Στίψιμο σταφυλιών στο Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου στην Ιρά Αθανίου
Φωτογραφίες: Γιάννης Ροντογιάννης
Το Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου στην Ιρά Αθανίου αποτελεί ένα τρανό παράδειγμα για το πως αλλάζει ο τόπος όταν κατοικείται.
Είχαμε επισκεφτεί το 2012 το Μοναστήρι, σε κάποια εξόρμήσή μας στο ακρωτήρι Λευκάτας (δες εδώ). Ερημιά κι άγιος ο Θεός… Έκτοτε πολλά έχουν αλλάξει. Η Μονή ανακαινίστηκε και λειτουργεί σήμερα ως γυναικείο Μοναστήρι.
Το παλιό μοναστήρι του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στο ΝΔ άκρο της Λευκάδας, κοντά στο ακρωτήριο Λευκάτας. Συνδέεται με την αρχαία ποιήτρια Σαπφώ, με τον γνωστό φάρο και λίγα χλμ. μετά την περίφημη παραλία Πόρτο Κατσίκι. Η ονομασία «Ιρά» ή «Νιρά», όπως το προφέρουν οι ντόπιοι, προέρχεται πιθανώς από το Ιερό του Λευκάτα Απόλλωνα που βρισκόταν στο απόκρημνο ακρωτήριο Λευκάτας.
Ιστορικό της «Μονής του Αγίου Νικολάου εις Ιράν» (Κωνστ. Γ. Μαχαιράς, «Ναοί και Μοναί Λευκάδος», Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών, Αθήναι 1957, Σελ. 335-337):
«Αύτη εκτίσθη προ τριών και πλέον αιώνων εν θέσει Ιρά της περιφερείας του χωρίου Αθανίου υπό των οικογενειών Ρομποτή, Κατζιγιάννη, Χρίτη, Κουτσαντώνη, Μπογόρδου, Ζαχαράτου και Καμιδάβλη, αίτινες συγχρόνως αφιέρωσαν ταύτη πλείστα ακίνητα κτήματα.
Τω 1714 και το 1723 είχον επικυρωθή τα επί της εν λόγω Μονής κτητορικά δικαιώματα των ως άνω οικογενειών υπό των τότε Ανωτέρων Προνοητών Λευκάδος, ως προκύπτει εκ του κάτωθι από 20 Σεπτεμβρίου 1723 διατάγματος του Πέτρου Αγγέλου Μάνιο (Magno), Ανωτέρου Προνοητού Λευκάδος. (Παρατίθεται το σχετικό έγγραφο).
Σήμερον, δυνάμει του εν ισχύϊ βασιλικού διατάγματος της 26 Απριλίου 1836 «περί ιδιοκτήτων Μοναστηρίων» η Μονή του Αγίου Νικολάου εις Ιράν δεν θεωρείται πλέον Μονή, αλλά δύναται να χρησιμοποιήται μόνον ως ευκτήριον και ησυχαστήριον των ιδιοκτητών της.»
Για το Μοναστήρι διαβάζουμε ακόμη (επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Λευκάδας):
«Λίγο πριν το φάρο, ο δρόμος οδηγεί στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Ιράς ή Νηράς, ένα αξιόλογο ιστορικό μοναστήρι που ιδρύθηκε πιθανότατα στις αρχές του 17ου αιώνα, το 1637 ή και παλαιότερα. Χτίστηκε από εφτά οικογένειες που αφιέρωσαν μεγάλη ακίνητη περιουσία σ΄ αυτό. Ο σημερινός ναός είναι μεταγενέστερος. Το τέμπλο του είναι σύγχρονο με τις εικόνες του που έγιναν το 1799. Δεκατρείς εικόνες του δωδεκαόρτου και τα τρία δεσποτικά είναι έργα του αγιογράφου Ανδρέα Μπέτζου. Είναι όλες ζωγραφισμένες με ειδικό αβγόχρωμα πάνω στο σανίδι και διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση.
Η δεσποτική εικόνα του Αγίου Νικολάου είναι έργο ενός άλλου γνωστού αγιογράφου, του Δημητρίου Φώσκαρη από το 1699. Είναι η πιο παλιά ενυπόγραφη και χρονολογημένη φορητή εικόνα της Λευκάδας, η οποία κλάπηκε και ξαναβρέθηκε το 1979 με πολλές φθορές. Σήμερα φυλάσσεται σε κτήριο του μοναστηριού στο χωριό Αθάνι. Το μοναστήρι δεν έχει τοιχογραφίες. Ο τελευταίος μοναχός που ασκήτευε εκεί, πέθανε το 1949.»
http://www.kolivas.de/archives/232639
______________________
Σχετικά:
Η Μονή του Αγίου Νικολάου εις Ιράν της περιφέρειας χωρίου Αθανίου (2012)
Εορτή στο Μοναστήρι Αγίου Νικολάου Νηράς Αθανίου Λευκάδας (2012)
Εσπερινός στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Ιράς Αθανίου Λευκάδας (2013)
Το Ακρωτήρι Λευκάτας (ή Κάβος της Κυράς ή Κάβος της Νιράς ή Κάβο Δουκάτο) (2013)
Φωτογραφίες: Γιάννης Ροντογιάννης
Το Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου στην Ιρά Αθανίου αποτελεί ένα τρανό παράδειγμα για το πως αλλάζει ο τόπος όταν κατοικείται.
Είχαμε επισκεφτεί το 2012 το Μοναστήρι, σε κάποια εξόρμήσή μας στο ακρωτήρι Λευκάτας (δες εδώ). Ερημιά κι άγιος ο Θεός… Έκτοτε πολλά έχουν αλλάξει. Η Μονή ανακαινίστηκε και λειτουργεί σήμερα ως γυναικείο Μοναστήρι.
Το παλιό μοναστήρι του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στο ΝΔ άκρο της Λευκάδας, κοντά στο ακρωτήριο Λευκάτας. Συνδέεται με την αρχαία ποιήτρια Σαπφώ, με τον γνωστό φάρο και λίγα χλμ. μετά την περίφημη παραλία Πόρτο Κατσίκι. Η ονομασία «Ιρά» ή «Νιρά», όπως το προφέρουν οι ντόπιοι, προέρχεται πιθανώς από το Ιερό του Λευκάτα Απόλλωνα που βρισκόταν στο απόκρημνο ακρωτήριο Λευκάτας.
Ιστορικό της «Μονής του Αγίου Νικολάου εις Ιράν» (Κωνστ. Γ. Μαχαιράς, «Ναοί και Μοναί Λευκάδος», Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών, Αθήναι 1957, Σελ. 335-337):
«Αύτη εκτίσθη προ τριών και πλέον αιώνων εν θέσει Ιρά της περιφερείας του χωρίου Αθανίου υπό των οικογενειών Ρομποτή, Κατζιγιάννη, Χρίτη, Κουτσαντώνη, Μπογόρδου, Ζαχαράτου και Καμιδάβλη, αίτινες συγχρόνως αφιέρωσαν ταύτη πλείστα ακίνητα κτήματα.
Τω 1714 και το 1723 είχον επικυρωθή τα επί της εν λόγω Μονής κτητορικά δικαιώματα των ως άνω οικογενειών υπό των τότε Ανωτέρων Προνοητών Λευκάδος, ως προκύπτει εκ του κάτωθι από 20 Σεπτεμβρίου 1723 διατάγματος του Πέτρου Αγγέλου Μάνιο (Magno), Ανωτέρου Προνοητού Λευκάδος. (Παρατίθεται το σχετικό έγγραφο).
Σήμερον, δυνάμει του εν ισχύϊ βασιλικού διατάγματος της 26 Απριλίου 1836 «περί ιδιοκτήτων Μοναστηρίων» η Μονή του Αγίου Νικολάου εις Ιράν δεν θεωρείται πλέον Μονή, αλλά δύναται να χρησιμοποιήται μόνον ως ευκτήριον και ησυχαστήριον των ιδιοκτητών της.»
Για το Μοναστήρι διαβάζουμε ακόμη (επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Λευκάδας):
«Λίγο πριν το φάρο, ο δρόμος οδηγεί στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Ιράς ή Νηράς, ένα αξιόλογο ιστορικό μοναστήρι που ιδρύθηκε πιθανότατα στις αρχές του 17ου αιώνα, το 1637 ή και παλαιότερα. Χτίστηκε από εφτά οικογένειες που αφιέρωσαν μεγάλη ακίνητη περιουσία σ΄ αυτό. Ο σημερινός ναός είναι μεταγενέστερος. Το τέμπλο του είναι σύγχρονο με τις εικόνες του που έγιναν το 1799. Δεκατρείς εικόνες του δωδεκαόρτου και τα τρία δεσποτικά είναι έργα του αγιογράφου Ανδρέα Μπέτζου. Είναι όλες ζωγραφισμένες με ειδικό αβγόχρωμα πάνω στο σανίδι και διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση.
Η δεσποτική εικόνα του Αγίου Νικολάου είναι έργο ενός άλλου γνωστού αγιογράφου, του Δημητρίου Φώσκαρη από το 1699. Είναι η πιο παλιά ενυπόγραφη και χρονολογημένη φορητή εικόνα της Λευκάδας, η οποία κλάπηκε και ξαναβρέθηκε το 1979 με πολλές φθορές. Σήμερα φυλάσσεται σε κτήριο του μοναστηριού στο χωριό Αθάνι. Το μοναστήρι δεν έχει τοιχογραφίες. Ο τελευταίος μοναχός που ασκήτευε εκεί, πέθανε το 1949.»
http://www.kolivas.de/archives/232639
______________________
Σχετικά:
Η Μονή του Αγίου Νικολάου εις Ιράν της περιφέρειας χωρίου Αθανίου (2012)
Εορτή στο Μοναστήρι Αγίου Νικολάου Νηράς Αθανίου Λευκάδας (2012)
Εσπερινός στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Ιράς Αθανίου Λευκάδας (2013)
Το Ακρωτήρι Λευκάτας (ή Κάβος της Κυράς ή Κάβος της Νιράς ή Κάβο Δουκάτο) (2013)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου