα τὰ νιά, ποὺ τῆς πλαγιᾶς ἀνέβαιναν
μακριὰ-πλατιὰ τὴ σκάλα,

σουρίζανε οἱ ἀμπελουργοὶ φτερίζοντας, ἐσειόντανε
στον ὄχτο οἱ καλογιάννοι,
κι ἅπλων᾿ ἀπάνω στὸ φεγγάρι ἡ ζέστα ἀραχνοΰφαντο
κεφαλοπάνι...

Στὸ σύρμα, μὲς στὸ γέννημα, μονάχα τρία καματερά,
τό ῾να ἀπὸ τ᾿ ἄλλο πίσω,
τὴν κρεμαστή τους τραχηλιὰ κουνώντας, τὸν ἀνήφορο
ξεκόβαν τὸ βουνίσο·

σκυφτό, τὴ γῆς μυρίζοντας, καὶ τὸ λιγνὸ λαγωνικό,
με γρήγορα ποδάρια,
στοῦ δειλινοῦ τὴ σιγαλιὰ βράχο τὸ βράχο ἐπήδαγε
ζητώντας μου τὰ χνάρια·

καὶ κάτου ἀπ᾿ τὴν κληματαριὰ τὴν ἄγουρη μ᾿ ἐπρόσμενε,
στο ξάγναντο τὸ σπίτι,
σωστὸ τραπέζι πόφεγγε, λυχνάρι ὀμπρὸς τοῦ κρεμαστό,
το φῶς τοῦ Ἀποσπερίτη.
Ἐκεῖ κερήθρα μὄφερε, ψωμὶ σταρένιο, κρύο νερὸ
η ἀρχοντοθυγατέρα,ὁποὖχε ἀπὸ τὴ δύναμη στὸν πετρωτό της τὸ λαιμὸ
χαράκι ὡς περιστέρα·
ποὺ ἡ ὄψη της, σὰν τῆς βραδιᾶς τὸ λάμπο, ἔδειχνε διάφωτη
τῆς παρθενιᾶς τὴ φλόγα,
κι ἀπ᾿ τὴ σφιχτή της ντυμασιὰ στὰ στήθια της τ᾿ ἀμάλαγα,
χώριζ᾿ ὁλόρτη ἡ ρώγα

ποὺ ὀμπρὸς ἀπὸ τὸ μέτωπο σὲ δυὸ πλεξοῦδες τὰ μαλλιὰ
πλεμένα εἶχε σηκώσει,
σὰν τὰ σκοινιὰ τοῦ καραβιοῦ, ποὺ δὲ θὰ μπόρει᾿ ἡ φούχτα μου
νὰν τῆς τὰ χερακώσει.

Λαχανιασμένος στάθη ἐκεῖ κι ὁ σκύλος π᾿ ἀγανάχτησε
στα ὀρτὰ τὰ μονοπάτια,
κι ἀσάλευτος στὰ μπροστινά, μὲ κοίταγε, προσμένοντας
μιὰ σφήνα, μὲς στὰ μάτια·
ἐκεῖ τ᾿ ἀηδόνια ὡς ἄκουγα, τριγύρα μου, καὶ τοὺς καρποὺς
γευόμουν ἀπ᾿ τὸ δίσκο,
εἶχα τὴ γέψη τοῦ σταριοῦ, τοῦ τραγουδιοῦ καὶ τοῦ μελιοῦ
βαθιά στὸν οὐρανίσκο.
Σὰ σὲ κυβέρτι γυάλινο μέσα μου σάλευε ἡ ψυχή,
πασίχαρο μελίσσι,
ποὺ ὅλο κρυφὰ πληθαίνοντας γυρεύει σμάρια ὡσὰν τσαμπιὰ
στὰ δέντρα ν᾿ ἀμολήσει.
Κι ἔνιωθα κρούσταλλο τὴ γῆ στὰ πόδια μου ἀποκάτωθε
καὶ διάφανο τὸ χῶμα
γιατὶ πλατάνια τριέτικα τριγύρα μου ὑψωνόντανε
μ᾿ ἁδρό, γαλήνιο σῶμα.
Ἐκεῖ μοῦ ἀνοῖξαν τὸ παλιὸ κρασί, ποὺ πλέριο εὐώδισε
μὲς στὴν ἱδρένια στάμνα,
σὰν τὴ βουνίσια μυρουδιά, σύντας βαρεῖ κατάψυχρη
νύχτια δροσιὰ τὰ θάμνα...
Φλογάτη, γελαστή, ζεστή, ἐκεῖ ἡ καρδιά μου δέχτηκε
ν᾿ ἀναπαυτεῖ λιγάκι
πὰ σὲ σεντόνια εὐωδερὰ ἀπὸ βότανα, καὶ γαλανὰ
στὴ βάψη ἀπὸ λουλάκι.

(ἀπὸ τὸ Λυρικὸς Βίος, B´, Ἴκαρος 1968)
Τά ποιήματα αὐτά τῶν μεγάλων μας ποιητῶν καταγράφουν ἐπακριβῶς τούς χωρικούς μας.

Καί ἐμεῖς οἱ παλιοί πού γνωρίσαμε ὅλα αὐτά βλέπουμε μέσα ἀπό τίς φωτογραφίες αὐτές, νά διαπερνᾶ ἡ ὑψηλή αὐτή αἴσθηση τῆς ζωῆς πού ἄρθρωσαν οἱ ποιητές.
Θέλω νά κλείσω μέ μιά, γιά μένα, ἀκρως συγκινητική φωτογραφία. πού δέν τήν ἔχουμε σήμερα ἐδῶ
Δείχνει μιά τάξη μαθητῶν στό ὕπαιθρο, στήν σειρά τά θρανία και ἕναν δάσκαλο μέ ἕνα πίνακα κάτω ἀπό ἕνα δένδρο νά διδάσκει. Εἶναι ἀπό τό Κομηλιό.
Τήν βρίσκω συγκινητική διότι καί ἐγώ βρέθηκα κάποτε στήν ἴδια θέση.
Νά κάνουμε μάθημα ἔξω στήν φύση μιά καί τό σχολεῖο μας εἶχε ὑποστεῖ μεγάλες βλάβες ἀπό κάποιο ἀπό τούς πολλούς σεισμούςτῆς Λευκάδας, ὅπως ἀκριβῶς θά συνέβηκε καί στό Κομηλιό. Μάθημα στό ὕπαιθρο σημαίνει ὅτι προηγήθηκε κάποια καταστροφή.
Καί ἡ ἀνάμνηση αὐτή, νά καθόμαστε σέ κάποιες πέτρε καί νά ἀκοῦμε τόν δάσκαλο εἶναι ὅ, τι πιό συγκινητικό ἔχω ζήσει.
Ἡ μετάδωση τῆς γνώσεως στήν οὐσιαστική της μορφή.
Ἡ φύση καί τό πνεῦμα.

Τὀ ντοκυμαντέρ εἶνα ἔργο τοῦ Νίκου Καββαδᾶ , διαχειριστή τοῦ blog My Lefkada καί μέ πολύπλευρη προσφορά στόν χῶρο καί τοῦ τοῦ γνωστοῦ μας Δημήτρη Σολδάτου, τοῦ ποιητοῦ, πού τήν βραβευμένη ἀπό τήν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν ποιητική του συλλογή Καφέ Ρετρό, παρουσιάσαμε πέρισυ στό θέατρο ΑΓΟΡΑ μέ μεγάλη ἐπιτυχία. Καί φυσικά περιμένουμε καί ἄλλες ἐνδιαφέρουσες δημιουργίες τους .
                             

                           ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΕΥΚΑΔΙΩΝ ΠΑΤΡΑΣ                                                                                       κ.Γιάννη Σίδερη



Κυρίες και Κύριοι καλημέρα σας και σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας.
Σήμερα θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το βραβευμένο ντοκιμαντέρ των Νίκου Καββαδά και Δημήτρη Σολδάτου με τίτλο «Fritz Berger , Ο φωτογράφος των αναμνήσεων».
Για το ντοκιμαντέρ και το θέμα του – ως μη ειδικός- θέλω να τονίσω δύο τρία μικρά πράγματα.
Στους λίγο μεγαλύτερους θα θυμίσει εικόνες της ζωής που έζησαν στο νησί ,εικόνες με τις οποίες μεγάλωσαν.
Για τους λίγο νεότερους και ειδικά για όσους γεννηθήκαμε μακριά από το νησί θα μας θυμίσει εικόνες που ζούσαμε στις καλοκαιρινές ημέρες, στις ημέρες των εορτών που πηγαίναμε στο νησί με τους γονείς μας.
Στους ακόμα νεότερους θα δώσει την ευκαιρία να γνωρίσουν την πραγματική εικόνα της εποχής εκείνης που κάποιοι μόνο από περιγραφές και αφηγήσεις γνώρισαν.

Προσωπικά έχω εμπειρίες που πλησιάζουν στις εικόνες αυτές από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου και οι διακοπές ήταν μόνο στη γενέτειρα του πατέρα μου , το Αθάνι, γιατί τα οικονομικά της οικογενείας –ευτυχώς- μόνο αυτό πρόσφεραν. Εννοείται πως αισθάνομαι πολύ τυχερός που γνώρισα από τη ζωή αυτή και οι εικόνες αυτές θα με συντροφεύουν για πάντα.

Δεν θέλω να σπαταλήσω το χρόνο σας, ο χρόνος αυτός ανήκει στους δημιουργούς και σε όσους βοήθησαν για την εκδήλωση αυτή.

Οφείλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον κ. Ανδρέα Τσιλήρα του βιβλιοπωλείου «38 μοίρες και 14 λεπτά», την κυρία Χαρά Παπαδάτου -Γιαννοπούλου και βέβαια τον Αντιδήμαρχο και συμπατριώτη μας κ. Παναγιώτη Μελά για την παραχώρηση του χώρου

Τελειώνω, εκφράζοντας τη συμπάθειά μας και τις ευχές μας για γρήγορη αποκατάσταση των ζημιών από τους σεισμούς στο νησί και ευχόμαστε να μην έρθουν πάλι τέτοιες στιγμές.  Σας Ευχαριστώ

Από το βιβλίο Fritz Berger Lefkada ένα ταξίδι στο χρόνο διαβάζουμε για την Λευκάδα του 62 και τις ομάδες εθελοντισμού που ήρθαν από την Ευρώπη :

Το πρόγραμμα , διοργανώθηκε από το Ελβετικό παράρτημα της Διεθνούς Χριστιανικής Ειρηνευτικής Βοήθειας ( C F D ) ,σε συνεργασία με το Ελβετικό κράτος και περιελάμβανε τις τότε κοινότητες Αγιο Πέτρο , Κομηλιό , Χορτάτα , και Νικολή Μανάσι και άλλα μεμονωμένα χωριά ,τις Ηνωμένες Πολιτείες ,όπως τα χωριά αυτά τα έλεγαν και τα λένε στη Λευκάδα , .

Η Ομάδα αποτελούταν από νοσηλεύτριες ,δασκάλες , συντηρητές έργων ,γεωργούς και οικοδόμους από Ελβετία ,Ολλανδία , Γερμανία Στα προγράμματα συμμετείχαν , όπου υπήρχε η δυνατότητα , από κοινού και οι δημόσιες Υπηρεσίες του νησιού.
Την εποχή εκείνη στο νότιο τμήμα του νησιού υπήρχε φτώχεια και οι κάτοικοι ,δεν είχαν χρήματα να καλύψουν πρώτες ανάγκες -ρουχισμό φάρμακα ,τροφή Δεν υπήρχαν δρόμοι ,μόνο στενά φυσικά μονοπάτια , δεν υπήρχε ηλεκτρικό .Εξυπηρετούνταν όλοι, με ένα τηλέφωνο , το νερό το μετέφεραν οι γυναίκες από πηγάδια ή πηγές σε γαιδούρια ή στο κεφάλι τους Στα δωμάτια οι θερμοκρασίες έπεφταν κάτω του μηδενός τους βροχερούς χειμερινούς μήνες ενώ, οι ξαφνικοί σεισμοί έκαναν πιο επικίνδυνη τη ζωή όλων .
Η Λευκάδα το διάστημα αυτό έχασε το 1/3 του πληθυσμού της ,αφού για τους λόγους αυτούς και άνδρες και γυναίκες ματανάστευαν Αμερική -Αυστραλία Ευρώπη ,ως εργάτες .

Η Ομάδα ως πρώτη δραστηριότητα Ιδρυσε στο Κομλιό και τα Χορτάτα Νοσοκομειακούς σταθμούς και παρέχονταν οι πρώτες βοήθειες σε ασθενείς και τραυματίες.Δίνονταν στις Γυναίκες συμβουλές για τη φροντίδα των μωρών τους , των αρρώστων ,τη συντήρηση των καρπών ,τις μάθαιναν πλέξιμο , ραπτική

Παρείχε ,για ανακούφιση σκάφες για πλύσιμο ,στις γυναίκες και οικονομική και τεχνική Υποστήριξη για την κατασκευή αποχωρητηρίων στους άνδρες Βοήθησε όλους να αρχίσουν την οικοτεχνία , η οποία τους επέφερε αρκετό εισόδημα .Τους βοήθησαν να αρχίσει η Υφαντουργία ,η ξυλογλυπτική ,η σπαρτοπλεκτική .Βοήθησαν τις γυναίκες να Υφαίνουν χαλιά από κατσικίσιο τρίχωμα ,να πλεκουνν καλάθια από ΄΄αχυρο που μάζευαν .Τα προιόντα πωλούνταν στην Ελβετία και Γερμανία αποφαίροντας σόλους ικανό εισόδημα να θρέψουν τις οικογένειές τους .

Το πρόγραμμα εισήγαγε και κατσίκες των φυλών Ζάανεν και Τόγκενμπουργκ από Ελβετία.Όσοι πήραν κατσίκες , απέκτησαν και αντισεισμικούς στάβλους με παράθυρα και κάτι απρόσμενο Οι κατασκευές στάβλων ήταν τόσο ωραίες ,που έβαλαν τις κατσίκες στα παληά σπίτια και πήγαιναν οι ίδιοι στα καινούρια κτίσματα
Σημαντικό εισόδημα επέφερε και όταν οργανώθηκε για καλλιεργητή από Ελβετία ,η αναπαραγωγή εμπορεύσιμων σπόρων .Γι αυτό οι αγρότες φύτευαν πανσέδες στις πεδιάδες της Βασιλικής και λαχανάκια Βρυξελλών στο Νικολή με τη συμπαράσταση των ντόπιων συνεργατών Η όλη διαδικασία επέφερε στους κατοίκους σημαντικό πρόσθετο εισόδημα
.Σήμερα μπορεί κανείς να ακολουθήσει τα ίχνη του προγράμματος .Να δεί τους δρόμους οι οποίοι στο μεταξύ επεκτάθηκαν, τα ελαιόδενδρα στα χωριά πίσω από το Νικολή ,τις λεκάνε ςσυλλογής νερού για το πότισμα
Οι ηλικιωμένοι, αν τους αναφέρετε τα ονόματα Αλίκη ,Ασπασία , Ελένη Γιάννης Ελίζαμπετ ,Ντοντόρα ,Ρίκος ή Φρανς θα έχουν πολλά να σας διηγηθούν και να σας πάρουν μαζί τους για ένα ταξίδι στο χρόνο !!!

Στη συνέχεια , στη συζήτηση που αναπτύχτηκε τονίστηκε από όλους , η αναγκαιότητα της περαιτέρω δημοσιοποίησης του όλου αυτού Υπέροχου Προγράμματος των εθελοντών .

Ο συντελεστής του my lefkada κ Νίκος Καββαδάς είπε για την ομάδα και το πώς αυτή οδηγήθηκε στη Λευκάδα
Αρχικά όταν η ομάδα έφτασε στην Ελλάδα πήγε στην Αρχιεπισκοπή και ζήτησε να μάθει τα πιο φτωχά χωριά της Ελλάδας .Έτσι συστημένοι κατευθύνθηκαν στα πίσω χωριά της Λευκάδας και άρχισαν να ανοίγουν δρόμους ,να φκιάνουν στάβλους ,τουαλέττες φούρνους ,να καλλιεργούν πανσέδες ,στέλνοντας τον σπόρο στην Ελβετία έναντι χρημάτων για τους Λευκαδίτες εργάτες .

Με λίγα λόγια τους έμαθαν πολλά ,και τους βοήθησαν πως να βγάζουν απ τη δουλειά τους χρήματα για να ζούν .Κάποια απ την Ομάδα ,η οποία ήταν και συντηρητής έργων όταν είδε ότι οι γυναίκες άσπριζαν - μη ξέροντας την αξία των--τις τοιχογραφίες της εκκλησίας -- -το μόνο που είχε αξία στο χωριό -τις έμαθε ότι δεν πρέπει να γίνεται αυτό και κάθισε και έκανε συντήρηση τοιχογραφιών ( είναι σε όλους γνωστό ότι στα χωριά δεν υπήρχαν εικόνες ούτε τίποτα αξίας αφού από όλα τα χωριά στη 10ετία του 50-60 είχε περάσει με ομάδα ,ο Γνωστός Ιστορικός κ Πάνος Ροντογιάννης και μάζεψαν όλες τις εικόνες για το μετέπειτα Κόσμημα της Λευκάδας το σημερινό Βυζαντινό Μουσείο ,που στεγάζεται στο Δημαρχείο Λευκάδας ,)

Στον διάλογο η μαρτυρία του αυτόπτη -παιδί τότε -Φιλόλογου - Β. Λ. ήταν συγκλονιστική .
Με λόγια απλά Δυνατά από καρδιάς , έστειλε την ευγνωμοσύνη του στον Fritz και την Ασπασία που βοήθησαν και το σπίτι του και τα άλλα σπίτια του χωριού να έχουν δρόμους , στάβλους ,και τουαλέτες και τη μάνα του να μπορέσει , να θρέψει τα 4 παιδιά της με τα φκιασίδια του αργαλιού που πουλιώνταν έναντι δικής της αμοιβής ,στην Ελβετία
Η κ Ράπτη Αλέκα και ο κ Σπηλιώτης Ανδρέας ,στη συνέχεια , έκπληκτοι από όσα άκουσαν ,είδαν και έμαθαν ζήτησαν να μεταλωτιστεί το βραβευμένο ντοκιμαντέρ των Νίκου Καββαδά και Δημήτρη Σολδάτου με τίτλο «Fritz Berger , Ο φωτογράφος των αναμνήσεων».για να μάθουν όλοι τα όσα διαδραματίστηκαν σε χρόνο μακρυνό ανώνυμα ,σε κάποια απομακρυσμένα φτωχά χωριά ,ενός άγνωστου τότε νησιού ,του νησιού της Λευκάδας από το Ελβετικό παράρτημα της Διεθνούς Χριστιανικής Ειρηνευτικής Βοήθειας ( C F D ) ,σε συνεργασία με το Ελβετικό κράτος και από μια μικρή Ομάδα από εθελοντές ,νοσηλεύτριες ,δασκάλες , συντηρητές έργων ,γεωργούς και οικοδόμους από Ελβετία ,Ολλανδία , Γερμανία την Αλίκη ,την Ασπασία , την Ελένη τον Γιάννη , την Ελίζαμπετ , την Ντοντόρα , τον Ρίκο ή Φρανς για τους οποίους αν μιλήσετε στους ηλικιωμένους σήμερα κατοίκους του Αη Πέτρου του , Κομηλιού , των Χορτάτων , του Νικολή και του Μανάσι και των άλλων μεμονωμένων χωριών, θα έχουν πολλά να σας διηγηθούν και νας πάρουν μαζί τους για ένα ταξίδι στο χρόνο !!!.


-------------------------------------
Την εκδήλωση , τίμησαν με την παρουσία τους



ο Λευκαδίτης δημοσιογράφος του ΣΚΑΙ Ανδρέας Κατωπόδης ,
ο κ .Θεόδωρος Σίδερης ( β΄Βραβείο στον πανελλήνιο Διαγωνισμό του Πνευματικού Κέντρου Λευκάδας για τη Λευκάδα ) ο γνωστός Ζωγράφος κ.Χείρας με την σύζυγό του και η κ. Μαρία Πέττα






ο γνωστός Ζωγράφος κ.Χείρας με την σύζυγό του



ο γνωστός Δικηγόρος κ.Αντώνης Κακογιάννης με τη σύζυγό του κ. Φρόσω Πολίτη



η κ Βλασσοπούλου καθηγήτρια Αγγλικών Που ήρθε από Λευκάδα !
Την ευχαριστούμε ιδιαίτερα γι αυτό



ο κ .Θεόδωρος Σίδερης ( β΄Βραβείο στον πανελλήνιο Διαγωνισμό του Πνευματικού Κέντρου Λευκάδας για τη Λευκάδα ) απευθύνει χαιρετισμό στη συγκέντρωση



η χαμηλών τόνων κ Χαρά Παπαδάτου Γιαννοπούλου ,αναλύει στους μεταγενέστερους .
Ενα Δυνατό Πνευματικό Κεφάλαιο για όλους  Η πνευματική προσφορά της τόσο στο νησί όσο και στους νεώτερους με το τεράστιο συγγραφικό έργο της .μεγάλη






ο κ Φάνης Δίπλας


ο κ.Ανδρέας Σπηλιώτης ,στέλεχος της << Κοινοτυπίας >>



Ο ελεύθερος επαγγελματίας κ Βουκελάτος





Η κ Χαρά Παπαδάτου -Γιαννοπούλου ,σημαντικός συντελεστής πολιτιστικών εκδηλώσεων τόσο στην Πάτρα ,όσο και στη Λευκάδα ,με μεγάλο συγγραφικό έργο ,Αρχιτέκτων Μηχανικός ,η κ Αλέκα Ράπτη και ο ιδιοκτήτης του Βιβλιοπωλείου της Λευκαδίτικης Γωνιάς κ Ανδρέας Τσιλήρας















κ. Λεώντιος Κατσιγιάννης ποιητής



Η κ Χαρά Παπαδάτου -Γιαννοπούλου ,και ο κ Γιάννης Σίδερης




κ.Νικος Καββαδάς ( my lefkada )






η κ. Τζωρτζοπούλου Μαίρη της κτηματικής Υπηρεσίας








η Ζωγράφος κ Γουρζή Ευαγγελία με την γιατρό μας Αντωνοπούλου Αναστασία









Κάτω ο κ Καββαδάς με το μούσι και ο κ Χόρτης !

αριστερά

κ Μαρία Σίδερη








































































          κ Χόρτης


Στο τέλος της εκδήλωσης υπήρχε έκθεση Λευκαδίτικων βιβλίων από το βιβλιοπωλείο συνδιοργανωτή της εκδήλωσης κ Ανδρέα Τσιλήρα





















































































































































































































































































































































































































































































































































































































































































































































    Φωτογραφία της Elen Perdi.